Μίλτος Πασχαλίδης: «Οι Περσείδες», τα τραγούδια και η αγάπη

Έφτασα στο ξενοδοχείο με κομμένα πόδια και επιτηδευμένη εμφάνιση για ένα συνηθισμένο Κυριακάτικο πρωινό . Στην πόρτα -και ενώ είχα φτάσει νωρίτερα- ο Μίλτος Πασχαλίδης έβγαινε για να αγοράσει τσιγάρα. Όχι, η συνάντησή μας δεν ήταν τυχαία. Λίγα λεπτά αργότερα, θα βρισκόμασταν σε ένα γωνιακό τραπέζι στην αίθουσα πρωινού, αποκομμένοι από όλους και από όλα, με μόνη παρέα τον πρωινό αέρα της Θεσσαλονίκης, τα τσιγάρα και τις «Περσείδες» -το νέο δίσκο-του Μίλτου.

Χαμογελαστός και αρκετά απλός, λίγο πριν παραδώσει σεμινάριο τραγουδοποιίας σε μουσική σχολή της συμπρωτεύουσας, ο κ. Πασχαλίδης δέχτηκε να μας συναντήσει σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης η οποία ξεκίνησε με λίγο γαλλικό και κουβέντες για λέξεις, που όπως λέει και ίδιος στο Αγύριστο Κεφάλι: «Οι λέξεις είναι τα τοτέμ των ποιητών. Τα ιερά και τα όσιά τους. Τα τιμαλφή

img_2542-compressor

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ / Argy Grd

Θεωρείτε λοιπόν ότι πρέπει να είμαστε ακριβείς με τις λέξεις τόσο στην τραγουδοποιία όσο και στη συγγραφή;

«Θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε ακριβείς με τις λέξεις γενικότερα, ακόμη και όταν μιλάμε. Έχω μια αγάπη για τις λέξεις. Μου αρέσει η καταγωγή τους. Δε μου αρέσει να τις στραμπουλάμε, ούτε να τις κακομεταχειριζόμαστε.»

Και το σεμινάριο πώς προέκυψε; τον ρωτάω με τα μάτια. Μιλάμε για ένα αντικείμενο που διδάσκεται; Έχει manual η δημιουργία του τραγουδιού;

«Αν σου πω, δεν θα πρέπει να κάνω το σεμινάριο. (γελάει) Κοίτα, αυτός που γράφει, έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι αυτοδίδακτος. Αλλά στην πραγματικότητα, όλοι τους ίδιους κανόνες ακολουθούμε πάνω κάτω. Αυτοί (οι κανόνες) κωδικοποιούνται. Τώρα, το μυστήριο για το πώς οι λέξεις και η μελωδία ενώνονται σε ένα πράγμα και φτιάχνουν ένα τραγούδι, αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί, ούτε είναι κάτι που διδάσκεται.»

Για κάποια τραγούδια έχετε πει ότι είναι «σφαίρες αδέσποτες». Γιατί;

«Δεν σου έχει τύχει να σε σκοτώσει ένα τραγούδι;» με αφοπλίζει με το μοναδικό του τρόπο. Στο αυθόρμητο γέλιο μου ανταπαντά «Και μάλιστα είναι αδέσποτη η σφαίρα γιατί ενώ δεν έχει γραφτεί για σένα το τραγούδι, εκείνη την ώρα περιγράφει αυτό που ζεις. Είναι αδέσποτη σφαίρα, σε πέτυχε από το πουθενά, δεν ξέρεις ποιος την έστειλε, πότε εκπυρσοκρότησε το όπλο και πού σε πέτυχε, στην καρδιά, στο υπογάστριο ή στο κεφάλι

Θα ήθελα να μιλήσουμε λίγο και για το Μίλτο Πασχαλίδη ως άνθρωπο. Σας έχω δει και σε συναυλία στο λιμάνι αλλά και σε χώρο θεάτρου, ωστόσο η παράσταση ήταν το ίδιο άρτια. Πώς το καταφέρνετε αυτό;

«Νομίζω επειδή εγώ ο ίδιος δεν αλλάζω, είμαι εγώ, δεν αλλάζει αντίστοιχα και η συναυλία. Η συνθήκη δεν μπορεί να με διαφοροποιήσει, αν και οκ, ο χώρος παίζει ρόλο. Εγώ προσωπικά προτιμώ τα τραγούδια μου να παίζονται σε κλειστό χώρο. Λειτουργούν καλύτερα θεωρώ. Αυτό βέβαια, ίσως και να αποτελεί δικιά μου δοξασία.»

Παρά την αναγνωρισημότητα, έχετε παραμείνει απλός και προσιτός. Είναι επειδή ήσασταν πάντα έτσι ή απλώς δε γουστάρετε το σταριλίκι;

«Δεν κάνω κάτι βάσει σχεδίου. Δηλαδή δεν έχω σκεφτεί ποτέ ότι είμαι ο Πασχαλίδης. Δεν ξέρω καν πώς να διαχειριστώ τον Πασχαλίδη.»

«Ηράκλειο-Καλαμάτα», αν και γεννημένος στη δεύτερη, σας έχει κερδίσει η Κρήτη αν κρίνω και από το δεύτερο βιβλίο σας(Επόπτης);

«Μπα, όχι. Απλώς αυτές οι δύο πόλεις είναι μαζί με την Αθήνα, οι τρεις πόλεις που έχω ζήσει αθροιστικά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου. Τις αγαπώ, κατοικούν εντός μου αλλά για μένα πατρίδα δεν είναι οι πόλεις, ούτε τα ντουβάρια, ούτε τα σύνορα. Πατρίδα είναι οι άνθρωποι και η παιδική μας ηλικία

img_2555-compressor

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ / Argy Grd

Επανέρχομαι λίγο στο Αγύριστο Κεφάλι και στη φράση σας ότι είναι καλύτερα που απουσιάζει ο Αλκαίος «γιατί δε θα μας άντεχε, έτσι παραιτημένους και νικημένους.»

«Σχήμα λόγου είναι, προφανώς θα προτιμούσα να είναι εδώ. Απλώς επειδή ο Άλκης είχε και ένα σωματικό πρόβλημα, μερικές φορές όταν κάτι δεν το άντεχε, ήταν σα θηρίο σε κλουβί. Ενώ εμείς μπορούμε να βγούμε σε μια διαδήλωση, να πάρουμε μια κιθάρα να τραγουδήσουμε(όταν κάτι μας ενοχλεί). Υπό αυτήν την έννοια, είναι καλύτερα που λείπει και δεν βλέπει την κατάντια μας.»

Όταν τραγουδήσατε το «Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν», μου ήρθαν στο μυαλό οι πρόσφυγες, τα παιδιά τους και όλη αυτή η άρνηση να μη γίνουν δεκτά στα σχολεία. Θα θέλατε να τοποθετηθείτε;

«Είναι από τα πιο στενάχωρα πράγματα να λες σε πρόσφυγες, ξέρεις τα παιδιά σου δεν θα πάνε σχολείο. Υπάρχουν ξένα παιδιά; Όλα τα παιδιά του κόσμου δικά μας παιδιά είναι. Αν είναι ρατσιστικό το να μην θες τους πρόσφυγες, τότε το να μη θες τα παιδιά τους είναι αποτρόπαιο. Είναι ότι χειρότερο έχω ακούσει. Μου φέρνει ρίγος.»

Ο κ. Μικρούτσικος σε μια κοινή συνέντευξή σας στην ΕΡΤ δήλωσε ότι το 70% των μουσικών έρχεται αντιμέτωπο με την ανεργία. Συμφωνείτε ή θεωρείτε ότι πρόκειται για υπερβολή;

«Βέβαια. Μην κοιτάς που εμείς είμαστε προβεβλημένοι. Σκέψου εγώ έχω έξι μουσικούς μαζί μου. Ο κλάδος έχει πληγεί σε μεγάλο βαθμό. Όταν ο άλλος δεν έχει γάλα για το παιδί του, δε θα πάει να δώσει τα λεφτά του στην τέχνη. Αν και ο κόσμος δίνει από το υστέρημά του, μπορώ να πω.»

img_2558-compressor

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ / Argy Grd

Αλλάζω τελείως το ύφος συζήτησης και σας πάω λίγο στη φράση «η αγάπη αργεί καμιά φορά αλλά βρίσκει πάντα το δρόμο της.» Το πιστεύετε σαν αρχή στη ζωή σας;

«Το πιστεύω αλλά είμαι ανυπόμονος. Το πιστεύω ότι η αγάπη έχει κάτι νομοτελειακό. Και σε ένα ντουλάπι να κρυφτείς, πάλι η αγάπη θα βρει τρόπο να σου χτυπήσει την πόρτα. Απλώς επαναλαμβάνω, είμαι ανυπόμονος και μπορεί από την ανυπομονησία μου να φάω τα νύχια μου(γελάει).

Άφησα το καλύτερο για το τέλος. Σε λίγες μέρες κυκλοφορείτε το νέο σας δίσκο, τις «Περσείδες», έχοντας καταφέρει να γράψετε 11 τραγούδια σε 20 μέρες. Πώς εξηγεί τέτοια νούμερα ένας μαθηματικός;

«Είναι σχεδόν μεταφυσικό. Όπως και τα μαθηματικά. Αυτός ο δίσκος κατήργησε εντός μου τη βεβαιότητα ότι όταν μας συμβαίνει κάτι, περιμένουμε κανά δύο χρόνια για να το περιγράψουμε με ψύχραιμη ματιά. Αλλά τελικά το έγραψα μέσα σε είκοσι μέρες και το ηχογράφησα σε άλλες είκοσι. Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη προσωπική μου εργασία

Κλείνοντας θα ήθελα να μας κάνετε ένα σχόλιο για το σημείωμα σας στις «Περσείδες» ότι «όταν διαλύεται ένα σύμπαν, ο μόνος τρόπος επιβίωσης είναι να φτιάξεις ένα άλλο για να έχεις κάπου να κατοικήσεις. Περσείδες, οι κόρες του Περσέα, τα δικά μου πεφταστέρια.»

«Στη ζωή, στην πραγματικότητα όλοι μετακινούμαστε σαν πρόσφυγες, είτε από χώρα σε χώρα, είτε από αγκαλιά σε αγκαλιά. Υπό αυτήν την έννοια, όταν διαλύεται ένα σύμπαν, ή θα περιφέρεσαι μάταια, ή θα βρεις ένα άλλο σύμπαν ή θα δημιουργήσεις ένα καινούργιο, δικό σου. Και έτσι κατέληξα στο ότι το μόνο για το οποίο αξίζει να μιλάει κανείς είναι η απώλεια. Μόνο τότε καταλαβαίνεις ότι κάτι σου λείπει. Και για μένα, το υπέρτατο καλλιτεχνικό κριτήριο για όλα αυτά είναι η συγκίνηση, τίποτα άλλο

Κάπως έτσι έπρεπε να αποχαιρετήσω το Μίλτο με τα τσιγάρα και το αφηρημένο βλέμμα που αγκαλιάζει τον κυριακάτικο αέρα της πόλης. Δε θα πω ψέματα. Το αντίο από την έστω και σύντομη συνάντηση μας δεν ήθελα να βγει από το στόμα μου. Ο Πασχαλίδης αποδείχθηκε Μίλτος, και ίσως ένας από τους πιο γλυκούς, γοητευτικούς και συνάμα αληθινούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει.

ΦΩΤΟΡΓΑΦΙΑ / Argy Grd

Τελικά δεν χρειάστηκε το αντίο. Στο γυρισμό και καθώς άνοιγα το βιβλίο που το είχα δώσει νωρίτερα για να το υπογράψει, αντίκρισα την αφιέρωσή -«Καλή αντάμωση»-  και ανάσαινα ανακουφισμένη,όντας πεπεισμένη ότι θα ξανά έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε στο μέλλον- πλάι σε ένα παράθυρο και με ένα μικρό τραπέζι να μας χωρίζει. Και να μιλάμε για το ταξίδι των Περσείδων. Ή για κάποιο άλλο μεταφυσικό ταξίδι που θα μας έχει χαρίσει μέσα από τις δημιουργίες του. Ως τότε, θα περιμένω. Άλλωστε δεν είπαμε; Η αγάπη πάντα βρίσκει το δρόμο της στο τέλος.

Κοινή χρήση:

Αφήστε ένα σχόλιο