Η Ελλάδα ως κράτος επίσημα αναγνωρίστηκε μετά την επανάσταση του 1821, και πιο συγκεκριμένα επί κυβερνήτη Καποδίστρια το 1828. Μετά από περίπου 400 χρόνια τούρκικης κατοχής, τα δρώμενα άλλαξαν λόγω της ίδρυσης της Φιλικής Εταιρίας αλλά και της σημαντικής δράσης της.
Ελληνικές ρίζες φαίνεται να υπήρχαν σε διάφορα μέρη τόσο της ελληνικής περιφέρειας όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, όσο φυσικά και στα Βαλκάνια, τη Ρωσία και κυρίως την Μικρά Ασία.
Παρά, λοιπόν, το γεγονός ότι η επανάσταση του 1821 σηματοδοτεί την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, ή καλύτερα της “Ελληνικής Πολιτείας” όπως ονομάστηκε τότε, οι ρίζες του ελληνισμού δεν κατάφεραν να ενσωματωθούν και να βρούνε μια πάγια θέση στην πατρίδα τους.
Πιο αναλυτικά, τα ελληνικά σύνορα χρειάστηκαν χρόνιες διαπραγματεύσεις για να καταλήξουν στη σημερινή τους μορφή. Αφετηρία ήταν τα σύνορα του 1830 που κατοχύρωναν τις γραμμές του ποταμού Αχελώου (Ασπροποτάμου) και Σπερχειού, καθώς και τις Κυκλάδες, την Εύβοια, την Σκύρο, την Αμοργό και τις Σποράδες. Δύο χρόνια αργότερα, επί Καποδίστρια ενσωματώθηκαν τα εδάφη της νότιας γραμμής του Αμβρακικού κόλπου-Παγασιτικού κόλπου (Θεσσαλία-Άρτα-Βόλος).
Έπειτα, χρειάστηκαν ακόμη 30χρόνια για νέα επέκταση του κράτους. Το 1864 η Αγγλία “δώρισε” στο βασιλιά Γεώργιο της Ελλάδας τα Επτάνησα… Για να φτάσουμε στους Βαλκανικούς πολέμους και να επιτύχουμε την κατοχύρωση της Μακεδονίας, αλλά και της Κρήτης επίσημα πια.
Αργότερα, ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος μας έδωσε τη δυνατότητα ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, ενώ ακόμη προσαρτήθηκαν στο κράτος τα Δωδεκάνησα και η Ρόδος (απ’ την Ιταλική κατοχή), και η Θράκη με τα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου (απ’ τον σουλτάνο). Η Σμύρνη, βάση συμφωνιών, άνηκε στην Ελληνική επικράτεια για πέντε χρόνια.
Στο μεταξύ, μεσολάβησε η Μικρασιατική Καταστροφή και η Συνθήκη της Λωζάννης που επισημοποίησε την τούρκικη κατοχή περιοχών της Μ. Ασίας, της Ίμβρου και της Τενέδου, ενώ διέλυσε διαπαντός την πραγματοποίηση της επεκτατικής πολιτικής των Ελλήνων (“Μεγάλη Ιδέα”).
Ωστόσο, το έντονο ελληνικό στοιχείο στις γύρω περιοχές και οι ελπίδες της ενσωμάτωσης δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν. Η Ελλάδα γνώρισε πολλές μεταναστεύσεις ανά τα έτη, και η αποδημία της ήταν πλούσια.
Ο απόδημος Ελληνισμός ή ελληνική διασπορά διατηρεί υλικές, πολιτιστικές και συναισθηματικές σχέσεις με τη χώρα καταγωγής του. Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι τη δημιουργία των σημερινών συνόρων μπορούν να θεωρηθούν η πρώτη φάση του απόδημου ελληνισμού, αφού ανάγκασε πλήθος Ελλήνων να αλλάξει μόνιμη κατοικία προκειμένου να επιβιώσει. Πιο συγκεκριμένοι λόγοι μετανάστευσης ήταν οι γενικές άθλιες συνθήκες ζωής, η αναζήτηση ασφάλειας, αλλά και οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες.
Η δεύτερη φάση της ελληνικής μετανάστευσης κρίνεται απ’ τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές διαταράξεις της χώρας άφησαν την επιλογή της αλλαγής χώρας ανοιχτή σε μεγάλο βαθμό. Έτσι, τουλάχιστον 1.000.000 Έλληνες επέλεξαν τον δρόμο της μετανάστευσης κυρίως προς τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τέλος σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες.
Για τα δρώμενα του 1900-1960 οι ΗΠΑ θεωρούνταν ονειρικό τοπίο μιας και πρόσφερε εργασία, στέγη και ποιότητα ζωής…
Απ’ το 1900 έως το 1917 450.000 καταγεγραμμένοι Έλληνες εγκαταστάθηκαν εκεί με στόχο ένα καλύτερο μέλλον!
Το ταξίδι των μεταναστών για τη χώρα των ευκαιριών κρατούσε μέχρι και 30 μέρες. Οι επιδημίες δέσποζαν, ενώ ξεκληρίζονταν οικογένειες πριν καν μπορέσουν να φτάσουν. Άλλοι χάνονταν αφού πατούσαν το πόδι τους εκεί, μιας και έπρεπε να χωριστούν στη διαλογή μεταναστών στο Ellis Island (νησί δακρύων και φόβου). Κάποιοι πάλι, αναγκάζονταν να διανύσουν εις διπλούν το μαρτύριο σε περίπτωση απόρριψης τους απ’ τα μέσα ελέγχου της Αμερικής, αφήνοντας ενέχυρο γυναίκες και παιδιά, σε μια χώρα άγνωστη και μακρινή.
Στο Ellis Island οι μετανάστες κατατάσσονταν σε σειρά, σαν πρόβατα, προκειμένου να ελεγχθούν ιατρικά και νομικά προτού εισέλθουν στις ΗΠΑ. Μετά το κουραστικό τους ταξίδι, σε εξαιρετικά ανθυγιεινές συνθήκες, και την θέαση του Αγάλματος της Ελευθερίας, η αναμονή δεν τελείωνε εκεί. Όλα αυτά όμως, φάνταζαν μικρά μπροστά στην καινούργια ζωή που ήθελαν να δημιουργήσουν στη “Γη της Επαγγελίας”…
Η συνέχεια της ιστορίας της ελληνικής μετανάστευσης την επόμενη εβδομάδα, μόνο στο Inzone.gr!