Είναι η πρώτη φορά που ο Μάνος Ελευθερίου δημιουργεί ένα έργο κομμένο και ραμμένο για μια θεατρική σκηνή. Και μάλιστα, έχει επιστρατεύσει στην αποστολή του αυτή, το μετρ του είδους, το Σαίξπηρ, τον οποίο κιόλας γνωρίζει “όσο κανένας άλλος”, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Χρήστου Χατζηπαναγιώτη. Ο τελευταίος σημειώνει μεγάλη επιτυχία δίνοντας σάρκα και οστά φέτος στον ‘Πατέρα του Άμλετ‘, το δημιούργημα του Μάνου Ελευθερίου, το οποίο μιλάει για την εξουσία, τη ζωή τόσο αυτή, όσο και την άλλη αλλά κυρίως καταφέρνει να θεραπεύσει τον ίδιο το θεατή,μέσα από τη δύναμη του Λόγου του.

–Φέτος σας συναντούμε με αφορμή τη συμμετοχή σας στον «Πατέρα του Άμλετ», ένα πρωτότυπο κείμενο που άπτεται του θανάτου και συνιστά εν γένει, έναν απολογισμό ζωής. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στο να πείτε το ‘ναι’ σε ένα τέτοιο ιδιότυπο εγχείρημα;

“Το να σε καλεί ένας μέγας ποιητής να αρθρώσεις για πρώτη φορά στη σκηνή, το πρώτο θεατρικό που έγραψε, είναι από μόνο του μια μεγάλη τιμή και μια μεγάλη πρόκληση.Το κείμενο αυτό με συγκίνησε βαθιά και αποφάσισα πολύ γρήγορα ότι φέτος θα αφήσω τις κεντρικές σκηνές και τις πολύ ωραίες και σημαντικές προτάσεις που είχα,για να μετέχω σ’ένα “ιδιότυπο” όπως λέτε εγχείρημα. Ο Μ.Ελευθερίου ,μ’έναν εξαιρετικό και μεστό λόγο, μιλάει εφ’ όλης της ύλης. Μιλάει βέβαια για την άλλη ζωή, αλλά κυρίως μιλάει γι’αυτήν εδώ τη ζωή,για την εξουσία,για τον έρωτα,για το χρόνο,για τα λάθη του,για τις παραλήψεις του,για την εκδίκηση τη δικαιοσύνη και οπωσδήποτε τη συγχώρεση..Δεν είναι ένα σκοτεινό κείμενο. Είναι ένα ευφρόσυνο και ψυχωφελές κείμενο.Ο Λόγος του είναι ένα λουτρό ιαματικό, απ’όλα αυτά που μας δηλητηριάζουν καθημερινά.Και μάλιστα χαίρομαι, γιατί από την μέχρι τώρα πορεία της παράστασης,στην Αθήνα,την Καβάλα και τη Μυτιλήνη κατάλαβα ότι λειτουργεί το ίδιο καταλυτικά και καθαρτήρια και στους θεατές. Νιώθω πράγματι υπερήφανος που είμαι ο πρώτος Έλληνας ηθοποιός που το μεταφέρει στη σκηνή.”

–Θεωρείτε ότι η υπογραφή του Μάνου Ελευθερίου πάνω σε έργο του Σαίξπηρ συνιστά εχέγγυο για την επιτυχία της παράστασης;

“Ο Μάνος Ελευθερίου γνωρίζει τον Άμλετ όσο κανένας άλλος. Ξέρει ολόκληρα κομμάτια του απ’έξω. Και ας μη ξεχνάμε ,ότι κανένας ήρωας στο παγκόσμιο δραματολόγιο δεν έχει αναρωτηθεί καλύτερα,για “τη ματαιότητα του μηδενός” όσο ο Άμλετ του Σαίξπηρ.  Ο Ελευθερίου διαλέγει τον πάτερα του Άμλετ (Άμλετ λεγόταν κι αυτός),έναν ήρωα που στο πρωτότυπο έργο δεν μιλάει σχεδόν καθόλου. Και το κάνει με τρομερή σοφία. Μπορεί να μη μιλάει,αλλά είναι η κινητήρια δύναμη όλου του έργου. Στη ζωή ήταν το κεντρικό πρόσωπο της εξουσίας,η εξουσία. Γυρνάει λοιπόν από τον άλλο κόσμο με μια σοφία και μια γνώση που αρνήθηκε να κατακτήσει όσο ζούσε.”

–Έχετε δηλώσει ότι «αυτό που ο Μάνος Ελευθερίου ζητάει μέσω του πατέρα του Άμλετ, είναι να επαναφέρει την τάξη του κόσμου, που έχει διασαλευθεί». Γιατί μέσω του συγκεκριμένου χαρακτήρα και γιατί τώρα;

“Για όλα αυτά που σας είπα πριν, αλλά και γιατί μέσα από μια τέτοια μεταφορά του δίνεται η ευκαιρία να μιλήσει για το θέμα πολύ καλά. Ο “πατέρας του Άμλετ” ήταν βασικός αίτιος αυτής της “διασαλευμένης τάξης”.Κι αυτό έχει τη γενναιότητα να το παραδεχτεί σχεδόν αμέσως ,κι αυτό όχι γιατί “αμαρτία που εξομολογείται δεν είναι αμαρτία”,αλλά γιατί θέλει να μιλήσει καθαρά…Μόνο έτσι πιστεύει ο ποιητής ότι μπορεί να φτιάξει η πυξίδα. Είναι ένα κάλεσμα για αλήθεια.
“Εσύ που ασχολείσαι με τα γράμματα, γιατί δε μαζεύεις το υλικό και να τα γράψεις με το ένα χέρι στη φωτιά; Κι όταν δεν έχεις μάρτυρες, έχεις τ’ αποτελέσματα” παρακινεί τον Άμλετ. Κι ας μη ξεχνάμε ,όπως σωστά επισημαίνει ο Θοδωρής Γκόνης που το σκηνοθέτησε: ‘Ο Άμλετ είμαστε εμείς‘.”

–Πόσο εύκολη ήταν η απόφαση να επωμιστείτε το βάρος μιας παράστασης, δεδομένου ότι πρόκειται για έργο-μονόλογο;

“Είναι πράγματι ένα δύσκολο εγχείρημα για μένα, αλλά κι ένα ταξίδι ‘γεμάτο περιπέτειες,γεμάτο γνώση’. Ήταν για μένα μια πρόκληση σε όλα τα επίπεδα. Είχα και σπουδαίους συνοδοιπόρους ,τον Θοδωρή Γκόνη,τον Ανδρέα Γεωργιάδη σκηνογράφο και ενδυματολόγο, αλλά και τους πολύτιμους βοηθούς σκηνοθέτη, τον Δημήτρη Καντα και τον Μιχάλη Αγγελίδη. Κάθε βράδυ, η μια ώρα που διαρκεί η παράσταση είναι για μένα ένας αγώνας μαγικός.”

-Αναφέρετε μεταξύ άλλων για το κείμενο ότι «χρειάζεται ένα είδος ενσυναίσθησης για να το διαπεράσεις». Θεωρείτε ότι επομένως, απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να προβληματιστούν μετά την παράσταση ή είναι για όλους;

“Η ενσυναίσθηση είναι και κάτι που κερδίζεται. Και είναι υπέροχο αν αυτό το κείμενο μπορεί να γίνει μια τέτοια αφορμή. Η τέχνη ποτέ δεν κατάφερε να αλλάξει τον κόσμο, μπορεί όμως να κινήσει κάτι μέσα μας. Στη ζωή μας αλλά και στο θέατρο, θυμόμαστε πολύ περισσότερο αυτό που αισθανόμαστε από αυτό που ακούμε. Κι ο ποιητικός λόγος του Ελευθερίου προκαλεί μεγάλο αίσθημα. Είναι όπως σας είπα και πριν ιαματικός. Ο Μάνος είναι ένας ποιητής που γράφει για τον ταπεινό άνθρωπο,για αυτόν που είναι μακρυά από τα κέντρα εξουσίας που τον χρησιμοποιούν σαν πιόνι για τα σχέδιά τους. Σ αυτόν τον ‘στο βάθος,τρυφερό κι αθώο άνθρωπο,που οι εξουσίες τον εξαγριώνουν σε θηρίο’ συμπαραστέκεται,τον δικαιολογεί πάντα και με επιμονή….Είναι ο ήρωας του στο έργο, αυτόν παλεύει να σώσει,να αποκαταστήσει. Είναι ένα έργο που απευθύνεται σε όλους, ελπίζοντας να κερδίσει όλο και περισσότερους.”

-Προσωπικές παρεμβάσεις ή αλλαγές τολμήσατε στο κείμενο; Γενικότερα, επιθυμείτε την ταύτιση με τον ήρωα;

“Όχι, δε θα μπορούσα να το κάνω αυτό,αν και είχα όλο το ελεύθερο. Η μόνη μου παρέμβαση είναι η βαθιά μελέτη κι η προσπάθειά μου κάθε βράδυ,να σταλάξω σα βάλσαμο,τα λόγια ,το πνεύμα και το αίσθημά του στους θεατές.”

–Πώς βιώνετε τη θεατρική πραγματικότητα σε μια μεγαλούπολη όπως η Αθήνα το 2017;

“Είναι λίγο χαοτική η κατάσταση. Είμαστε η πρωτεύουσα που διεκδικεί τις περισσότερες παραστάσεις από κάθε άλλη μητρόπολη. Αδιανόητα πολλές. Πάνω από 1000, και σκέψου ότι είμαστε μια πόλη 5.000.000….Και βέβαια ελάχιστες από αυτές γίνονται με επαγγελματικούς όρους. Αυτό εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Εκτιμώ πολύ τους ερασιτέχνες ,αλλά αυτό πρέπει να λέγεται,να μην αποσιωπάται. Γιατί έτσι πνιγόμαστε στα σκουπίδια, κι εμείς και το κοινό. Είναι ωραίο να ασχολείται κανείς με το θέατρο, αλλά εμένα αυτή είναι η δουλειά μου. Μ’ αυτό κι από αυτό ζω. Διεκδίκησα και διεκδικώ πάντα αυτό το δικαίωμα και θα παλεύω γι’ αυτό διαρκώς.”

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την παράσταση “Ο πατέρας του Άμλετ” πατήστε εδώ.