Πηγή Φωτογραφίας

Το προσκλητήριο της πολυαναμενόμενης για την πολιτική σκηνή, εγχώρια και όχι μόνο, επαναληπτικής “βάφτισης” των Σκοπίων κατέφθασε ήδη από τον Ιούλιο του 2017 δια χειρός Μάθιου Νίμιτς. Ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για το σκοπιανό, παρόλο που εξέφρασε την ανάγκη για μία περίοδο συζητήσεων μεταξύ των δύο χωρών (Ελλάδας και Σκοπίων), διαβεβαίωσε ταυτόχρονα για την απουσία “δραματικών ενεργειών ή αλλαγών” κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, μεταδίδοντας ωστόσο εμμέσως το μήνυμα για την προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος που θα εξασφαλίσει την ανακούφιση σε Βαλκάνια και ΗΠΑ. Κατόπιν βέβαια της συνάντησής του με τον Πρόεδρο της χώρας Γκιόρκι Ιβάνοφ, τον Πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, τον πρώην Πρωθυπουργό Νίκολα Γκρουέφσκι (στον οποίο αφαιρέθηκε το διαβατήριο), τον Υπουργό Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ, καθώς και τον ηγέτη του Αλβανικού Δημοκρατικού Κόμματος (DUI) Αλί Αχμέτι, ο Νίμιτς τόνισε πως “δεν είναι ώρα ακόμη για την τελική ονομασία”.

Ωστόσο το νόημα της προαναφερόμενης δήλωσης Νίμιτς, δεδομένου και του σχολίου του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Αντώνιο Μιλοσόσκι πως «υπάρχει συμφωνία να μη δημοσιοποιούνται οι προτάσεις και οι συζητήσεις του Νίμιτς, ώστε να μην “καίγονται” ή προκαλούν αντιδράσεις που τις ακυρώνουν, προτού δώσουν καρπό», ξεδιαλύνεται και αποδεικνύει πως η προσπάθεια επίλυσης είχε ήδη ξεκινήσει. Με την πραγματοποίηση μάλιστα της συνάντησης του διαμεσολαβητή του ΟΗΕ με τους Αδαμάντιο Βασιλάκη και Βάσκο Ναουμόφσκι, διαπραγματευτών της Ελλάδας και των Σκοπίων αντίστοιχα, στις Βρυξέλλες στις 11 και 12 Δεκεμβρίου έρχεται πιθανότατα να “σφραγιστεί” η πορεία της επίλυσης της ονοματοδοσίας των Σκοπίων.

Είναι φυσικό βέβαια πως το χρονικό διάστημα από το καλοκαίρι και τις πρώτες συναντήσεις μέχρι το Δεκέμβριο του 2017, η κατάσταση δεν υπήρξε σε καμία περίπτωση στάσιμη. Ήδη έναν μήνα αργότερα από τη συνάντηση του Νίμιτς με τους ηγέτες των Σκοπίων και του DUI, οι Σκοπιανοί του Καναδά απείλησαν τον Πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ με διακοπή σχέσεων, εφόσον ο τελευταίος ανακαλέσει ή αποσύρει τον Σκοπιανό πρόξενο στο Τορόντο Jovica Palashevski. Ο Σκοπιανός πρόξενος παρουσιάστηκε σε αλυτρωτική εκδήλωση της ιδιαίτερα φανατικής κοινότητας του Καναδά, στην οποία κυριαρχούσαν ο ήλιος της Βεργίνας και ο χάρτης διαμελισμού της Ελλάδας έως τον Όλυμπο.

Το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε καταδικαστική απόφαση, κατηγορώντας τα Σκόπια για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, ενώ κατόπιν εντολής του Υπουργού Εξωτερικού κ. Κοτζιά, αποφασίστηκε στενή παρακολούθηση των Σκοπιανών, προκειμένου να σχηματιστεί στο Υπουργείο Εξωτερικών ο πλήρης φάκελος των ντοκουμέντων παραβίασης της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, ο οποίος θα αποτελέσει το ηχηρό περιεχόμενο ελληνικού Διαβήματος στον ΟΗΕ κατά των Σκοπίων.  Ο κ. Κοτζιάς λίγο αργότερα  κατέστησε σαφές πως η ένταξη των Σκοπίων στην ΕΕ θα παρεμποδιστεί, εφόσον δεν εγκαταλείψουν τα αλυτρωτικά τους σχέδια και το σφετερισμό του ονόματος “Μακεδονία”.

Παρόμοια στάση υιοθέτησε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κατά τη διάρκεια επίσημου γεύματος με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, ξεκαθαρίζοντας με τη δική του σειρά ότι “Προς την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας καθίσταται σαφές ότι όσο επιμένει στη χρησιμοποίηση ονόματος, το οποίο πέραν της προκλητικής παραχάραξης της Ιστορίας αποπνέει αλυτρωτισμό, υπονομεύει την ευρωπαϊκή της προοπτική…Το ευρωπαϊκό κεκτημένο αποκλείει υποψήφια κράτη-μέλη τα οποία αμφισβητούν, καθ’ οποιονδήποτε τρόπο, το status quo των συνόρων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.”

Η τοποθέτηση αυτή δεν έμεινε αναπάντητη από την αντίθετη πλευρά, με τον Νικολά Ντιμιτρόφ να προβαίνει σε, όπως από την Αθήνα χαρακτηρίστηκαν “επιζήμιες” και σε καμία περίπτωση μετριοπαθείς δηλώσεις. Συγκεκριμένα: “Δεν επιθυμούμε ένα νέο γύρο ανταλλαγής κατηγοριών. Θα πρέπει να μπορούμε να είμαστε, αυτό που είμαστε- “Μακεδόνες”. Δε ζητάμε κάτι που δεν μας ανήκει, αλλά δεν μπορεί να περιμένει κανείς από εμάς να απαρνηθούμε την ψυχή και τις αξίες μας”. Όσον αφορά την απειλή από την πλευρά της χώρας μας για παρεμπόδιση της ΠΓΔΜ στην ΕΕ, αντιμετωπίστηκε με μία έμμεση απειλή από τον ίδιο τον Ντιμιτρόφ, ο οποίος και ξεκαθάρισε πως “είναι μια ριψοκίνδυνη στρατηγική, να εμποδίζει κανείς μια χώρα”.

Στο πλευρό της χώρας μας στο θέμα ένταξης των Σκοπίων στην ΕΕ, τάχθηκε και η γειτονική Βουλγαρία, με την αναπληρώτρια Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών, Αικατερίνη Ζαχαρίεβα, να εκφράζει την ανάγκη υπακοής της ΠΓΔΜ στους όρους και στις μεταρρυθμίσεις που η χώρα μας έχει να προτείνει, εφόσον επιθυμεί να ξεκινήσουν οι διαδικασίες ένταξής της στην Ευρωπαϊκή κοινωνία. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο βουλγαρικό ραδιόφωνο ‘Darik’ είπε ότι πρέπει πρώτα να προωθηθεί η ανάγκη οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών, ενώ έκρινε ως “αδύνατη” την πολυπόθητη ένταξη στην ΕΕ σε περίπτωση που τα Σκόπια δεν συμμορφωθούν στις υποδείξεις σχετικές με την ονομασία και προτιμήσουν να διατηρήσουν το συνταγματικό τους όνομα.

Tο πρόβλημα βέβαια “περί ονόματος” δεν αποτελεί κώλυμα μονάχα για την ένταξη στην ΕΕ, αλλά και στο ΝΑΤΟ, πρόβλημα που επιβεβαίωσε και ο αναπληρωτής βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ-αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας- Χόιτ Μπράιαν Γι στέλνοντας μήνυμα στην κυβέρνηση Ζάεφ, πως θα πρέπει να κινηθεί συναινετικά προς την Ελλάδα για να έχει ελπίδες ένταξης στο ΝΑΤΟ. Αναμφισβήτητα βέβαια μία πιθανή ένταξη στο ΝΑΤΟ εξυπηρετεί και τα συμφέροντα των ιδίων των ΗΠΑ, που αναμένουν την επίλυση του σκοπιανού με “αγωνία”, προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή τα δικά τους επιχειρηματικά σχέδια, αποδεικνύοντας την υπεροχή τους στην αντίπαλη Ρωσία.

Όσον αφορά πιθανές αντιδράσεις της άλλης υπερδύναμης (της Ρωσίας δηλαδή) σχετικά με την είσοδο στο ΝΑΤΟ, ο Πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ δήλωσε “έτοιμος για τα πάντα” σε συνέντευξή του στην τηλεόραση «Antena-M» του Μαυροβουνίου, με τους πολιτικούς αναλυτές να αρνούνται οποιαδήποτε δυνατότητα της Ρωσίας να εμποδίσει μία μελλοντική ένταξη. Ο ίδιος ο Ζάεφ έσπευσε επίσης να επισημάνει ότι η αντίδραση που αναμένει από την Ρωσία θα είναι παρόμοια κατά τη δική του άποψη με εκείνη που σημειώθηκε κατά την ένταξη του Μαυροβουνίου. Η διαφορά όμως έγκειται στο ότι σε αντίθεση με την περίπτωση του Μαυροβουνίου, όπως εκφράζει ο Επικεφαλής του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ισμέτ Ραμαντάνη, η συντριπτική πλειοψηφία των σκοπιανών πολιτών υποστηρίζουν την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ.

Η μεγάλη όμως επιθυμία ή ανάγκη της ΠΓΔΜ για ένταξη στην προστασία που μονάχα το ΝΑΤΟ μπορεί να της εξασφαλίσει, ώθησε τόσο τον Πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, όσο και τον Υπουργό Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ σε μία πρωτοφανή ειλικρίνεια με το τελευταίο πολιτικό στέλεχος να παραδέχεται ότι “Η πολιτική δεν μπορεί να παρεμβαίνει για το πώς γράφονται τα βιβλία της ιστορίας μας. Δυστυχώς η πολιτική έχει αναμειχθεί τα τελευταία χρόνια στα δικά μας ιστορικά βιβλία. Πιστεύω ότι η Ιστορία πρέπει να αφεθεί στους ιστορικούς και γιατί πρέπει να φοβόμαστε, εάν η Ελλάδα δεν φοβάται να ανοίξει τα δικά της βιβλία..Εάν θέλουμε να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ και μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, δεν πρέπει να βιαστούμε να περάσουμε αυτό το κατώφλι, πρέπει να συζητήσουμε.“(Συνέντευξη στο Κανάλι 5 των Σκοπίων).

Η κατά βάση μετριοπαθής στάση που τα Σκόπια έχουν υιοθετήσει το χρονικό αυτό διάστημα από το καλοκαίρι του 2017 έως και τον τελευταίο μήνα του έτους, είτε αποτελεί συνέπεια μίας καλοσχεδιασμένης διπλωματικής πολιτικής είτε αποδοχή των λανθασμένων πρακτικών και ειλικρινής αλλαγή στάσης απέναντι στο σκοπιανό ζήτημα, φαίνεται ότι θα επιτρέψει τις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις που έχουν προγραμματιστεί και ίσως να φέρει τις δύο χώρες πιο κοντά στην αναγκαία λύση.Όπως αναφέρεται και στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας: “Η Ελλάδα επιθυμεί και επιδιώκει την ταχύτερη δυνατή επίλυση του ζητήματος του ονόματος κατά τρόπο αμοιβαίως αποδεκτό, σαφή και οριστικό, ο οποίος δεν θα δημιουργεί εστίες μελλοντικών τριβών. Η ελληνική Κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή. H Ελλάδα παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη διαπραγματευτική διαδικασία υπό τον Ειδικό Μεσολαβητή του ΟΗΕ, κ. Nimetz.”

Η χώρα μας όχι μόνο δεν προσπαθεί να εμποδίσει την πορεία της ΠΓΔΜ προς την ευρωπαϊκή και ευρω-ατλαντική προοπτική αλλά την υποστηρίζει, με βασική προϋπόθεση το σεβασμό από την τελευταία των θεμελιωδών αρχών “πάνω στις οποίες στηρίζεται ο οργανισμός στον οποίο επιδιώκει την ένταξή του και ιδίως την αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας που αποτελεί τη βάση μιας εταιρικής ή συμμαχικής σχέσης μεταξύ κρατών.”

Σχετικά λοιπόν με τις αναμενόμενες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες υπό την εποπτεία του Μάθιου Νίμιτς, μόνο αισιόδοξοι μπορούμε να είμαστε, στηριζόμενοι όχι μόνο στις μέχρι τώρα εξελίξεις, όσο κατά κύριο λόγο στην ανάγκη που φαίνεται να έχουν τα Σκόπια να ενταχθούν σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, αποκτώντας μία ασφαλέστερη θέση στη διεθνή σκηνή. Η γειτονική χώρα απεμπολώντας λάθη του παρελθόντος σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο και κατανοώντας τη δραματική καταστροφή των θέσεών της με την αναζήτηση μίας αρχαίας ταυτότητας, όπως έσπευσε να δηλώσει ο Νικολά Ντιμιτρόφ, φαίνεται να απορρίπτει πλέον, μετά από καιρό, πρακτικές αλυτρωτισμού και να επικεντρώνεται στη μετέπειτα πορεία της.

Το μόνο που απομένει για να εξασφαλιστεί η πλήρης “υποταγή” των Σκοπίων στις υποδείξεις ισχυρότερων και η κατ’επέκταση ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, είναι να απαρνηθούν κάθε σχέση με το Μ. Αλέξανδρο, αποδεχόμενοι παράλληλα τη σλαβική τους προέλευση. Ή για να είμαστε πιο ακριβείς, χρειάζεται απλώς να επαναλάβουν τη δήλωση του 1992 του Κίρο Γκλιγκόροφ ότι “είμαστε Σλάβοι!”. Εφόσον οι γείτονες μας δείχνουν τέτοια προθυμία να περάσουν το κατώφλι του σπιτιού που φιλοξενεί και εμάς, οφείλουν να σταματήσουν να σαμποτάρουν τον εαυτό τους, παρακινούμενοι από την «ασθένεια» του Μ. Αλεξάνδρου που τόσο καιρό συντηρούν!