Θεσσαλονίκη: 100 χρόνια από την πυρκαγιά του 1917
Εκατό χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το μεσημέρι της 18ης Αυγούστου του 1917, όταν η Θεσσαλονίκη παραδίνονταν στις φλόγες της μεγαλύτερης μέχρι τότε καταστροφής της. Η πυρκαγιά, που ξεκίνησε από μια σπίθα στην κουζίνα ενός σπιτιού στην αρχή της οδού Ολυμπιάδος, έκαψε ολοσχερώς το 32% της συνολικής έκτασης της πόλης, δηλαδή 1.000.000 τετραγωνικά. Οι προσπάθειες να περιοριστεί η φωτιά αποδείχτηκαν άκαρπες καθώς φυσούσε ισχυρός άνεμος και δεν υπήρχαν μεγάλες ποσότητες νερού στην πόλη, ούτε οργανωμένη πυροσβεστική υπηρεσία.
Ως αποτέλεμσα αυτής την καταστροφής ήταν να καεί σχεδόν εξολοκλήρου η περιοχή μεταξύ των οδών Αγίου Δημητρίου, Νίκης, Εθνικής Αμύνης και Λέοντος Σοφου και να μείνουν άστεγοι περίπου 72.500 άνθρωποι. Το ύψος των υλικών ζημιών υπολογίστηκε σε 8.000.000 χρυσές λίρες.
Μεταξύ των κτηρίων που κάηκαν ήταν το Ταχυδρομείο, το Δημαρχείο, ο ναός του Αγιίου Δημητρίου, η Αρχιραββινεία με όλο το αρχείο της, 16 από τις 33 συναγωγές της πόλης και πλήθος ναών, τεμένων και τραπεζών. Καταστράφηκαν επίσης τα τυπογραφεία των περισσότερων εφημερίδων, καθώς και περισσότερα από τα μισά καταστήματα της πόλης αφήνοντας ανέργους το 70% των εργζομένων.
Οι ελληνικές αρχές έστησαν κέντρα διανομής που μοίραζαν δωρεάν ψωμί σε 30.000 άτομα, ενώ ο Αμερικανικός, ο Γαλλικός και ο Αγγλικός Ερυθρός Σταυρός διένειμαν τρόφιμα. Πολλοί Εβραίοι, έχοντας χάσει τα πάντα, έφυγαν για τις δυτικές χώρες και κυρίως τη Γαλλία, ενώ ένας αριθμός τους ακολουθώντας το σιωνιστικό κίνημα εγκαταστάθηκε στην Παλαιστίνη.
Λίγες μόνο ημέρες μετά την καταστροφή η κυβέρνηση Βενιζέλου ανήγγειλε ότι δεν θα επιτρεπόταν η ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση της πόλης, αλλά μόνο στη βάση ενός νέου πολεοδομικού σχεδίου. Τα αρχικά σχέδια της ανοικοδόμησης επιμελήθηκε ο Ερνέστ Εμπράρ, ο οποίος προσπάθησε να δώσει στην πόλη σύγχρονη ρυμοτομία και όψη.
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε ένα αφιέρωμα της Μηχανής του Χρόνου στην πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης: