Η Κρίση στα Ίμια

Με τον όρο «Κρίση των Ιμίων» έμεινε γνωστή η ένοπλη αμφισβήτηση της Ελληνικής θαλάσσιας κυριαρχίας στις νήσους Ίμια που έλαβε χώρα τον Ιανουάριο του 1996 και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο τριών Ελλήνων μελών του Πολεμικού Ναυτικού.

Τα Ίμια είναι δύο μικρές ακατοίκητες βραχονησίδες μεταξύ του νησιωτικού συμπλέγματος των Δωδεκανήσων και των νοτιοδυτικών ακτών της Τουρκίας. Απέχουν 3,8 ναυτικά μίλια από το Μποντρούμ (Αλικαρνασσός) της Τουρκίας, 5,5 ν.μ. από την Κάλυμνο και 2,5 ν.μ. από το πλησιέστερο ελληνικό έδαφος, τη βραχονησίδα Καλόλιμνος.

Τα Ίμια βρίσκονται υπό την κυριαρχία της Ελλάδας από το 1947, οπότε υπογράφεται η Συνθήκη των Παρισίων, με την οποία τα Δωδεκάνησα και οι παρακείμενες βραχονησίδες παραχωρούνται από την Ιταλία στην κυριαρχία της Ελλάδας. Η Τουρκία δέχεται – ή ορθότερα δεν αρνείται – την ελληνικότητα των νήσων. Όμως αυτό πρόκειται να αλλάξει τα Χριστούγεννα του 1995.

Η Αφορμή


Στις 25 Δεκεμβρίου του 1995 ένα τουρκικό φορτηγό πλοίο προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην ανατολική νήσο των Ιμίων και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Ελληνικό Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή. Το Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνεται και ενημερώνει με την σειρά του το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας πως, αν δεν επέμβει το Ελληνικό Λιμενικό το πλοίο θα κινδυνεύσει. Τελικά, δύο μέρες αργότερα δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το πλοίο και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Τότε, όμως, ξεκινά η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Ελλάδας στα Ίμια και σημειώνονται πολλές παραβιάσεις του εναέριου και υδάτινου χώρου της Ελλάδας.

Η τουρκική πλευρά υποστήριζε στις διαβιβάσεις της πως τα Ίμια αποτελούν τουρκικό έδαφος, καταχωρημένο στο κτηματολόγιο του νομού Μπουντρούμ (Αλικαρνασσού). Η ελληνική πλευρά απέρριψε την διακήρυξη της Τουρκίας και οι παραβιάσεις συνεχίστηκαν.

Στις 15 Ιανουαρίου 1996 ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, βρισκόμενος από τον περασμένο Νοέμβριο στο Ωνάσειο Νοσοκομείο λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας, υπογράφει την παραίτησή του, δηλώνοντας πως «Τα προβλήματα της χώρας δεν μπορούν να περιμένουν.» Τέσσερεις μέρες μετά η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει τον Κωνσταντίνο Σημίτη.

Η Κρίση


Στις 26 Ιανουαρίου η ενταση κλιμακώνεται όταν ο δήμαρχος της Καλύμνου μεταβαίνει στα Ίμια συνοδευόμενος από την αστυνομική διεύθυνση Καλύμνου και τον ιερέα του νησιού και υψώνουν την Ελληνική σημαία. Την επομένη, δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι μεταβαίνουν με ελικόπτερο στην Μεγάλη Ίμια, υποστέλλουν την Ελληνική σημαία και υψώνουν την Τουρκική. Η επιχείρηση αυτή βιντεοσκοπείται και προβάλλεται σε τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο.

Στις 28 Ιανουρίου 1996 πλοίο του πολεμικού ναυτικού υποστέλλει την τουρκική σημαία και υψώνει ξανά την ελληνική. Το ίδιο βράδυ Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στην νήσο. Οι διπλωματικές προσπάθειές και τα διαβήματα μεταξύ των δύο χωρών εντάσσονται. Σε δηλώσεις του ο νέος πρωθυπουργός τονίζει πως «η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά σε οποιαδήποτε προκληση». Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής», καθώς και πληθώρα τουρκικών πλοίων. Η Ελληνική πλευρά προτείνει να απομακρύνει το άγημα όχι όμως και την σημαία. Η τουρκική πλευρά αρνείται. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις ΗΠΑ.

[widget id=”text-6″]

31 Ιανουαρίου 1996: Τα μεσάνυχτα συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού. Σχεδόν δύο ώρες αργότερα καταφθάνουν πληροφορίες πως Τούρκοι κομάντος αποβιβάστηκαν στην Μικρή Ίμια. Στις 04:30 από την φρεγάτα «Ναυαρίνο» απονηώνεται ελικόπτερο για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Είκοσι λεπτά αργότερα το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περίπου δέκα κομάντος στην νήσο και ενώ επιστρέφει στην βάση του, αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.

Το πλήρωμα του ελικοπτέρου, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός ανασύρονται νεκροί την επομένη από τα συντρίμμια.

Η Λύση


Οι ΗΠΑ επεμβαίνουν για να εκτονώσουν την κρίση και επιβάλλουν και στις δύο πλευρές διακανονισμό με τον οποίο απομακρύνονται οι σημαίες και οι στρατιώτες και τα πλοία και των δύο χωρών. Τα Ίμια βρίσκονται έκτοτε σε καθεστώς γκρίζας ζώνης με αποτέλεσμα τα πνεύματα να οξύνονται κάθε χρόνο στην επέτειο της κρίσης του 1996. Τα νησιά δεν φέρουν σημαία και δημιουργούνται συχνά προστριβές μεταξύ των ψαράδων των δύο χωρών αναγκάζοντας τις ακτοφυλακές να αναλαμβάνουν δράση.

Όσον αφορά την συντριβή του ελικοπτέρου, η επίσημη θέση του ελληνικού κράτους είναι πως η πτώση του οφείλεται στις κακές καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή, καθώς επίσης και σε ενδεχόμενη τεχνική βλάβη. Στην Ελλάδα ωστόσο είναι διαδεδομένη η άποψη που θέλει τους Τούρκους να ευθύνονται για την κατάρριψή του.

Κοινή χρήση:

Αφήστε ένα σχόλιο