Υπεύθυνη άγνοια

Φθάσαμε λοιπόν στο Χειμώνα του 2017. Φθάσαμε στην επέτειο εννέα και πλέον χρόνων από την έναρξη της ελληνικής οικονομικής κρίσης. Εννέα χρόνια κατά τα οποία πολιτικά κόμματα συρρικνώθηκαν, ενώ άλλα γιγαντώθηκαν. Εννέα χρόνια κρίσης στη χώρα μας στην οποία διεξήχθησαν πέντε εκλογικές αναμετρήσεις και ένα δημοψήφισμα, σε μια περίοδο όπου λίγο έλειψε να συμβεί το ατύχημα – για κάποιους ή ευτύχημα για άλλους – της εξόδου από την Ευρωζώνη.

Αλήθεια μετά από αυτό το διάστημα σε ποιο σημείο βρισκόμαστε; Παρ’όλες τις θριαμβολογίες και τις φωνές περί καταστροφής τι ακριβώς συμβαίνει σε μια χώρα, οι άνθρωποι της οποίας κάθε μέρα μετρούν και ένα ακόμη βήμα μέσα στο μονοπάτι των αντιξοοτήτων;
Αναντίρρητα τα προβλήματα κάθε κοινωνίας προκύπτουν εντός του πλαισίου της, όπως και οι λύσεις τους. Για κάθε κοινωνική και ατομική έκφραση υπάρχει ένα πολιτιστικό και ηθικό υπόβαθρο. Ένα υπόβαθρο το οποίο μεταλλάσσεται αναλόγως των συνθηκών που προκύπτουν ώστε τα άτομα να προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα.

Στην Ελλάδα του σήμερα, προκύπτει θέμα αντανακλαστικών για το σύνολο της μέσης σκέψης και προσαρμοστικότητας. Οι όποιες αντιδράσεις και κρίσεις εκφράζονται, κατά το ιδιαίτερο αυτό διάστημα στο οποίο η χώρα μας βρίσκεται σε τέλμα, στην πλειονότητα τους είναι εκτός πεδίου μετριοπάθειας και ενσυνείδητης ειλικρινούς αυτοκριτικής.

Η δύναμη ακραίων απόψεων βρίσκει ισχυρότερα ερείσματα στις κοινωνικές μάζες. Έτσι και αλλιώς οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αποδεχτούν αλλαγές, τουλάχιστον στην αρχή. Η αξιακή και οικονομική κρίση στη χώρα μας, έφερε την κριτική επί του παρελθόντος κυρίως άκομψα, απόλυτα και ισοπεδωτικά. Η συνολική ευθύνη κρύφτηκε πίσω από την θυματοποίηση των ατόμων. Η πολιτική όμως, εξαπατά τους πολίτες, όχι περισσότερο από όσο εκείνοι επιζητούν να εξαπατηθούν.

Ταυτόχρονα  η κριτική αυτή έγινε μόνο στις πολιτικές και όχι στις κοινωνικές ευθύνες. Οι νοσηρές πρακτικές και αντιλήψεις προηγούμενων ετών έχουν παραμείνει αναλλοίωτες. Η συνθηματολογία κατέχει κραταιά θέση. Κατακρίνονται έννοιες όπως η οικονομική ελευθερία και το laissez-faire με το κράτος να κατέχει ρόλο εγγυητή των ηθικών και νομικών πτυχών κάθε οικονομικής δραστηριότητας. Είναι μάλλον προφανές πως η Ελλάδα αντιμετωπίζει κάθε κατάσταση με την ανωριμότητα ενός νεοσύστατου κράτους, το οποίο αποδεικνύεται εύκολα με ένα απλό ξεφύλλισμα της ιστορίας.

Οι άνθρωποι συνεχίζουν να ενδιαφέρονται αυστηρά για το ατομικό συμφέρον τους, το οποίο είναι θεμιτό μέχρι το σημείο όπου οι επιδιώξεις τους δεν ασκούν αρνητικές εξωτερικότητες στους υπολοίπους. Το οξύμωρο της υπόθεσης είναι πως όλοι προσπαθούν για την απομόνωση της ιδιωτικότητάς τους αλλά ελάχιστοι αποζητούν την ιδιωτικότητά τους εκτός κρατικών δομών. Αντιδρούν μόνο για την μετατόπιση αδικιών και εις βάρος άλλων κοινωνικών ομάδων και όχι για να μην υπάρξει αδικία. Κυρίαρχη έννοια είναι η αδιαφορία.

Αδιαφορία όχι μόνο για την κατάσταση των υπολοίπων αλλά και για την ίδια την κατάσταση της χώρας οικονομικά, ηθικά και πολιτικά. Δεν είναι υπερβολή ο χαρακτηρισμός κοινωνία των “free riders”. Οι έριδες αυτές μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και το γενικότερο κλίμα που επικρατεί, φαίνεται να διαιωνίζουν το πρόβλημα της κρίσης. Τελικά είναι μάλλον καίριο να αναρωτηθούμε “μα όταν έρθουν για μας, ποιος θα είναι εκεί;”

 

Κοινή χρήση:

Αφήστε ένα σχόλιο