Το βλέπεις καθημερινά τις τελευταίες μέρες στα social media, το ακούς από φίλους σου, το συζητάνε στην τηλεόραση. Το φλέγον ζήτημα που απασχολεί -κυρίως- τους φοιτητές έχει δημιουργήσει δύο “αντιμαχόμενες πλευρές”. Ή διαφορετικά, τις δύο όψεις του νομίσματος όπως λέει ο τίτλος. Πριν λίγες μέρες εξάλλου (11/02/2021), εγκρίθηκε στην ελληνική Βουλή το νομοσχέδιο που αφορά τα ελληνικά πανεπιστήμια με 166 ψήφους υπέρ. Αλλά πριν προχωρήσουμε στην εκφορά της άποψης μας για το ζήτημα αυτό, είναι σημαντικό να εξετάσουμε και τις δύο απόψεις.

“Η πανεπιστημιακή αστυνομία θα κάνει καλό στα ελληνικά πανεπιστήμια”

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Ή τωρινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ήδη, πριν ακόμα επιλεχθεί από τον ελληνικό λαό είχε ψηλά στην ατζέντα της το ζήτημα “ελληνικό πανεπιστήμιο”. Εκείνοι που έχουν αρκετά καλή μνήμη θα θυμηθούν ότι η κατάργηση του ασύλου προκάλεσε και τότε έντονες διαμαρτυρίες, από την πρώτη στιγμή εφαρμογής της. Ένα άλλο ζήτημα όμως που ήρθε πάνω στην πρώτη εκείνη μεταρρύθμιση, είναι η πανεπιστημιακή αστυνομία που προκαλεί ίδιες, αν όχι χειρότερες, διαφωνίες ανάμεσα στους φοιτητές (και όχι μόνο). Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει είναι που και γιατί θα χρησιμεύσει η αστυνομία στα ελληνικά πανεπιστήμια.

Αρχικά, θα πρέπει να φέρουμε γρήγορα στη μνήμη μας τις σχετικά πρόσφατες φωτογραφίες του Πρύτανη της ΑΣΣΟΕ, που βρέθηκε στο διαλυμένο από κουκουλοφόρους γραφείο του με μία κρεμασμένη ταμπέλα πάνω του. Εικόνες που προκάλεσαν οργή και αν μη τι άλλο τεράστια ντροπή. Είναι όμως το πρώτο και το τελευταίο κρούσμα βίας στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας μας; Η απάντηση είναι απλή. Όχι. Έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 20 επίσημες παραβάσεις του νόμου σε ελληνικά πανεπιστήμια. Αναφορές στο ΑΠΘ για διακίνηση ναρκωτικών, βανδαλισμοί σε πανεπιστημιακά κτήρια, επεισόδια τραμπουκισμού και βίας και το μέτρημα δεν έχει τέλος. Εάν λοιπόν υπάρχει κάποιο όργανο της τάξης σε τέτοια επεισόδια, θεωρητικά τα πράγματα θα καλυτερέψουν στο ελληνικό-πολύπαθο- πανεπιστήμιο, αφού οι χώροι πια θα προστατεύονται άμεσα και θα προσφέρουν στους φοιτητές μεγαλύτερη ασφάλεια. Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τα πανεπιστήμια να ανθίζουν. Οι ιδέες θα διακινούνται πράγματι χωρίς φόβο και χωρίς διακρίσεις από τους ίδιους τους φοιτητές, γιατί χωρίς δεύτερη σκέψη, την παρούσα στιγμή, η τρομοκρατία ζει και βασιλεύει σε αρκετά Πανεπιστήμια της χώρας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Αυτές οι υποθέσεις μπορεί να είναι σωστές, χρειάζεται όμως να εξετάσουμε και την άλλη πλευρά.

“Η αστυνομία δεν έχει καμία θέση σε χώρους που η ελεύθερη διακίνηση ιδεών είναι Όχι μόνο απαραίτητη αλλά και σχεδόν υποχρεωτική.”

Η πλειοψηφία θα συμφωνούσε ότι το πλάνο της κυβέρνησης είναι να επέλθει η σοβαρότητα και η τάξη στα ελληνικά πανεπιστήμια. Κάτι που σίγουρα λείπει αυτή τη στιγμή. Πολλοί θα συμφωνούσαν επίσης ότι υπάρχει στα αλήθεια η καλή πρόθεση ώστε τα πανεπιστήμια να εξελιχθούν και να προοδεύσουν. Ή πιο συχνή και εύλογη απορία είναι πλέον διαδεδομένη. Γιατί σε μια χώρα και σε μια εποχή που μαστίζεται από οικονομική ύφεση και λιγοστεύουν οι οικονομικοί πόροι, η κυβέρνηση προτιμά να “σπαταλήσει” χρήματα στην στελέχωση των πανεπιστημίων με αστυνομία και όχι σε διδακτικό προσωπικό, συντήρηση κτιρίων κ.ο.κ.; Επιπλέον, σημαντικό είναι και αυτό που ήδη αναφέρθηκε παραπάνω. Το γεγονός πως η αστυνομία σε έναν τέτοιο χώρο αποτελεί μια παράξενη εικόνα, αφού τα πανεπιστήμια είναι οι φορείς της δημοκρατικής κουλτούρας και της ελεύθερης σκέψης. Πράγματι λοιπόν, και αυτό το επιχείρημα είναι απολύτως βάσιμο και λογικό. Ακόμη, είναι σημαντικό να αναφερθεί και η άποψη ότι θα έπρεπε να βρεθούν άλλοι κατασταλτικοί παράγοντες για εγκλήματα μέσα στα πανεπιστήμια και όχι φορείς που ίσως προχωρήσουν σε κατάχρηση της εξουσίας που θα τους δώσει το κράτος. Γιατί η αλήθεια είναι πως η εικόνα των χειροπέδων ή του γκλοπ δε συνάδει τόσο με το Πανεπιστήμιο που οραματίζεται ο καθένας από εμάς. Συνεπώς γεννάται μια τεράστια απορία. Είναι ή όχι η αστυνομία στα πανεπιστήμια χρήσιμη;

Υπάρχει κάποιο δείγμα για την “ετυμηγορία” της κοινής γνώμης;

Σύμφωνα με έρευνα και δημοσκόπηση της GPO για λογαριασμό της εφημερίδας “Παραπολιτικά” με ερώτημα “Πώς κρίνετε το νομοσχέδιο για τη δημιουργία πανεπιστημιακής αστυνομίας” (1000 άνθρωποι συμμετείχαν στην έρευνα) ακολούθησαν οι εξής απαντήσεις: Το 58,4% βρίσκει την αστυνομία στα πανεπιστήμια “θετική ή μάλλον θετική” ενώ το μικρότερο ποσοστό της τάξης του 38,9% θεωρεί την πανεπιστημιακή αστυνομία “αρνητική ή μάλλον αρνητική”. Ακόμα υπάρχει και το μικρό ποσοστό 2,7% “δε γνωρίζω, δεν απαντώ”.

Συμπερασματικά θα έλεγα το εξής. Και οι δύο πλευρές έχουν απόψεις οι οποίες ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Είναι λίγοι αυτοί που θα το αμφισβητούσαν. Αλλά προσωπικά θα έκανα το εξής ερώτημα σε φοιτητές που είτε τώρα είτε παλαιότερα φοιτούν ή φοίτησαν σε κάποιο ελληνικό πανεπιστήμιο. Για ποια δημοκρατία και ποια ελεύθερη διακίνηση ιδεών μιλάμε τη στιγμή που -πολλά χρόνια τώρα- τα ελληνικά πανεπιστήμια γεμίζουν με διακινητές ναρκωτικών και τραμπούκους στις αυλές τους; Για ποια ελευθερία μιλάμε, τη στιγμή που φοιτητές ακόμα και στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα φοβούνται να περάσουν από τις σχολές τους; Μία ακόμα εύλογη απορία είναι η εξής: Γιατί κάποιος να ενοχληθεί από την παρουσία οργάνων τάξης στο πανεπιστήμιο εφόσον ο ίδιος δεν είναι παράνομος; Δε θα έπρεπε να νιώθει περισσότερο ασφαλής τελικά αντί για τρομοκρατημένος; Όπως και να έχει, η χώρα έχει πολλούς νέους με μεγάλες δυνατότητες και καλώς ή κακώς κάποτε η Πολιτεία πρέπει να φροντίσει να προσφέρει σε αυτούς τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν και να αποδώσουν ακόμα περισσότερο.