Μία κουβέντα με τον κ. Βασίλη Κασιμάτη για τους Παραολυμπιακούς, τους αθλητές-πρωταγωνιστές και την αξία της συμμετοχής.

Σε παρέα που βρέθηκα πρόσφατα, η κουβέντα παλλόταν με ένταση γύρω από τους Παραολυμπιακούς και τα κατορθώματά μας, που αντιστοιχούν στα -μέχρι τώρα- δεκατρία μετάλλια. Αναμασώντας μέσα μου τα στοιχεία και το μιντιακό οργασμό που έχει προκληθεί με  πυρήνα το συγκεκριμένο θέμα, αναλογίστηκα πόσο λίγο γνωρίζουμε τη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα που πρωταγωνιστεί στους εν λόγω αγώνες. Στους Παραολυμπιακούς ή SpecialOlympics. Ή μήπως αυτά τα δύο διαφέρουν μεταξύ τους; Ο κ. Βασίλης Κασιμάτης, διευθυντής στο Κέντρο Κοινωνικής Στήριξης ατόμων με νοητική υστέρηση ΕΣΤΙΑ, εθελοντής και sports director στο θεσμό των Special Olympics και ταυτόχρονα, αρωγός μου σε αυτή την προσπάθεια να ξεδιαλύνω το στρόβιλο που αφορά τα άτομα με αναπηρία, με διευκόλυνε ιδιαίτερα στην κατανόηση βασικών πληροφοριών και φυσικά στο να αποφύγω «την οποιαδήποτε ωραιοποίηση καταστάσεων».

Ο κ. Κασιμάτης με τον αθλητή και συμμετέχων στα Special Olympics, Γιώργο

Αφετηρία της συζήτησής μας, αποτέλεσε ο (απαραίτητος) διαχωρισμός μεταξύ Παραολυμπιακών Αγώνων και SpecialOlympics. «Τα Special ξεκίνησαν δειλά- δειλά το 1960 και επίσημα το 1968 ως κίνημα που ίδρυσε η Eunice Kennedy Shriver. Μπροστάρης της όλης υπόθεσης ο Τζον Φ. Κένεντυ, τότε πρόεδρος της Αμερικής και αδερφός της Ρόζμαρι  μιας γυναίκας με νοητική υστέρηση. Μάλιστα, ο Τζον Κένεντι ήταν και ο πρώτος παγκοσμίως που μίλησε ανοιχτά, υπέρ των ατόμων με αναπηρία. Τι είπε δηλαδή; Το αυτονόητο, ότι τα άτομα αυτά δεν ανήκουν σε ιδρύματα, αλλά έχουν και εκείνοι δικαίωμα στη δουλειά, στην ζωή στην κοινότητα  και σε ίσες ευκαιρίες εν γένει.»

Και σχετικά με τους Παραολυμπιακούς; ρωτάω από την άλλη μεριά του τηλεφώνου. « Πρόκειται για κίνημα που ξεκίνησε την δεκαετία του 1950. Σε αυτό το θεσμό συμμετέχουν άνθρωποι με όλων των ειδών τις αναπηρίες ( κινητικές, αισθητηριακές) και  όχι τόσο νοητικές, μια αναπηρία (νοητική) στην οποία εξειδικεύονται τα Special Olympics.»

Αυτό το οποίο με εντυπωσίασε και στο οποίο διαπίστωσα ότι ο κ. Κασιμάτης επέμεινε ιδιαίτερα, είναι η «άρση της υπάρχουσας ωραιοποίησης». Όταν του ζήτησα να εξηγήσει τι εννοούσε, μου απάντησε: «Οι φράσεις του τύπου: «Οι ήρωες της ζωής» για αυτούς τους ανθρώπους αποτελούν υπερβολή. Και η υπερβολή φέρνει το στιγματισμό. Η μεταχείριση πρέπει να είναι ίδια, αλλιώς κινδυνεύουμε να χάσουμε την αλήθεια και την ουσία.»

Με προβλημάτισε οφείλω να ομολογήσω μια τέτοια οπτική. Έχω συνηθίσει και εγώ η ίδια αλλά και τον περίγυρό μου να μιλάμε και να μεταχειριζόμαστε αυτά τα άτομα, σαν να τους λείπει κάτι, σαν να αξίζουν τον οίκτο μας. Αναφέρουμε όρους όπως «τα παιδιά ενός κατώτερου θεού, οι άνθρωποι με ιδιαίτερες ικανότητες», κοιτάζοντάς τους με σμιγμένα φρύδια και μάτια γεμάτα λύπηση, όταν ταυτόχρονα -θέλουμε να λέμε ότι-μαχόμαστε για την ουτοπική ισότητα μεταξύ αυτών και ημών.

Για να μη μακρηγορήσω άλλο ωστόσο, αφήνω εσάς να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα παραθέτοντας τη συνέντευξη με τη ροή που πήρε ακολούθως:

– Είναι αντικειμενικά εύκολη υπόθεση η προπόνηση της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας; Είναι μήπως περισσότερο χρονοβόρα;

«Η προσπάθεια που απαιτείται είναι ίδια και ίσως μεγαλύτερη. Γενικότερα η προσπάθεια σε τέτοιους αγώνες είναι μεγάλη ανεξάρτητα από την κατάσταση (φυσική, νοητική) του αθλητή.

–Ας μιλήσουμε για τους ίδιους τους αθλητές. Πώς αντιδρούν στις ενδεχόμενες αποτυχίες ή δυσκολίες που  αντιμετωπίζουν; Αντίστοιχα η χαρά τους είναι διπλή όταν κατορθώνουν τους στόχους τους;

«Εντάξει η στενοχώρια, το συναίσθημα που βιώνεις όταν χάνεις είναι άσχημο. Και η χαρά είναι χαρά. Αλλά αυτό που τονίζουμε σε αυτό το θεσμό (SpecialOlympics) είναι η χαρά της συμμετοχής μέσα από την οποία κερδίζεται η κοινωνική ένταξη και άλλες αντίστοιχες ευκαιρίες, παρά η νίκη αυτή καθαυτή.»

–Η στήριξη (ψυχολογική) των κηδεμόνων και των προπονητών είναι δεδομένος παράγοντας;

«Σημαντικός παράγοντας. Χρειάζεται πολύπλευρη στήριξη από οικογένεια, πολιτεία, προπονητές κλπ. Η οικογένεια είναι αλήθεια πως είναι το κλειδί, για παράδειγμα το να συμφωνούν και να δεχτούν το να βγει έξω από το σπίτι το παιδί τους παρά την κινητική δυσκολία του είναι ένα πρώτο δύσκολο βήμα, κυρίως για εκείνους.»

–Υπάρχει χρηματοδότηση ή κάποια σχετική ενίσχυση από το κράτος/άλλους οργανισμούς;

«Υπάρχει. Απλώς τώρα με την κρίση, η μείωση των πόρων είναι μεγάλη. Σημαντική είναι και η υποστήριξη οργανισμών όπως αυτή που παρέχει ο ΟΠΑΠ για την εξασφάλιση του εξοπλισμού και φυσικά όλα αυτά συμβάλλουν στην επιτυχία. Σκέψου, ότι στους Παραολυμπιακούς απαιτείται ένα διάστημα τριών-τεσσάρων χρόνων σκληρής προπόνησης, για να εξασφαλίσεις την συμμετοχή σου. Όλα αυτά τα χρόνια πρέπει να έχεις υποστήριξη ανάλογη με αυτή των ολυμπιονικών.»

–Γνωρίζετε προσωπικά κάποιο από τα διακριθέντα παιδιά; Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για αυτόν/αυτήν;

«(Γελάει).Γνωρίζω πολλούς. Και δεν θα ήθελα να ξεχωρίσω κάποιον. Ο καθένας είναι μια διαφορετική περίπτωση. Πάντως αυτό που με κάνουν να νιώσω, αυτή η γενικότερη αίσθηση που μου δίνουν, είναι ότι κυνηγάνε ένα άπιαστο όνειρο και για αυτούς επιτυχία σημαίνει η συμμετοχή από μόνη της.»

–Τι είναι αυτό που ζητάνε αυτοί οι άνθρωποι; Τι είναι αυτό που τους λείπει;

«Ο σεβασμός. Γιατί αυτοί παλεύουν με το στιγματισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό.»

–Περιγράψτε μας κάποια σκηνή που σας έχει μείνει ή σας έχει συγκινήσει από το θεσμό των SpecialOlympics.

«Είναι η εικόνα του τελευταίου, του πέμπτου, του έκτου αθλητή στα Special Olympics, να πανηγυρίζει σαν να είναι πρώτος. Δεν παραγνωρίζω την αξία των Παραολυμπιακών αγώνων, αλλά την εικόνα αυτή  δεν θα τη άλλαζα με τίποτα».

Special Olympics Vs  Paralympics Games