Τι κι αν τα Χριστούγεννα αντιπροσωπεύουν για τους περισσότερους από εμάς μια περίοδο ανείπωτης χαράς, κεφιού και ενθουσιασμού; Αυτό, δυστυχώς, δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους γύρω μας. Στατιστικές έρευνες δείχνουν, πως τα Χριστούγεννα είναι η πιο πιθανή περίοδος, για να βιώσει κάποιος κατάθλιψη, ενώ το Δεκέμβριο ο δείκτης αυτοκτονιών είναι υψηλότερος από κάθε άλλο μήνα του έτους. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό και γιατί πολλοί από τους συνανθρώπους μας δεν μπορούν να απολαύσουν πραγματικά αυτές τις τόσο όμορφες ημέρες της χρονιάς;

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αποτελούν παραδοσιακά γιορτές της οικογένειας και των αγαπημένων μας ανθρώπων κι αυτό γιατί, ως χειμωνιάτικες γιορτές, είθισται να λαμβάνουν χώρα σε κλειστούς χώρους, όπως τα σπίτια, που φέρνουν τους ανθρώπους πιο κοντά. Κατά τη διάρκεια της περιόδου των Χριστουγέννων, οι άνθρωποι ανταλλάσσουν δώρα και ευχές, παίρνουν και δίνουν αγάπη και νιώθουν τη χαρά της συντροφικότητας και του “ανήκειν” να πλημμυρίζει τις καρδιές τους.

Όμως, δυστυχώς, για ορισμένους ανθρώπους τα Χριστούγεννα είναι συνυφασμένα με τη μελαγχολία, τη θλίψη και τη μοναξιά. Υπάρχουν πολλοί λόγοι, για να βιώσει κανείς μελαγχολία κατά τη διάρκεια των εορτών. Καταρχάς, μερικοί άνθρωποι που βιώνουν έντονη μοναξιά τα Χριστούγεννα μελαγχολούν, γιατί αλλιώς θα ήθελαν να περνούν αυτές τις μέρες, κι αλλιώς τις περνούν. Η συνειδητοποίηση της απόκλισης αυτής ανάμεσα στις προσδοκίες τους και την πραγματικότητα, τους προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα και εντείνει τα αισθήματα μοναξιάς τους. Αυτό, σε συνδυασμό με τη γενικότερη ατμόσφαιρα χαράς και ενθουσιασμού που επικρατεί την εορταστική αυτή περίοδο, μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω τη συναισθηματική τους κατάσταση και να προκαλέσει έντονη θλίψη.

Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχουν και άνθρωποι, που ενώ δεν περνούν μόνοι τους τις γιορτές, νιώθουν τη μοναξιά να τους κατακλύζει. Στις περιπτώσεις αυτές, συχνά ευθύνεται η έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας των ατόμων αυτών με τους γύρω τους. Ένας μη ικανοποιητικός γάμος, μια οικογένεια που δεν επιδεικνύει κατανόηση, αποδοχή και στοργή ή φιλίες που δεν προσφέρουν ειλικρινή στήριξη και συντροφικότητα, μπορούν να καταστήσουν τους ανθρώπους συναισθηματικά απομακρυσμένους από τους γύρω τους και να οδηγήσουν σε ένα αίσθημα κενού και μοναξιάς.

Φυσικά, δε μπορεί να παραβλέψει κανείς, πως από μια πιο ρεαλιστική σκοπιά, η οικονομική κρίση παίζει πολύ βασικό ρόλο στο γεγονός, ότι πολλοί άνθρωποι κατά την περίοδο των Χριστουγέννων βιώνουν μελαγχολία και θλίψη. Η αναπόληση εορτών προηγούμενων χρόνων, ενδεχομένως πιο εύρωστων οικονομικά, με περισσότερες δυνατότητες για δώρα, ταξίδια και αγορές, σε συνδυασμό με την εμπορευματοποίηση των εορτών, σίγουρα αποτελεί έναν παράγοντα που δημιουργεί αισθήματα νοσταλγίας για το παρελθόν και θλίψης για το παρόν και το μέλλον.

Ακόμη, τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή που λαμβάνει χώρα στο τέλος του έτους. Την περίοδο αυτή, οι άνθρωποι τείνουν να κάνουν έναν απολογισμό της χρονιάς που πέρασε. Αναλογίζονται εάν πέτυχαν τους στόχους που είχαν θέσει στην αρχή της χρονιάς, εάν έμαθαν καινούργια πράγματα και απέκτησαν νέες εμπειρίες και γενικότερα εάν κατάφεραν να φανούν αντάξιοι των προσδοκιών τους στους διάφορους τομείς της ζωής τους. Για παράδειγμα, ένα διαζύγιο, μια επαγγελματική αποτυχία, μια απόλυση από την εργασία ή η απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου, μπορούν να γεννήσουν συναισθήματα θλίψης και μελαγχολίας. Με άλλα λόγια, τα Χριστούγεννα συνιστούν μια περίοδο αυτοκριτικής και αξιολόγησης, η οποία μπορεί βέβαια να οδηγήσει  σε ικανοποίηση και περηφάνια, μπορεί όμως να οδηγήσει και σε ματαίωση και απογοήτευση. Υπό την έννοια αυτή, τα Χριστούγεννα μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ σημαντικό αγχογόνο παράγοντα και πηγή καταθλιπτικών συναισθημάτων, ειδικά στις περιπτώσεις που οι φιλοδοξίες που είχαν τεθεί στην αρχή της χρονιάς ήταν υπέρμετρες και μη ρεαλιστικές κι έτσι δεν κατάφεραν να υλοποιηθούν.

Επιπλέον, η διαδικασία προετοιμασίας για τις γιορτές, σε συνδυασμό με τις αυξημένες υποχρεώσεις στην εργασία μπορεί να οδηγήσει σε εξουθένωση, δηλαδή σε σωματική, συναισθηματική και διανοητική εξάντληση ως απόρροια της έκθεσης σε παρατεταμένο στρες.

Μια κατηγορία ανθρώπων, που πλήττεται αδιαμφισβήτητα περισσότερο από τους υπόλοιπους κατά τη διάρκεια των εορτών, είναι φυσικά η Τρίτη Ηλικία. Η περίοδος των Χριστουγέννων συνιστά για τους ηλικιωμένους πηγή θλίψης και νοσταλγίας για το παρελθόν, καθώς αναβιώνουν αναμνήσεις αγαπημένων τους προσώπων που δε βρίσκονται πια μαζί τους. Η ενδεχόμενη απώλεια του/της συζύγου ή η απουσία των παιδιών τους που ζουν μακριά κι έχουν φύγει πια από την αγκαλιά τους, τους οδηγούν αναπόφευκτα στη σύγκριση του παρόντος με Χριστούγεννα παλαιότερων, πιο ευτυχισμένων ετών. Πολλές φορές, μάλιστα, μπορεί να λένε πως θέλουν να μείνουν μόνοι τους τις γιορτές, όχι γιατί τους αρέσει η μοναξιά τους, αλλά γιατί δε θέλουν να επιβαρύνουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Για το λόγο αυτό, πρέπει όλοι μας να φροντίζουμε να μην τους αφήνουμε μόνους τους αυτήν την τόσο ευαίσθητη γι’ αυτούς περίοδο των εορτών, που μας χρειάζονται όσο ποτέ άλλοτε. Άλλωστε, για τους ηλικιωμένους, η αγάπη, η συντροφικότητα και το ειλικρινές ενδιαφέρον των δικών τους ανθρώπων είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να τους χαρίσουμε, για να τους κάνουμε πιο ευτυχισμένους.

[widget id=”text-6″]

Διαφαίνεται, λοιπόν, από τα παραπάνω πως είναι πολλοί οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσάρεστα συναισθήματα κατά τη διάρκεια των εορτών. Υπάρχουν, όμως, τρόποι για όλες τις παραπάνω κατηγορίες ανθρώπων, έτσι ώστε να βελτιώσουν τη συναισθηματική τους κατάσταση κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, και σε μεγάλο βαθμό είναι στο χέρι του καθενός από εμάς να αντλήσει χαρά και ικανοποίηση από αυτές τις τόσο χαρμόσυνες και γιορτινές ημέρες.

Καταρχάς, δεδομένης της δυσκολίας της αντιμετώπισης των συναισθημάτων κατάθλιψης των Χριστουγέννων λόγω του γεγονότος, ότι φαινομενικά τουλάχιστον, όλοι γύρω μας είναι χαρούμενοι και κεφάτοι, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως δεν πρέπει να αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε χαρούμενοι μόνο και μόνο, επειδή είναι Χριστούγεννα. Καλό θα ήταν να θεωρήσουμε την γιορτή αυτή, όχι ως μια απαίτηση να περάσουμε καλά, αλλά ως ένα μήνυμα ότι ένας ακόμη κύκλος έκλεισε κι ένας νέος κύκλος είναι έτοιμος να ξεκινήσει από την αρχή. Ας δούμε την περίοδο των Χριστουγέννων ως μια πολύ καλή ευκαιρία, για να πάρουμε μια συναισθηματική ανάσα και να ανανεωθούμε, έτσι ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε μετέπειτα πιο δυναμικά.

Ακόμη, αν το πραγματικό πρόβλημα που μας ταλανίζει είναι η μη ικανοποίηση από τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, τότε καλό θα ήταν να αρχίσουμε να ελέγχουμε την ποιότητα των σχέσεών μας με τους γύρω μας, αλλά και τις προσδοκίες μας από αυτές. Μήπως είμαστε υπερβολικά απαιτητικοί από τους άλλους και συγχωρούμε πολύ δύσκολα; Τότε τα Χριστούγεννα είναι σίγουρα μια πολύ καλή ευκαιρία για ανακατατάξεις, συζήτηση για επίλυση διαφορών και κυρίως για συγχώρεση. Άνθρωποι που ξέρουν να συγχωρούν μπορούν να είναι πιο ευτυχισμένοι κι αυτό γιατί ξέρουν να αποβάλλουν από πάνω τους το βάρος των ενοχών.

Επίσης, δεδομένης της γενικότερης οικονομικής κρίσης και των περιορισμένων δυνατοτήτων για δώρα, πρέπει όλοι να έχουμε στο μυαλό μας πως τα Χριστούγεννα αυτό που μετράει είναι η σκέψη μας για τους άλλους. Αυτό είναι άλλωστε το πνεύμα των γιορτών, να παίρνουμε και να δίνουμε αγάπη. Τα δώρα είναι συμβολικά ακριβώς αυτής της ανταλλαγής συναισθημάτων και φανερώνουν τη σκέψη που μετράει πραγματικά και όχι το πόσα χρήματα ξοδεύει κανείς, για να ευχαριστήσει τους άλλους.

Τέλος, η ειλικρινής έκφραση των συναισθημάτων μας στους άλλους και η συζήτηση της συναισθηματικής μας κατάστασης με τα αγαπημένα μας πρόσωπα αποτελεί πανάκεια και μπορεί να γιατρέψει κάθε πληγή. Άλλωστε, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε, ότι η αναζήτηση βοήθειας για την επίλυση των προβλημάτων μας, όχι μόνο δεν είναι σημάδι αδυναμίας, αλλά αντίθετα συνιστά ένδειξη ανυπέρβλητης δύναμης και θέλησης για αλλαγή!

Καλά Χριστούγεννα, λοιπόν, σε όλους μας με υγεία, ευτυχία, δημιουργικότητα, πολλά χαμόγελα και φυσικά με ατελείωτη αγάπη!!!