Μια αναδρομή στην Συρία: Ο εμφύλιος και οι ενδεχόμενες αλλαγές που θα επιφέρει ο νέος Πλανητάρχης

Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ είναι γεγονός και από τις πρώτες δηλώσεις του διαφαίνεται πως θα ακολουθήσει ένα στρατηγικό πλάνο αρκετά διαφοροποιημένο σε σχέση με εκείνο του προκατόχου του. 

Οι θέσεις του για καίρια ζητήματα που αφορούν τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν προκαλέσει εντύπωση και δεν συνάδουν με την πολιτική που ακολουθούσε έως τώρα ο Λευκός Οίκος.

Είναι σαφές πως ο εμφύλιος πόλεμος στην Συρία και η τρομοκρατία συνιστούν τα δύο βασικότερα ζητήματα στην πολιτική του  ατζέντα και η ανάγκη για διευθέτηση είναι κάτι παραπάνω από επιτακτική. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα The Wall Street Journal, δήλωσε ότι : «Η Συρία πολεμάει το Ισλαμικό Κράτος και πρέπει να απαλλαγούμε από αυτό. Η Ρωσία βρίσκεται τώρα σε συμμαχία με τη Συρία, και επίσης υπάρχει το Ιράν, που γίνεται ισχυρό εξαιτίας μας. Υποστηρίζουμε αντάρτες εναντίον της Συρίας και δεν έχουμε ιδέα ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κατά την προεκλογική περίοδο, ο πλανητάρχης είχε τονίσει ότι ο Μπασάρ Αλ Άσαντ μπορεί να μην είναι ο ιδανικός ηγέτης, ωστόσο σε περίπτωση που η εξουσία περιέλθει σε χέρια οργανώσεων της αντιπολίτευσης ενδέχεται η κατάσταση να εκτραχυνθεί ακόμη περισσότερο. Κύριος στόχος σύμφωνα με τα λεγόμενα του είναι να εξαλειφθεί το Ισλαμικό Κράτος και όχι να απομακρυνθεί ο δικτάτορας από την εξουσία.

Ο εμφύλιος πόλεμος στην Συρία ήταν η πιο αρνητική έκφανση μαζί με την  περίπτωση της Λιβύης, της Αραβικής Άνοιξης που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2010 στην Τυνησία. Στην περίπτωση του Συριακού κράτους, η κατάσταση φαντάζει εξαιρετικά περίπλοκη αφού οι ειρηνικές επαναστάσεις κατά του καθεστώτος του Άσαντ επέφεραν βίαιες συγκρούσεις  κι έναν αιματηρό εμφύλιο. Οι πολίτες βιώνουν μια εμπόλεμη κατάσταση από το 2011 και ο αριθμός των θυμάτων προκαλεί τρόμο. Είναι σαφές πως η ήδη τεταμένη κατάσταση εκτραχύνθηκε με την παρουσία των Δυτικών δυνάμεων και τα αντικρουόμενα συμφέροντα τους. Μάλιστα δεν είναι λίγοι οι μελετητές που τονίζουν ότι ο Αμερικανικός ιμπεριαλισμός προς την Μέση Ανατολή είναι ο κύριος παράγοντας που συνετέλεσε στην δημιουργία τρομοκρατικών οργανώσεων όπως το Ισλαμικό Κράτος.

Φυσικά ενδιαφέρον προκαλεί η αντίδραση των εξωτερικών δυνάμεων και η μελέτη τους είναι καθοριστική ώστε να αντιληφθούμε την πολυπλοκότητα της κατάστασης και την παρατεταμένη αδυναμία εύρεσης λύσης.

Ενώ το δικτατορικό καθεστώς του Άσαντ, επεδίωκε με κατασταλτικό τρόπο να διατηρήσει τα σκήπτρα της εξουσίας, η Τουρκία αποσκοπώντας στην κατάρριψη του καθεστώτος, υποστήριζε ενεργά τις αντάρτικες οργανώσεις έμμεσα και άμεσα. Οι Δυτικοευρωπαϊκές χώρες στην πλειοψηφία τους με σύμμαχο τις Ηνωμένες Πολιτείες τίθενται κατά του δικτάτορα με στόχο την πλήξη των Ρωσικών συμφερόντων και την κατάρριψη μιας σκληρής δικτατορίας. Αντίθετα η Ρωσία επεδίωξε να αποφύγει την άμεση εμπλοκή αρχικά, με βασικό στόχο την διατήρηση των στρατιωτικών βάσεων της στο κράτος ενώ Σιιτικές χώρες και οργανώσεις, όπως το Ιράν και η Χεζμπολλάχ, υποστήριξαν τον Άσαντ.

[widget id=”text-6″]
Ξαφνικά η Συρία μετατρέπεται σε κέντρο μίας πολεμικής σύγκρουσης με διχοτομημένα κέντρα εξουσίας. Την παρουσία και εδραίωση του ISIS ενίσχυσαν δραματικά η τεταμένη και αμφίρροπη κατάσταση στο εσωτερικό του κράτους και φυσικά η αδυναμία συντονισμένης και αποτελεσματικής αντίδρασης από τους εξωτερικούς δρώντες. Οι πρώτες αποτυχίες του Ισλαμικού Στρατού καθώς και οι επιθέσεις στο Παρίσι και το Βέλγιο μετέβαλαν σημαντικά την πορεία των γεγονότων και την αντίδραση της Δύσης. Σε πρώτη φάση ο εμφύλιος και η τρομοκρατία που βίωναν οι λαοί της Μέσης Ανατολής άφηναν απόλυτα αδιάφορους τους Ευρωπαίους που δεν αναλογίστηκαν πως σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης το πρόβλημα γρήγορα θα φτάσει και σε αυτούς.

Η Τουρκία αναγκάστηκε να περιορίσει την παράνομη διακίνηση πετρελαίου και  την υποστήριξη ισλαμικών ομάδων. Ωστόσο οι εθνικιστικές επιδιώξεις της, όπως διαφαίνεται από τις δηλώσεις Ερντογάν αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την εξεύρεση μιας μακροπρόθεσμης λύσης. Οι βομβαρδισμοί που τελέστηκαν από το Ρωσικό κράτος αλλά και οι δράσεις της Δυτικής συμμαχίας στα εδάφη της Συρίας τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους υπήρξαν αρωγοί ώστε να πληχτεί το Ισλαμικό Κράτος σε σημαντικό βαθμό.

Ταυτόχρονα οι νίκες των Κούρδων μαχητών κατά του Ισλαμικού Στρατού, με την στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ, επέφεραν ανησυχία στην Τουρκία που δεν της αρκούσε πια το πλεονεκτήμα που εξασφάλισε από την μεροληπτική Συμφωνία της με την Ε.Ε. εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης. Αν λάβουμε λοιπόν υπόψιν πόσες δυνάμεις με εντελώς διαφορετικά ενδιαφέροντα εμπλέκονται είναι εύκολο να συμπεράνουμε πως πολύπλευρες εκκρεμότητες παραμένουν και περιπλέκονται εξαιτίας ισχυρών πολιτικών και στρατηγικών συμφερόντων.

Σήμερα, 5 χρόνια μετά, όλες οι διεθνείς προσπάθειες παρουσιάζονται αδύναμες και ατελέσφορες. Οι αντικρουόμενες επιδιώξεις εντείνουν μια απολύτως ρευστή κατάσταση που πρωτίστως πληγεί τους Σύριους άμαχους άλλα και την διεθνή σταθερότητα και ειρήνη. Ο φόβος κάποιας τρομοκρατικής επίθεσης είναι κάτι παραπάνω από ορατός και οι ακραίες τάσεις και ιδεολογίες βρίσκουν πρόσφορο έδαφος.

Η στάση που θα υποδείξει ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον από την Διεθνή κοινότητα, μόνο που πλέον δεν μιλάμε για επικοινωνιακό παιχνίδι εντυπώσεων όπως κατά την προεκλογική περίοδο αλλά για ανθρώπινες ζωές και την παγκόσμια ασφάλεια.

Κοινή χρήση:

Αφήστε ένα σχόλιο