
Φάκελος Σνόουντεν
Έχουν περάσει σχεδόν 4 χρόνια από τις αποκαλύψεις που έκανε ο Edward Snowden σχετικά με τα προγράμματα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι Αμερικανικές και Βρετανικές κυβερνήσεις. Ας πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή…
Ποιος είναι
Ο Edward Joseph Snowden γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου 1983 στην Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ. Ο παππούς του ήταν υποναύαρχος, ο πατέρας του αστυνομικός, η μητέρα του αναπληρώτρια αστυνομικός, ενώ η μεγαλύτερη αδερφή του δικηγόρος στο Ομοσπονδιακό Δικαστικό Κέντρο της Ουάσινγκτον, επικυρώνοντας τα λόγια του ίδιου ότι “με τον ένα ή τον άλλο τρόπο” η οικογένειά του εργαζόταν για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και έτσι ο Snowden “περίμενε ότι θα ακολουθήσει το αντίστοιχο μονοπάτι”.
Κάποια οικογενειακά προβλήματα τον ανάγκασαν να χάσει 9 μήνες από το γυμνάσιο. Δεν επανέλαβε όμως την χρονιά. Επέλεξε να δώσει απευθείας εξετάσεις για το πανεπιστήμιο, όπου και εισήχθη επιτυχώς στο «Anne Arundel Community College». Ο Snowden σημείωσε βαθμολογία πάνω από 145 σε δύο διαφορετικά IQ τεστ.
Στις 7 Μαΐου 2004, ο Snowden κατετάγη στον Αμερικανικό Στρατό στις Ειδικές Δυνάμεις χωρίς ωστόσο, να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του. Είχε δηλώσει ότι ήθελε να πολεμήσει στο Ιρακ, διότι ένιωθε υποχρεωμένος ως άνθρωπος να βοηθήσει να ελευθερωθούν οι άνθρωποι από την καταπίεση. Ένας τραυματισμός και στα δυο του πόδια κατά την διάρκεια της εκπαίδευσής του θα τον αναγκάσει να εγκαταλείψει τις Ειδικές Δυνάμεις στις 28 Σεπτεμβρίου 2004.
Σε λιγότερο από ένα χρόνο, το 2005 δηλαδή, θα προσληφθεί ως «ειδικός ασφάλειας» στο Πανεπιστήμιο Μέριλαντ.
Το 2006, αφού εκπαιδεύτηκε, του προσφέρθηκε μία θέση στο τμήμα παγκόσμιων επικοινωνιών στην έδρα της CIA στη Βιρτζίνια, στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τον Μάρτιο του επόμενου χρόνου, η CIA στέλνει τον Snowden με διπλωματική κάλυψη στη Γενεύη, όπου ήταν υπεύθυνος για την συντήρηση της ασφάλειας των δικτύων των υπολογιστών.
Τον Φεβρουάριο του 2009, ένα γεγονός τον έκανε να παραιτηθεί από την CIA. Συγκεκριμένα, ο Snowden χαρακτήρισε την εμπειρία του στη Γενεύη ως “διαμορφωτική” καθώς ανέφερε ότι η CIA έβαλε σκοπίμως έναν Ελβετό τραπεζίτη υπό την επήρεια αλκοόλ να οδηγήσει ο ίδιος για το σπίτι. Όταν μάλιστα ο Ελβετός συνελήφθη, ένας υπεύθυνος της CIA του προσέφερε βοήθεια με αντάλλαγμα τη μετατροπή του σε πληροφοριοδότη. Οι αποκαλύψεις αυτές από τη μεριά του Snowden έγιναν μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή, καθώς οι ΗΠΑ πίεζαν την ελβετική κυβέρνηση να αυξήσει τη διαφάνεια τραπεζών.
[widget id=”text-6″]
Λίγο αργότερα, βρίσκει δουλειά στην γνωστή εταιρία DELL ως συνεργάτης της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA), η οποία διαχειρίζεται τα συστήματα πληροφορικής για πολλές κυβερνητικές υπηρεσίες. Έτσι, μετακομίζει στο Τόκιο για να εκπαιδεύσει ανώτατους αξιωματούχους και αξιωματούχους του στρατού, πως να προστατευτούν από Κινέζους χάκερς.
Το 2011, επέστρεψε στο Μέριλαντ, όπου πέρασε ένα χρόνο ως επικεφαλής τεχνολογίας στη DELL για λογαριασμό της CIA.
Το Μάιο του 2012 η Dell ανέθεσε εκ νέου στο Snowden το πόστο του υπεύθυνου τεχνολογιών στη Χαβάη, για το γραφείο διάθεσης πληροφοριών της NSA.
Στις 15 Μαρτίου 2013, τρεις μέρες μετά τη συνάντησή του με τον Διευθυντή των Εθνικών Πληροφοριών, James Clapper -κάτι που αργότερα ο ίδιος αποκάλεσε ως “κρίσιμο σημείο”- καθώς τον είδε να ψεύδεται και να καταπατά τον όρκο του στο Κογκρέσο, ο Snowden παραιτήθηκε από τη Dell και αναζήτησε νέα θέση εργασίας στην ίδια εγκατάσταση της NSA στην Χαβάη με την βοήθεια της Booz Allen Hamilton (εταιρία management).
Τον Μάιο 2013, ζητά από τον ανώτερό του στην NSA λίγες μέρες άδειες, με την δικαιολογία πως χρειάζεται να κάνει κάποια θεραπεία για την επιληψία, με την οποία είχε διαγνωστεί. Στην κοπέλα του είπε πως θα χρειαστεί να λείψει για μερικές εβδομάδες.
Οι Αποκαλύψεις
O Snowden ήρθε σε επαφή με τον Glenn Greenwald, ενός δημοσιογράφου από την ιστοσελίδα «The Guardian», τον Δεκέμβριο του 2012. Ήρθε σε επαφή μαζί του, ανώνυμα με το ψευδώνυμο “Cincinnatus”, λέγοντάς του πως έχει κάποια «ευαίσθητα έγγραφα» τα οποία θα τον ενδιέφεραν για να τα δημοσιεύσει.
Στην συνέχεια, απευθύνθηκε στην σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ Laura Poitras τον Ιανουάριο του 2013. Τον Μάιο του ίδιου χρόνου «στο παιχνίδι» μπήκε και ο Barton Gellman, δημοσιογράφος από την «The Washington Post».
Ο Snowden άρχισε να δουλεύει μαζί τους και να τους δίνει διάφορα έγγραφα.
Η επικοινωνία γινόταν με κρυπτογραφημένα e-mail τα οποία έφεραν το κωδικό όνομα «Verax».
Μέσα Μαΐου ο Snowden έδωσε μία ηλεκτρονική συνέντευξη στην Poitras και τον Jacob Appelbaum, η οποία δημοσιεύθηκε εβδομάδες αργότερα στον «Der Spiegel».
Στις 20 Μαΐου ο Snowden πετάει για Χονκ-Κονγκ, όπου περιμένει την δημοσίευση των εγγράφων, η οποία ξεκίνησε στις 5 Ιουνίου από το «The Guardian» και φυσικά ακολούθησαν κι άλλες διαρροές και δημοσιεύσεις από όλες τις μεγάλες εφημερίδες του κόσμου και όχι μόνο.
Τα έγγραφα
Τα έγγραφα τα οποία διέρρευσε ο Edward Snowden υπολογίζεται ότι τα «πήρε» ενώ δούλευε στην DELL το 2012.
Ουσιαστικά αυτό που αποκάλυψε ο Snowden είναι ότι Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA), είχε πρόσβαση στις τηλεπικοινωνίες. Παρακολουθούσε δηλαδή, μηνύματα, κλήσεις, βιντεοκλήσεις κοκ.
Τα έγγραφα που διέρρευσαν, αποδεικνύουν την παρακολούθηση κρατών, αλλά και διάφορων πολιτικών προσώπων. Για παράδειγμα, καταγράφτηκαν διεθνείς και εγχώριες κλήσεις από Αφγανιστάν, Μπαχάμες, από την Άγκελα Μέρκελ.
Οι Αντιδράσεις
Τον Ιούνιο του 2013 ο Snowden αποχωρεί απ’ το Χονκ-Κονγκ και κατευθύνεται προς την Ρωσία, όπου του δόθηκε άσυλο και διαμένει έως και σήμερα μαζί με την γυναίκα του.
Οι κατηγορίες που βαραίνουν τον Snowden είναι: κλοπή κρατικών περιουσιακών στοιχείων, μη εξουσιοδοτημένη κοινοποίηση των εθνικών αμυντικών πληροφοριών, και εκ προθέσεως την κοινοποίηση διαβαθμισμένων πληροφοριών προς ένα μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο (Ιούνιος 2013).
Ο Barack Obama δήλωσε: «Νομίζω ότι ο κ. Snowden εγείρει κάποιες εύλογες ανησυχίες. Ο τρόπος που το έκανε, είναι κάτι που δεν ταιριάζει με τις διαδικασίες και τις πρακτικές της κοινωνίας μας. Αν ο καθένας έπαιρνε τις δικές του αποφάσεις για τέτοια ζητήματα, τότε θα ήταν πολύ δύσκολο να έχουμε μία οργανωμένη κυβέρνηση ή οποιοδήποτε εθνικό σύστημα ασφάλειας.
Αν ο κ. Snowden θελήσει να θέσει τον εαυτό του ενώπιον των δικαστικών αρχών και να υποστηρίξει ο ίδιος, ή οι δικηγόροι του, τα επιχειρήματά του, τότε νομίζω τέτοια θέματα μπαίνουν στο παιχνίδι. Μέχρι εκείνη την στιγμή, αυτό που έχω προσπαθήσει να προτείνω -τόσο στον Αμερικανικό λαό, αλλά και στον κόσμο- είναι ότι χρειάζεται να ισορροπήσουμε το θέμα της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και της ασφάλειας.»
Ο Snowden λίγο πριν την λήξη της θητείας του Barack Obama του ζήτησε να του δώσει χάρη: