
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: Wilhelm Reich
Σαν σήμερα πέθανε, το 1957, ο Αυστριακός ψυχαναλυτής, Wilhelm Reich.
Ο Wilhelm Reich ήταν Αυστριακός ψυχαναλυτής, μέλος της δεύτερης γενιάς ψυχαναλυτών μετά τον Σίγκμουντ Φρόυντ και μία από τις πιο ριζοσπαστικές προσωπικότητες στην ιστορία της ψυχιατρικής. Υπήρξε ένας από τους πλέον αμφιλεγόμενους διανοητές της σύγχρονης εποχής. Το φιλόδοξο εγχείρημα του, να αμφισβητήσει τα υφιστάμενα συστήματα σκέψης και να ανατρέψει βασικές επιστημονικές αντιλήψεις, απέκτησε πολυάριθμους υποστηρικτές και επικριτές. Αν και οι πρώτοι τον χαρακτηρίζουν μεγαλοφυή και πρωτοπόρο, για τους τελευταίους δεν ήταν παρά μεγαλομανής, παρανοϊκός ή ακόμη και «απατεώνας πρώτου μεγέθους».
Ο Ράιχ γεννήθηκε στη Γαλικία της Ανατολικής Ευρώπης, στις 24 Μαρτίου του 1897. Το 1918 ο Ράιχ έγινε δεκτός στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητα της σεξουαλικότητας στράφηκε προς τον Φρόυντ και την ψυχανάλυση και, το 1920, έγινε μέλος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας της Βιέννης. Σύντομα, η ικανότητα του Ράιχ τόσο στη θεραπευτική εφαρμογή της ψυχανάλυσης όσο και στη συγγραφή σημαντικών άρθρων, τον καθιέρωσε ως έναν από τους πλέον φερέλπιδες μαθητές του Φρόυντ.
Η θεωρία της λειτουργίας του οργασμού
Βασιζόμενος στην κλινική του εμπειρία ο Ράιχ παρατήρησε αφενός πως, κατά κανόνα, οι ασθενείς του παραπονούνταν για μη ικανοποιητική σεξουαλική ζωή και αφετέρου πως η εδραίωση μιας ικανοποιητικής σεξουαλικής ζωής ανακούφιζε από τα νευρωτικά συμπτώματα. Για να επιτευχθεί θεραπεία, έπρεπε να αντιμετωπιστεί η λίμναση της λίμπιντο. Εν τούτοις, η σεξουαλική δραστηριότητα δεν αρκούσε – η ικανοποίηση κατά τη συνουσία ήταν απαραίτητη προϋπόθεση. Η ικανότητα ικανοποίησης ονομάστηκε «οργασμική ικανότητα». Η λειτουργία του οργασμού ήταν, λοιπόν, η διατήρηση της ενεργειακής ισορροπίας του σώματος μέσω της εκφόρτισης της περίσσειας ενέργειας που συσσωρεύεται φυσιολογικά σε αυτό.
Ανάλυση του χαρακτήρα, χαρακτηρολογική και μυική θωράκιση
Στην προσπάθειά του να θεραπεύσει τις νευρώσεις ο Ράιχ ανέπτυξε την τεχνική της «ανάλυσης του χαρακτήρα», η οποία αργότερα ενσωματώνοντας νέα ευρήματα εξελίχθηκε στη «νευροφυτοθεραπεία» και τελικά στην «οργονοθεραπεία».
Η έρευνά του για τις περιπτώσεις αποτυχίας της θεραπευτικής εφαρμογής της ψυχανάλυσης τον έφερε αντιμέτωπο με το φαινόμενο της αντίστασης στη θεραπεία. Εγκαταλείποντας το τυπικό της ψυχανάλυσης κάθισε απέναντι (και όχι πίσω) από τον ασθενή επιδιώκοντας την οπτική επαφή. Επιχείρησε να επιτεθεί άμεσα στην αντίσταση που επιδείκνυε ο αναλυόμενος επισημαίνοντας του το γεγονός καθαυτό και περιγράφοντας του τις στάσεις και τις συμπεριφορές μέσω των οποίων εκδηλωνόταν η αντίσταση. Αυτή η νέα θεραπευτική τεχνική που ονομάστηκε ανάλυση του χαρακτήρα μετατόπιζε το επίκεντρο της ανάλυσης από τα συμπτώματα και το ασυνείδητο περιεχόμενό τους στον χαρακτήρα και στην αντίσταση που αυτός προέβαλε στη θεραπεία.
Τον Μάρτιο του 1957 ο Ράιχ φυλακίστηκε. Πέθανε από ανακοπή καρδιάς μέσα στο κελί του στο oμοσπονδιακό σωφρονιστήριο του Λιούσμπεργκ της Πενσιλβάνια, στις 3 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Τάφηκε στο Όργονον σύμφωνα με την επιθυμία του.