Για ακόμη μια φορά η επικαιρότητα φέρνει στο προσκήνιο της, αλλά και στη μνήμη μας, τα γεγονότα του Νοέμβρη του 1973. Εκείνης της φθινοπωρινής δεκάτης εβδόμης Νοεμβρίου όπου εκατοντάδες φοιτητών είχαν μαζευτεί, και προχωρήσει σε κατάληψη του Πολυτεχνείου υψώνοντας σθεναρά τις φωνές τους κατά της Δικτατορίας και των αυθαιρεσιών των χουντικών. Σαν σήμερα οι φοιτητές με αντιστασιακό παλμό ανατριχιάζοντας κάθε δημοκρατική ψυχή χωρίς να επαιτούν, απαιτούσαν Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία. Και αντ΄ αυτών, τανκς!

Όλα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά -και περιγράφονται εύγλωττα και εύληπτα και από τον φίλο Δημήτρη Μπάκο στο σημερινό άρθρο του. Όλοι οι γνήσια δημοκρατικοί πολίτες αυτού του τόπου έχουν μόνιμα εγγεγραμμένο στις συνειδήσεις τους το πάγιο αίτημα για Δημοκρατία, Ελευθερία, Δικαιοσύνη και Παιδεία. Όλοι αυτοί –όσοι κι αν είναι στην πραγματικότητα- έχουν αποθηκεύσει καλά στη μνήμη τους το πάντα επίκαιρο μήνυμα του Πολυτεχνείου και προσπαθούν να το διατηρήσουν αναλλοίωτο. Ωραία όμως μ’ αυτούς, με τους υπόλοιπους τι γίνεται; Αν επιχειρήσουμε μια κριτική και συγκριτική προσέγγιση των Ελλήνων του τότε –δηλαδή των παππούδων και των πατεράδων μας- και των Ελλήνων του τώρα και του αύριο –των αδελφών μας, φίλων, γνωστών και ημών- που θα καταλήξουμε; Τι συμπεράσματα θα βγάλουμε; Τι κληρονομήσαμε απ΄τη Χούντα; Και κυρίως, σήμερα τι έχουμε Χούντα ή Δημοκρατία;

Ας μη βιαστούμε να απαντήσουμε. Αγαπητοί μου αναγνώστες γνωρίζω πως έχετε καταλάβει ότι ζούμε σε καιρούς δύσκολους. Η εποχή της ασυδοσίας φαίνεται να έχει υποχωρήσει και στη θέση της βιώνουμε τις συνέπειες μιας τόσο ασήκωτης πραγματικότητας που έχει γονατίσει και ματώσει τον καθένα μας. Είναι λογικό μέσα στο στροβίλισμα αυτό ο πόνος, η αγανάκτηση και η δυσαρέσκεια να σπάνε το κοντέρ της υπομονής και οι φωνές της υπερβολής λόγω τεταμένης συναισθηματικής φόρτισης να πληθαίνουν. Όλα αυτά είναι άκρως δικαιολογημένα. Είναι τόσο φυσιολογικό όσο λογικό και πρέπον να καταλαβαίνουμε και να συμπονούμε όσους πραγματικά έχουν τριφτεί και αλεστεί από τους πετρόμυλους της κρίσης. Από την άλλη όμως μεριά, καμία ανοχή, από κανέναν δεν πρέπει να υπάρξει στους εμπόρους της ελπίδας. Σε όσους χαϊδεύουν αυτιά –ή πρώτα τα χαϊδεύουν και μετά τα ραπίζουν- προς εξυπηρέτηση δικών τους συμφερόντων. Ας το πάρουμε από τώρα –έστω και καθυστερημένα-, ο λαϊκιστής είναι σφόδρα αντιλαϊκός!

Όσο και αν κάποιοι θέλουν να βαφτίζουν τη σημερινή κουτσή και στραβή Δημοκρατία μας «Χούντα», τόσο δείχνουν ότι δεν έχουν συναίσθηση των γεγονότων του παρόντος αλλά και του παρελθόντος. Δήθεν παλικαρισμοί και εφηβικές ατάκες σε τηλεπαράθυρα, έχουν δυστυχώς μεγάλη απήχηση και το μόνο που κάνουν είναι να μπερδεύουν τα μυαλά του κόσμου με απλουστεύσεις και απεραντολογίες άνευ ουσίας. Η ασπίδα, ο θυρεός της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας μας χτυπήθηκε πολλαπλά από τα σπαθιά της διαφθοράς, της αναξιοκρατίας, της φαυλότητας και του ψέματος. Χτυπήθηκε βάναυσα απ΄ αυτό που εύστοχα ονομάζουμε «πελατειακό καπιταλισμό». Αρκούν όμως αυτά για να σκουριάσουν τα πραγματικά και ανόθευτα δημοκρατικά αισθήματα όλων μας; Ξεθωριάζει ποτέ η αλήθεια, ο αγώνας δηλαδή ενάντια στη λήθη;

Ας μου επιτρέψετε να θεωρώ πως ο αληθινός δημοκράτης, ο έντιμος πατριώτης –ναι, αυτό το είδος υπό εξαφάνιση- υπάρχει. Ναι υπάρχει, και ξέρει μέσα του αλλά και στις συζητήσεις του με τους φίλους και τους γνωστούς του πως η κληρονομιά της χούντας έχει βρει και σήμερα κληρούχους. Ξέρει ο ταλαίπωρος, πως υπάρχουν αυτιά ανοιχτά στην ισοπέδωση και στο φασισμό κάθε χρώματος. Ότι κι αν είναι αυτός ο πατριώτης, άνεργος, εργάτης, δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος, σκουπιδιάρης ή δικαστής έχει καταλάβει ο «άτιμος» πως δεν μπορείς να κοροϊδεύεις ούτε τον εαυτό σου ούτε και τους άλλους.

Στο κληροδότημα όμως της χούντας, το πιο νοσηρό απ΄ όλα κρίνω ότι είναι η ενίσχυση της νοητικής τρικυμίας. Του μπερδέματος και της σύγχυσης τόσο σε πολιτικό όσο σε κοινωνικό επίπεδο. Γι΄ αυτό όλως τυχαίως βλέπουμε σήμερα όχι μόνο να ψηφίζονται στο Κοινοβούλιο αλλά και να έχουν απήχηση στις λαϊκές μάζες, μελανοχίτωνες κοκορόμυαλοι –συνήθως φαλακροί με φουσκωμένους μυς. Δεν ξέρω αν εσείς τους έχετε δει, πάντως απ’ ότι μου είπε ένα πουλάκι πιθανώς να έχουν σχέση με τους τότε Χουντικούς! Ναιιι, και μάλιστα οργάνωναν και κάτι παρελάσεις, με λάβαρα και φωτιές…μόνοι τους βέβαια, χωρίς κόσμο, γιατί θα γίνονταν ρεζίλι… Απ, τι μας θυμίζει όμως αυτό;

Αν προσεγγίσουμε κριτικά την αισθητική των χουντικών 70’s και των ολίγο παραπάνω αναφερθέντων γεγονότων πιθανότατα να βρούμε και άλλη μια «ευγενή χορηγία» και «συνεισφορά» των Δικτατόρων στον ελληνικό λαό. Και βέβαια αναφέρομαι στην αισθητική. Στις παρελάσεις, στις αρχαιοελληνικές στολές, στα πολεμικά κατορθώματα των αρχαίων προγόνων, στα άρματα, στις πλαστικές πανοπλίες, στα κούφια δόρατα και στις φτιαγμένα από φελιζόλ ασπίδες..Ας δούμε όμως την ουσία: Η χούντα μαζί με την αισθητική της αποδόμησης έφερε και την αποδόμηση της αισθητικής. Και την έφερε μαζί με μπόλικη καλτίλα και εμπριμέ καφέ-κίτρινη 70τίλα.

Η χούντα κατά το πρότυπο των τυραννιών κληροδότησε μαζί με τις στρεβλώσεις της και έναν αριθμό έργων ικανό για να λένε κάποιοι ότι έκανε έργα. Έκανε –χωματό-δρομους, έφτιαξε εκκλησίες και άφησε μηδενικό χρέος, υποστηρίζουν κάποιοι. Ωραία, έστω ότι τα έκανε. Συγκρίνονται αυτά με την τραγωδία της Κύπρου; Ωραίος πατριωτισμός! Με τη φίμωση του δημόσιου λόγου; Τύφλα να ‘χει η ελευθερία! Με τους λαϊκισμούς τύπου Ελλάς, Ελλήνων, Χριστιανών; Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών Καθολικώς Διαμαρτυρομένων, ίσως (κλεμμένο απ΄ το γέρο της Δημοκρατίας)! Με τις φυλακίσεις, τους εκτοπισμούς και τα βασανιστήρια; Αχ τι δημοκρατικοί! Και μία απορία: Τα έργα ήταν όντως της Χούντας ή είχαν προγραμματιστεί από πρίν;

Και σε όλα αυτά το Πολυτεχνείο, φωτεινό παράδειγμα και αξιακός οδοδείκτης της αλλαγής. Αλλά ακόμα και αυτό στους σημερινούς καιρούς της ισοπέδωσης το θυμόμαστε λειψό. Δεν ήταν το πολυτεχνείο που έριξε τη χούντα –για όσους δεν το γνωρίζουν. Δεν ήταν η κατάληψη του Πολυτεχνείου (για να χάσουν μάθημα) ο σκοπός, αλλά ένα μέσο ανατροπής του καθεστώτος. Ο ρόλος του πολυτεχνείου ήταν η ενδυνάμωση και η τόνωση της δημοκρατικής φωνής των γνήσιων πατριωτών, που έγινε όπως ξέρουμε με τη συμβολή των φοιτητών. Το Πολυτεχνείο οδήγησε μεν στην πτώση της Χούντας, αλλά δεν ήταν το ίδιο εκείνο που την συνέτριψε. Ακόμα η χούντα δεν τελείωσε το 1973 -κατά το γνωστό σύνθημα- αλλά τον Ιούλιο 1974, μετά την κατάρρευση της δικτατορίας του Ιωαννίδη κάτω από το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Και η ημέρα που ελάχιστοι θυμούνται και παραδόξως δεν γιορτάζεται, το περίφημο δηλαδή τέλος της Δικτατορίας και η έναρξη της μεταπολίτευσης ήταν η 24η Ιουλίου 1974. Χαμένη κι αυτή ανάμεσα στις άλλες ημέρες του ημερολογίου… Εκεί λοιπόν Πολυτεχνείο. Εδώ τι;