ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: Μελίνα Μερκούρη

Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή η Μελίνα Μερκούρη

Η Μελίνα Μερκούρη υπήρξε μια από τις σημαντικότερες μορφές του πολιτισμού της σύγχρονης Ελλάδας. Γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 18 Οκτωβρίου του 1920. Καταγόταν από μεγάλη πολιτική οικογένεια. Η ανάμειξη της οικογένειάς της με την πολιτική μαρτυρείται σε μεγάλο βάθος χρόνου.

Η ίδια, σε ηλικία 18 χρονών, γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και λίγα χρόνια αργότερα, το 1944, κάνει το ντεμπούτο της στη θεατρική σκηνή, με το θίασο του Γιώργου Παππά και του Αντώνη Γιαννίδη, στο έργο του Αλέξη Σολομού, “Το μονοπάτι της Λευτεριάς”. Μέχρι το 1950, πρωταγωνιστήσει σε πληθώρα θεατρικών έργων, με αποκορύφωμα το ανέβασμα του “Λεωφορείον ο Πόθος”, το 1949.

Από το 1951, αρχίζει για τη Μερκούρη μια πρωτόγνωρη για τους Έλληνες καλλιτέχνες ανοδική πορεία. Πρωταγωνιστεί ταυτόχρονα στην ελληνική και τη γαλλική θεατρική σκηνή και γνωρίζει έναν από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς, τον Μαρσέλ Ασάρ. Το 1960 ανεβαίνει από το Θέατρο Τέχνης το “Γλυκό Πουλί της Νιότης”, στο οποίο πρωταγωνιστεί με τον Γιάννη Φέρτη. Κορυφαίος σταθμός ήταν το “Illya Darling”, με συμπρωταγωνιστή το Νίκο Κούρκουλο και με όλα τα εισιτήρια προπωλημένα. Πρόκειται για τη θεατρική μεταφορά του “Ποτέ την Κυριακή”, που ανέβηκε στο Broadway μετά από περιοδεία σε όλες τις πολιτείες των Η.Π.Α., και για το έργο που την καθιέρωσε στο παγκόσμιο στερέωμα και της χάρισε ασύγκριτη αναγνώριση.

Μετά την πτώση της δικτατορίας, το 1975 και ενώ είχε επιστρέψει στην Ελλάδα, συνέχισε τις θεατρικές εμφανίσεις με  μια σειρά από επιτυχημένες συνεργασίες. Έκλεισε την θεατρική της καριέρα με ένα τελευταίο ανέβασμα της παράστασης “Γλυκό Πουλί της Νιότης”, με τον Γιάννη Φέρτη.

Η κινηματογραφική της πορεία στιγματίστηκε από 2 παραγωγές και πολλά βραβεία. Το “Ποτέ την Κυριακή”, για τον διεθνή κινηματογράφο, καθώς και την ταινία “Στέλλα”, βασισμένη σε κείμενο του Ιάκωβου Καμπανέλλη, γραμμένο αποκλειστικά για τη Μελίνα Μερκούρη. Περισσότερο από αξιοσημείωτη υπήρξε και η σπουδαιότητα της ως ερμηνεύτρια. Τόσο στην εγχώρια, όσο και στη διεθνή σκηνή, οι συνεργασίες της με τους σπουδαιότερους Έλληνες και ξένους συνθέτες (Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Μαρκόπουλος, Βάιλ, Μπρεχτ) άφησαν εποχή.

Η προσωπική και πολιτική της ζωή, υπήρξε, επίσης, θορυβώδης. Στα 19 της παντρεύτηκε το Παναγή Χαροκόπο, ενώ στη διάρκεια της κατοχής, διατηρούσε ερωτικές σχέσεις με τον Φειδία Γιαδικιάρογλου, γνωστό δοσίλογο και μαυραγορίτη. Το 1966 παντρεύτηκε τον μεγάλο της έρωτα, Ζυλ Ντασσέν, μετά από δεκάχρονη σχέση.

Κατά τη διάρκεια της επταετίας 1967-1974 πολέμησε σφοδρά τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε αποκτήσει, με συνέπεια να της αφαιρεθεί η ελληνική υπηκοότητα. Έδωσε αρκετές συναυλίες και διοργάνωσε αρκετά μεγάλο αριθμό διαμαρτυριών αντιδικτατορικού χαρακτήρα. Επεδίωξε και συναντήθηκε με πολιτικούς αλλά και με πνευματικές προσωπικότητες παγκοσμίου κύρους, με σκοπό να τους ευαισθητοποίησει ενάντια στη χούντα. Κατά την διάρκεια των αγώνων της έγιναν εναντίον της απόπειρες δολοφονίας, μία από τις οποίες παραλίγο να της στερήσει τη ζωή. Επίσης έγραψε και ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο με τίτλο “Γεννήθηκα Ελληνίδα”, του οποίου τα έσοδα από τις πωλήσεις διατέθηκαν για τον αντιδικτατορικό αγώνα και του οποίου η ελληνική έκδοση δεν είναι νόμιμη. Ο τίτλος του βιβλίου της είναι η απάντηση που έδωσε στους δημοσιογράφους όταν της ζήτησαν να κάνει μία δήλωση για την αφαίρεση της υπηκοότητας της από τους συνταγματάρχες: “Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα”.

Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε ΚΑΝΕΙΣ.

Με την πτώση της χούντας επιστρέφει στην Ελλάδα όπου και εγκαθίστανται μόνιμα πλέον και συνεργαζόμενη με στελέχη της αντιστασιακής οργάνωσης Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου ιδρύουν το Πανελλήνιον Σοσιαλιστικόν Κίνημα αργότερα ΠΑ.ΣΟ.Κ. και εκλέγεται βουλευτής το 1977.

Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού κατά τα χρονικά διαστήματα 1981-1989 και 1993-1994. Κατά την πρώτη θητεία της αφοσιώθηκε στην εκστρατεία για την επιστροφή των αρχαιοτήτων της Ακρόπολης που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, καθώς επίσης δημιούργησε και το θεσμό των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης, με πρώτη την Αθήνα το 1985. Στη δεύτερη θητεία της στο υπουργείο πολιτισμού έδωσε μεγάλη σημασία στην εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία.

Μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης, την Κυριακή 6 Μαρτίου του 1994.

Η σορός της έφτασε στην Ελλάδα στις 8 Μαρτίου του 1994 και τέθηκε σε διήμερο λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος. Την Πέμπτη 10 Μαρτίου του 1994 ψάλλεται η νεκρώσιμος ακολουθία στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών και αμέσως μετά εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι τη συνοδεύουν ως το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Ήταν η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύτηκε με τιμές αρχηγού κράτους. 

 

Κοινή χρήση:

Αφήστε ένα σχόλιο