Δημοκρατία γιοκ στην Τουρκία…
Ένα αρχαίο ρητό στην Τουρκία λέει: “Rüzgar eken fırtına biçer.” (νόημα: Όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες.) .
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 16ης Ιουλίου του 2016, όλοι θυμόμαστε στα ΜΜΕ της χώρας τις απευθείας μεταδόσεις από τη γείτονα χώρα όπου μετέδιδαν την επέλαση των αρμάτων των πραξικοπηματιών στρατιωτικών σε διάφορα σημεία ανά τη χώρα.
Τότε κυριαρχούσαν διχασμένες απόψεις που αμφισβητούσαν ή όχι την πατρότητα αυτού του πραξικοπήματος. Άλλοι έκαναν λόγο για προμελετημένο σχέδιο του Ερντογάν βασισμένο σε μια πολιτική ατζέντα “καισαροποίησης” της χώρας ενώ άλλοι μιλούσαν για “προδότες” στρατιωτικούς που αυτομόλησαν εναντίον του Σουλτάνου με πρόσχημα την επαναφορά της Δημοκρατίας στη χώρα.
Όπως και να έχει οι “εκ διαμέτρων αντίθετες” απόψεις διαμορφώνονταν γύρω από μια κοινή συνιστώσα, την αυταρχικότητα του Σουλτάνου. Βέβαια, αργότερα καθώς ηρεμούσε η τρικυμία, άρχισε να διαφαίνεται η δεύτερη πράξη του σχεδίου, η εκκαθάριση. Συνελήφθησαν ή αποτάχθηκαν 20.000 στρατιωτικοί, αστυνομικοί, και δικαστικοί υπάλληλοι από τις υπηρεσίες του κράτους, ενώ ο Ερντογάν άφησε το ενδεχόμενο ανοικτό για επαναφορά της θανατικής ποινής, παρά τις προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ πως κάτι τέτοιο θα απομόνωνε την Τουρκία. (κρατήστε το αυτό, είναι σημαντικό στοιχείο κλειδί για την πορεία του κουβαριού.)
Για όσους αναρωτιούνται, η πρώτη πράξη ήταν η άνοδος του στην εξουσία και η εξορία του Φετουλάχ Γκιουλέν , του κύριου αντιπάλου του ιδεολογικά και πολιτικά στη χώρα….
Η αντίδραση της κυβέρνησης συνεχίστηκε, απαγορεύοντας την θρησκευτική τελετή στις κηδείες των πραξικοπηματιών, απαγορεύοντας την λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών που θεώρησε πως πρόσκεινται στους υπαίτιους του πραξικοπήματος, και παράλληλα απολύοντας και 15.000 υπαλλήλους του υπουργείου παιδείας, ανάμεσα τους και 1.577 πρυτάνεις πανεπιστημίων, και επιπλέον ακυρώνοντας τις άδειες 21.000 ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Δύο εβδομάδες αργότερα, οι διώξεις επεκτάθηκαν και σε διαιτητές του ποδοσφαίρου.
Έτσι, αφού κατάφερε να εδραιώσει την θέση του στην πολιτική σκηνή της χώρας, να εξορίσει τον πολιτικό του ανταγωνιστή και να τον συνδέσει με το πραξικόπημα του 2016 και αφού εκκαθάρισε το μεγαλύτερο μέρος των μη έμπιστα προσκείμενων σε αυτόν, οδηγήθηκε στην κήρυξη του Δημοψηφίσματος για την συνταγματική αναθεώρηση στη χώρα ή αλλιώς στην τρίτη φάση του σχεδίου.
[widget id=”text-6″]
Το Δημοψήφισμα
Η “θεόσταλτη” όπως την αποκάλεσε παρέμβαση των Τούρκων πραξικοπηματιών έδωσε την δικαιολογία στον Ερντογάν να ανοίξει τον δρόμο για την συνταγματική αναθεώρηση που θα του επιτρέψει πέραν αρχηγού κράτους να συγκεντρώσει όλη την εκτελεστική εξουσία στα χέρια του. Φρόντισε να προτείνει μεταξύ άλλων την παραμονή του Προέδρου στην εξουσία για πενταετία και έπειτα την επανεκλογή του για άλλη μια ενώ θα μπορεί επίσης να εκδίδει διατάγματα, να κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να διορίζει υπουργούς και ανώτατους αξιωματούχους, παρακάπτοντας έτσι το Κοινοβούλιο και τους Θεσμούς.
Η οριακή διαφορά τελικώς ανήλθε στο 2,82%. Υπέρ του "ναι" ψήφισαν 25.157.025 (ποσοστό 51,41%) Υπέρ του "όχι" ψήφισαν 23.777.091 (ποσοστό 48,59%)
Η Άλλη Τουρκία
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως στις πλούσιες μεγάλες πόλεις, τα παράλια και στις περιοχές των Κούρδων επικράτησε το «όχι», όπως και στην πρωτεύουσα Άγκυρα, ενώ η ενδοχώρα των φτωχών με το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο ψήφισε «ναι», χαρίζοντας του οριακά την πολυπόθητη νίκη.
Και μπορεί το Ναι να επικράτησε αλλά ήδη 1 εκατομμύριο ψήφοι ακυρώθηκαν ενώ η Αντιπολίτευση έχει καταγγείλει άλλες 2,5 εκατομμύριες ως άκυρες. Πλήθος κόσμου διαδηλώνει στην Τουρκία καθώς διαβλέπουν την άνοδο μιας δικτατορίας δίχως όρια. Λάδι στη φωτιά αποτελούν και οι εναγκαλισμοί του Ερντογάν με τον αρχηγό των Γκρίζων Λύκων ή αλλιώς του ακροδεξιού εθνικιστικού μορφώματος στην Τουρκίας, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, καθώς και η διάθεση του να επαναφέρει την θανατική ποινή στη χώρα.
Για να λέμε και του στραβού το δίκιο, δεν χρειαζόταν κάποια συνταγματική αναθεώρηση για να γίνει ο απόλυτος κυρίαρχος στην Τουρκία, ο Ερνογάν. Ούτως η άλλως και πριν έκανε ότι ήθελε. Ήλεγχε τον Τύπο, προπηλάκιζε οποιονδήποτε είχε αντίθετη άποψη από αυτόν, φυλάκιζε δημοσιογράφους και καθαιρούσε δημόσια πρόσωπα κατά βούληση. Ωστόσο, υπήρχε θεωρητικά ένα πλέγμα ασφαλείας που εκ νόμου μπορούσε να ασκήσει έλεγχο και περιορισμούς στην ασυδοσία του Σουλτάνου. Από δω και στο εξής δεν θα υπάρχει ούτε αυτό και μάλιστα ανοίγεται και εκ του Συντάγματος πλέον ο δρόμος για μια ανεξέλεγκτη δεκαετία ερντογανικής διακυβέρνησης με απρόβλεπτες συνέπειες τόσο στη διχασμένη πλέον Τουρκία όσο και στις μεταξύ των υπολοίπων χωρών σχέσεις.
Το μόνο σίγουρο είναι πως η ενταξιακή πορεία της χώρας στην ΕΕ φαντάζει όλο και πιο απίθανη από τη στιγμή που μια τέτοια πολιτική εξέλιξη θα επιφέρει κατά πάσα πιθανότητα μεγαλύτερη συρρίκνωση στην ελευθερία της έκφρασης και στο δημοκρατικό διάλογο.
Από τους υπόλοιπους ηγέτες, ιδιαίτερες επευφημίες επιφύλαξε ο Ντόναλντ Τράμπ στον ομόλογο του Ταγίπ ύστερα από τον “θρίαμβο” του ναι. Φήμες λένε πως εκδήλωσαν κοινό ενδιαφέρον για την καθαίρεση του Άσαντ στη Συρία, καταδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο πως οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις αναθερμαίνονται πλέον στο “φούρνο μικροκυμάτων” .