Το Ιράν και οι φιλοδοξίες στην παγκόσμια Γεωπολιτική «Σκακιέρα» με σύμμαχο την Κίνα
Γράφει ο Χρήστος Κατσέας
Ο Κινέζος πρόεδρος Xi και ο Ιρανός πρόεδρος Rouhani έχουν σφραγίσει μια κρίσιμη συμφωνία στρατηγικής και εταιρικής σχέσης.
Τα δύο έθνη συμφώνησαν να αυξήσουν τις διμερείς συναλλαγές τους σε 600 δισεκατομμύρια $ για τα επόμενα 10 χρόνια. Το Πεκίνο δεν θεωρεί απλά το Ιράν ως μια χώρα της Μέσης Ανατολής στην Ασία αλλά και της Ευρασίας, αλλά ως το βασικό κόμβο του άξονα στην Ασία.
Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι Κινέζος πρόεδρος έχει πει ότι, «το Ιράν θα πρέπει να γίνει δεκτό ως πλήρες μέλος του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) το τρέχον έτος».
Η Στρατηγική εταιρική σχέση συνεπάγεται ότι το Πεκίνο θα υποστηρίξει πλήρως την ιρανική οικονομία και της πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις των δύο πλευρών. Σε αυτό το τόξο εντάχθηκαν και τα χερσαία και θαλάσσια δρομολόγια του Νέου Δρόμου του Μεταξιού, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια προβολή του κινέζικου όνειρο που σχεδιάζετε από τον Ξι.
Αυτή η γρήγορη, μετά των κιρρώσεων δραστηριότητα τονίζει και τον παραλογισμό της ιρανικής πυρηνικής κρίσης που σε μεγάλο βαθμό κατασκευαζόταν από την Ουάσιγκτον.
Από Γεωστρατιγική άποψη, το σταυροδρόμι στο Ιράν δεν μπορεί να αγνοηθεί, διότι συνδέει τη Μέση Ανατολή, τον Καύκασο, την Κεντρική Ασία, την ινδική υποήπειρο και τον Περσικό Κόλπο, μεταξύ τριών θαλασσών Κασπία, Περσικό Κόλπο και την Αραβική Θάλασσα, και ότι σχετικά είναι κοντά στη Μεσόγειο, την Ευρώπη, καθώς και στην Ασία.
Εν τω μεταξύ, και στην Ιταλία και τη Γαλλία κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής περιοδείας του προέδρου του Ιράν Rouhani, το ενδιαφέρον ήταν τεράστιο.
Κατά την τελευταία δεκαετία, οι κυρώσεις είχαν κόστος τουλάχιστον 480 δισεκατομμύρια ευρώ για το Ιράν, που είναι περίπου το ΑΕΠ 1ος χρόνου. Υπάρχουν όμως σοβαρά προβλήματα, η διαφθορά, η γραφειοκρατία, και στους επιχειρηματικούς τομείς που προορίζεται για ορισμένα συμφέροντα ή και ακόμα να απαγορεύουν της ξένες επενδύσεις. Τα τμήματα της ελίτ στην εξουσία, το Bonyad (θρησκευτικό ίδρυμα «τράπεζα») και η Pasdaran (Φρουροί της Επανάστασης), όλοι αυτοί δεν είναι καθόλου διατεθειμένοι να χαλαρώσουν στους τομείς ζωτικής σημασίας των οικονομικών συμφερόντων τους.
Το οικονομικό άνοιγμα του Ιράν θα επιταχύνει αναπόφευκτα και το μετασχηματισμό της κοινωνίας στη χώρα.
Το τι θα συμβεί στη συνέχεια, θα εξαρτηθεί από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Φεβρουάριο για μια νέα (Βουλή), η οποία θα ενδέχεται να εκλέξει το νέο Ανώτατο ηγέτη «Οδηγό».
Το Ιράν αντλεί τη νομιμοποίησή της εξουσίας του τόσο από το Ισλάμ όσο και από την καθολική ψηφοφορία. Ποτέ δεν θα είναι μια κλασική κοινοβουλευτική δημοκρατία, αλλά δεν θα είναι ούτε και στο μοντέλο της Σαουδικής Αραβίας.
Είναι ένα περίπλοκο σύστημα ελέγχων εξουσίας και προεδρίας, το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο των Φρουρών, η Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων και διάφοροι συγκροτημένοι φορείς όπως το Συμβούλιο της διάκρισης και το Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολαχ Χαμενεΐ είπε πολύ ξεκάθαρα, ότι θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πολιτιστική, πολιτική και ασφάλεια του ανοίγματος της οικονομίας, που ενδεχόμενος θα μπορούσε να αποδυναμώσει την επαναστατική ιδεολογία της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι ο ανώτατος ηγέτης ως «διαιτητής» θα διατηρήσει την ακριβή ισορροπία των πολιτικών δυνάμεων στο Ιράν.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι στην ομάδα του Rouhani δεν θα επιτρέπεται να ανακτήσει όλες της πολιτικές εξουσίες του οικονομικού ανοίγματος, και η κοινωνική και οικονομική μεταμόρφωση της χώρας δεν θα είναι ποτέ συνώνυμη με τη δυτική πολιτισμική «εισβολή».