Διαχειρίσου το Στρες στην Προσπάθεια να Γίνεις Fitter: Μέρος 1ο
Stress είναι οτιδήποτε επηρεάζει εσάς και το σώμα σας, μέσα στον εαυτό σας και μέσα στο περιβάλλον σας.
Μπορείτε να δείτε, πόσο ευρεία έννοια έχει η λέξη ”stress-άγχος”.
”Είμαι στρεσαρισμένος”, λέγεται συνήθως ως αρνητική δήλωση. Αλλά στο πλαίσιο της άσκησης ”είμαι στρεσαρισμένος” είναι φυσιολογικά, το point που επιδιώκεις. Το θέμα της γυμναστικής, είναι να στρεσάρεις, τη μυοσκελετική σου δομή, να στρεσάρεις τη καρδιά σου, να στρεσάρεις την αυτοσυγκέντρωση σου και γενικότερα να στρεσάρεις τα επίπεδα φυσικής σου κατάστασης, εκείνη τη δεδομένη στιγμή.
Το νόημα της γυμναστικής είναι να σε ”στρεσάρει”!
Κατά τη διάρκεια μίας προπόνησης, παρατηρώ όλους τους ασκούμενους μου, μερικοί δουλεύουν αρκετά σκληρά για να επιτύχουν κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα, άλλοι συχνά προπονούνται ”πάρα” πολύ σκληρά, στο σημείο που βλέπεις τη στάση σώματος, την κίνηση και την προσοχή τους να καταρρέουν τακτικά, άλλοι δεν δίνουν καν το 70% ή παρατάνε εύκολα μία άσκηση χάνοντας την συγκέντρωση τους και αφήνονται στην κόπωση της άσκησης. Κάποιοι άλλοι, ”δουλεύουν” πιο πολύ τα συναισθήματα τους, περισσότερο από το σώμα τους.
Μπορεί να βιώνεις ένα στρες, από απαιτήσεις και πιέσεις του πρόσφατου παρελθόντος (οξύ στρες) ή χρόνιο, συσσωρευμένο, μακροχρόνιο που προκαλεί φθορά, στρες από πράξεις και περιστάσεις, που σε επηρεάζουν αρνητικά με την πάροδο του χρόνου.
Ένας τραυματισμός που δεν φροντίζεις, μπορεί να έχει αρχίσει σαν οξύ στρες, αλλά μπορεί να γίνει ένα χρόνιος στρεσογόνος παράγοντας, που εκτροχιάζει την πρόοδο με το πέρασμα του χρόνου, αν δεν το φροντίσεις. Το να σου φωνάξει το αφεντικό σου στη δουλειά, δημιουργεί έναν στρεσογόνο παράγοντα για εκείνη τη δεδομένη στιγμή, αλλά εάν εργάζεσαι σε αντικείμενο που δεν σε ευχαριστεί, σε συνδυασμό με αγχωτικό εργασιακό περιβάλλον, μπορεί να σε οδηγήσει σε χρόνιο στρες.
Προσαρμογή σημαίνει αλλαγή με αφορμή ”κάτι”. Η διαδικασία προσαρμογής σε έναν παράγοντα άγχους, σημαίνει ότι αλλάζεις με κάποιο τρόπο, εξαιτίας του στρες. Αλλά τι αλλαγές; Λοιπόν, συνήθως θέλουμε τις καλές αλλαγές. Σε ένα περιβάλλον φυσικής κατάστασης, αυτό σημαίνει χαμηλότερο σωματικό λίπος, περισσότερους μύες ή βελτιωμένη μυική απόδοση, περισσότερη δύναμη, καλύτερη αερόβια αντοχή, να μπορείς να κάνεις δυσκολότερες ασκήσεις κλπ.
Η άσκηση, γενικά, έχει σαν στόχο, να βάλει το σώμα σε μια κατάσταση, που είναι πιο δύσκολη , από ότι κανονικά θα λειτουργούσε. Αλλά θυμήσου, οτιδήποτε και όλα είναι ένα στρες. Η μετακίνηση των αρθρώσεων σου, με άγνωστους και νέους τρόπους, είναι στρεσογόνος διαδικασία για το σώμα σου. Έτσι είναι και η προπόνηση με αντιστάσεις. Έτσι είναι και η ορειβασία. Έτσι είναι και το άκουσμα καινούριων ιδεών που δεν έχεις ξανά ακούσει ποτέ. Πώς ξέρεις τι θα σε βοηθήσει και τι όχι; Πάντα εξαρτάται από που ξεκινάς και πως μπορείς να διαχειριστείς το στρες.
Τι λέει το προσωπικό σου επίπεδο υγείας και η φυσική σου κατάσταση και πως διαχειρίζεσαι τα πάντα στη ζωή σου;
Το χρόνιο στρες και τα αποτελέσματα του σε εμάς, με την πάροδο του χρόνου, διαφεύγουν της αντίληψης μας, διότι συνηθίζουμε σε αυτό. Προσαρμοζόμαστε σε αυτό. Το στρες συσσωρεύεται, μεγαλώνει, και χωρίς την ικανότητα να αναγνωρίσουμε αυτή την κατάσταση και να ισορροπήσουμε τους στρεσογόνους παράγοντες, ο,τι παίρνουμε από την γυμναστική μπορεί να μην έχει πραγματικά θετικό αντίκτυπο σε εμάς.
Εάν γυμνάζεσαι, αλλά στο τέλος της ημέρας, δεν έχεις διαφορά στη ψυχοσύνθεση σου, υπάρχει ένα καλό ποσοστό που δεν διαχειρίζεσαι ορθά τη ζωή σου και την καθημερινότητα σου, έτσι ώστε να επωφεληθείς από τη γυμναστική που κάνεις.
Ο χρόνος που ξοδεύεις στην άσκηση, είναι η ώρα που αφιερώνεις για να πιέσεις τον εαυτό σου κοντά στα όρια των φυσικών σου ικανοτήτων, που δεν έχεις ακόμα. Φτάνεις στα όρια! Αυτό απαιτεί ενέργεια. Αυτή η ώθηση των ορίων δεσμεύει το νευρικό σου σύστημα, το καρδιοαναπνευστικό, το μυικό έτσι ώστε να συνηθίσει να ασκείται σκληρότερα και έτσι σαν αποτέλεσμα να βελτιώσεις την φυσική σου κατάσταση.
Υπάρχει ένας επιστημονικός όρος που ονομάζεται ”αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο” όπου για λόγους κατανόησης θα το πούμε ”πολύ κουρασμένος/η”. Πολύ κουρασμένος εννοώ, η συνολική κατάσταση του εαυτού σου και το νευρικό σου σύστημα σε μία δεδομένη μέρα.
Όταν υπάρχει ”αρκετή” ενέργεια για να λειτουργεί σωστά το σώμα σου, αυτό είναι ικανό να αλλάξει και να προσαρμοστεί στους στρεσογόνους παράγοντες της ημέρας. Έχει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται σε ο,τι κάνεις με τρόπο που επιτρέπει ως ένα μέρος τη πρόοδο και την βελτίωσή σου.
Ορίστε ένα παράδειγμα.
Δύο άνθρωποι εμφανίζονται για προπόνηση. Έχουν σε γενικές γραμμές παρόμοια φυσική κατάσταση, όμως ο ένας είναι οικογενειάρχης, έχοντας 2 παιδιά και ο άλλος δεν έχει. Ο πρώτος κοιμάται 5-6 ώρες, ενώ ο δεύτερος 8-9. Και οι δύο κάνουν ακριβώς την ίδια προπόνηση, με την ίδια επιθυμία και τις ίδιες επιβαρύνσεις (σετς, επαναλήψεις, κιλά). Ποιος θα έχει καθαρό όφελος από τη γυμναστική;
Παραδείγματα χρόνιου στρες στην καθημερινή ζωή. Η χρόνια χαμηλού επιπέδου κόπωση, από μειωμένο ύπνο ή κακή ποιότητα ύπνου, μια δουλειά που δεν απολαμβάνεις και ανθρώπους που δεν συνεννοείσαι, η μοναξιά, η φτώχεια, δυσκολία στη σχέση σου με τον/την σύντροφο σου. Αυτές είναι όλες καταστάσεις, που συμβάλλουν στο χρόνιο αρνητικό στρες και επηρεάζουν τη φυσική κατάσταση στο σώμα σου. Έχουν άμεση επίδραση, στο πόσο καλά το σώμα σου ανταποκρίνεται, στο έργο που του παραθέτεις.
Εφαρμοσμένα παραδείγματα χρόνιου στρες που συνδέονται με την άσκηση: Έντονη προπόνηση με ασκήσεις που δεν μπορείς να εκτελέσεις σωστά ή με καλή στάση σώματος, υψηλή συχνότητα άσκησης, χωρίς να κάνεις κατάλληλη κατανάλωση ύπνου και θερμίδων, να θυμώνεις ή να ξεσπάς χωρίς όριο στη προπόνηση , υψηλό ιστορικό τραυματισμών,mismatch έντασης και ικανότητας στο προγραμματισμό της άσκησης.
Πόσο καλά διαχειρίζεσαι το στρες, χρόνιο ή οξύ, καταδεικνύει πόσο καλό ”επίπεδο φυσικής κατάστασης” έχεις, ανεξαρτήτως ηλικίας (όλοι γερνάμε αφού). Αυτοί που είναι fit, συνήθως μπορούν να ισορροπήσουν καλύτερα το στρες γενικά και να αποκτήσουν καθαρά θετική επίδραση στο σώμα και την ψυχολογία από την γυμναστική. Η άσκηση είναι ΠΑΝΤΑ καλή. (Αρκεί να ξέρεις πως να ασκηθείς, σε τι επίπεδο επιβάρυνσης και γενικά να εξατομικεύσεις το πρόγραμμα σου)!!
Συνέχεια στο δεύτερο μέρος, σε λίγες ημέρες!!