Η ανθρώπινη ζωή είναι αδιαμφισβήτητα ένα πανέμορφο και ξεχωριστό ταξίδι, που όμως αποτελείται τόσο από ευτυχισμένες στιγμές, όσο και από δυσκολίες, εμπόδια και στενοχώριες. Σ΄αυτό το σύνθετο και περίπλοκο ταξίδι εμείς είμαστε οι πρωταγωνιστές και άρα αυτοί που- τις περισσότερες τουλάχιστον φορές- ορίζουμε την πορεία και την ποιότητά του. Από εμάς εξαρτάται, δηλαδή, κατά πόσο αυτό το ταξίδι θα μας ικανοποιεί και θα μας γεμίζει ευχάριστες στιγμές ή αντίθετα θα μας οδηγεί σε αδιέξοδα και προβλήματα. Είναι, δηλαδή, στο χέρι μας να φροντίζουμε για την ψυχική μας υγεία και να κάνουμε συνεχώς βήματα προς τη βελτίωσή της.
Στη ζωή μας, δεν είναι λίγες οι φορές που αισθανόμαστε αβοήθητοι και νιώθουμε έντονα την ανάγκη να απευθυνθούμε σε κάποιον που μπορεί να μας βοηθήσει. Ποιες είναι, λοιπόν, οι συνηθέστερες περιπτώσεις στις οποίες η ψυχοθεραπεία φαίνεται ως η καταλληλότερη λύση σ’ ένα πρόβλημα;
Όταν ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε- το οποίο μπορεί να αφορά την οικογενειακή ή επαγγελματική μας ζωή, τις σχέσεις μας τον εαυτό μας ή τις διαπροσωπικές μας σχέσεις- δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από εμάς τους ίδιους αποτελεσματικά, τότε η αναζήτηση ψυχολογικής υποστήριξης μπορεί να φανεί ιδιαίτερα ωφέλιμη. Συγκεκριμένα, η αίσθηση της ματαίωσης, της απελπισίας και του αδιεξόδου, καθώς και η πεποίθηση ότι μια κατάσταση δεν μπορεί να βελτιωθεί με κανέναν τρόπο αποτελούν επαρκείς ενδείξεις, ότι ίσως η ματιά ενός ειδικού να είναι καρποφόρα και διαφωτιστική. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί, πως και μόνο η αναγνώριση της ανάγκης κάποιου για ψυχολογική βοήθεια είναι το πρώτο και μάλιστα πολύ σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της ψυχο-σωματικής του υγείας.
Η ψυχοθεραπεία έχει ως στόχο της να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια, είτε για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων, είτε για την εκπλήρωση των προσδοκιών του ατόμου για αυτογνωσία, αυτό-βελτίωση και προσωπική ανάπτυξη, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της καθημερινής του ζωής.
Οι λόγοι για τους οποίους μπορεί να απευθυνθεί κανείς σε ειδικό ψυχικής υγείας ποικίλλουν και διαφοροποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες και τα βιώματα του κάθε ατόμου. Αρχικά, οι ψυχικές διαταραχές αφορούν ίσως το σοβαρότερο λόγο για τον οποίο οφείλει κάποιος να ζητήσει ψυχολογική βοήθεια. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που υποφέρουν από ψυχικές διαταραχές, όπως είναι για παράδειγμα η κατάθλιψη, οι διαταραχές άγχους ή οι ψυχογενείς διαταραχές διατροφής, μπορούν να βοηθηθούν δραστικά μέσα από ένα ολιστικό πρόγραμμα ψυχοθεραπείας, καθώς και μέσα από άλλες εναλλακτικές μορφές θεραπείας και παρέμβασης.
Ακόμη, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι ένα ισχυρό σημάδι πως πρέπει να επισκεφθεί κανείς ειδικό. Το σώμα μας «μιλάει» μέσα από τα συμπτώματα. Οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες, οι στομαχικές διαταραχές και μια πληθώρα άλλων συμπτωμάτων είναι ο τρόπος που χρησιμοποιεί το σώμα μας, για να μας ειδοποιήσει πως μάλλον κάτι δεν κάνουμε σωστά.
Τα συναισθήματά μας, επίσης, αποτελούν έναν ακόμη πολύ σημαντικό παράγοντα. Η θλίψη, η απογοήτευση, η ματαίωση, η δυσφορία, ο πόνος, η στενοχώρια και το έντονο και επίμονο άγχος είναι μερικά μόνο από τα συναισθήματα που βγαίνουν στην επιφάνεια όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες, πιεζόμαστε ή προβληματιζόμαστε για κάτι. Τα συναισθήματα αυτά, λοιπόν, δεν πρέπει να τα «θάβουμε», αλλά αντιθέτως να τα αναγνωρίζουμε και να τα επεξεργαζόμαστε. Σ΄ αυτό μπορεί να συμβάλει καθοριστικά η ψυχοθεραπεία, η οποία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να εντοπίσει τις αιτίες των συναισθηματικών του δυσκολιών, να τις επεξεργαστεί κι έτσι να ανακουφιστεί και να επανέλθει η συναισθηματική του ισορροπία.
Επιπλέον, τα θέματα των διαπροσωπικών σχέσεων μπορεί να οδηγήσουν κάποιον στην αναζήτηση βοήθειας από ειδικό. Αν σκεφτούμε μάλιστα πως όλη μας η ζωή περικλείεται από τις σχέσεις μας με τους άλλους, είτε αυτές είναι οικογενειακές, ερωτικές, φιλικές ή επαγγελματικές, τότε καταλαβαίνουμε καλύτερα τη σημασία του να αναπτύσσουμε υγιείς και βασισμένες σε γερά θεμέλια σχέσεις με τους συνανθρώπους μας. Όταν, λοιπόν, η πίεση, η θλίψη ή το άγχος που αισθάνεται κανείς προέρχονται από τις σχέσεις του με τους άλλους, τότε η ψυχοθεραπεία μπορεί να του προσφέρει πολύτιμη βοήθεια στο να κατανοήσει σε βάθος από πού πηγάζουν τα προβλήματα αυτά και να του ενισχύσει τις δεξιότητες που χρειάζεται,  προκειμένου να βελτιώσει τις διαπροσωπικές του σχέσεις, κανοντάς τες πιο ευχάριστες, δημιουργικές και αποτελεσματικές τόσο για τον ίδιο, όσο και για τους άλλους.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί, ακόμη, να υπάρξει εξαιρετικά χρήσιμη και βοηθητική για την προσωπική βελτίωση, την αυτογνωσία και την ενδοσκόπηση του ατόμου με στόχο την αυτο-πραγμάτωση και την απαρτίωσή του. Μολονότι, δηλαδή, ένας άνθρωπος δεν εμφανίζει εστιασμένα συμπτώματα ή συγκεκριμένα προβλήματα, μπορεί να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να διευκολυνθεί με την κατάλληλη υποστήριξη στην επίτευξη των προσωπικών του στόχων σε όλους τους τομείς της ζωής του και να γίνει μ’ αυτό τον τρόπο αυτό που θα ήθελε πραγματικά να είναι, να φτάσει δηλαδή στον ιδανικό του εαυτό.
Ακόμη, το πένθος, ένας βίαιος δηλαδή αποχωρισμός από κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, μπορεί να προκαλέσει πολύ έντονα αρνητικά συναισθήματα πόνου, θλίψης, απώλειας και μοναξιάς. Η ψυχοθεραπευτική διαδικασία, λοιπόν, μπορεί και σ΄ αυτή την περίπτωση να συνδράμει σημαντικά στην αποτελεσματική διαχείριση των δυσάρεστων και επώδυνων αυτών συναισθημάτων.
Τέλος, η βία, η κακοποίηση και γενικότερα όλες οι τραυματικές εμπειρίες που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος στη ζωή του είναι συχνά πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά από το ίδιο το άτομο κι αυτό, γιατί του προκαλούν έντονα συναισθήματα ενοχής, φόβου, ανασφάλειας και θυμού. Τα συναισθήματα αυτά τις περισσότερες φορές οδηγούν σε έκπτωση της ικανότητας του ατόμου να ζήσει μια ευτυχισμένη και ικανοποιητική ζωή και μειώνουν τη λειτουργικότητά του, με αποτέλεσμα το άτομο να αντιμετωπίζει πολλές συναισθηματικές δυσκολίες και να υποφέρει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, λοιπόν, η ψυχοθεραπεία κρίνεται απαραίτητη, καθώς διαθέτει τους τρόπους, για να διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα υποστηρικτικό και φροντιστικό πλαίσιο εμπιστοσύνης και ασφάλειας, μέσα στο οποίο το άτομο μπορεί να συζητήσει με τον ψυχοθεραπευτή του όλα τα θέματα που αφορούν τις εμπειρίες θυματοποίησης. Έτσι, θα μπορέσει να βρει τρόπους, για να προχωρήσει με περισσότερο θάρρος, δύναμη και αισιοδοξία στη ζωή του.
Όπως είναι, λοιπόν, φανερό από τα παραπάνω, η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε τις δυσκολίες μας, να τις «αποκρυπτογραφήσουμε», να κατανοήσουμε τις αιτίες των πιθανών συμπτωμάτων ή δυσκολιών μας, καθώς και να ανακαλύψουμε νέους δρόμους σκέψης και συμπεριφοράς, έτσι ώστε να ζούμε τη ζωή μας με περισσότερη προσωπική ικανοποίηση και ευεξία. Μέσα από το ψυχοθεραπευτικό ταξίδι θα μπορέσει κανείς να μάθει πολλά πράγματα για τον εαυτό του και τους άλλους, αλλά και να απαντήσει σε πολλά αναπάντητα «γιατί» που τον προβληματίζουν και τον βασανίζουν. Η ψυχοθεραπεία, με άλλα λόγια, μπορεί να μας βοηθήσει να αμβλύνουμε τα προβλήματά μας και να αποκτήσουμε ή να ενισχύσουμε εκείνες τις δεξιότητες που χρειαζόμαστε, για να αντεπεξέλθουμε αποτελεσματικά στις πιο σημαντικές πτυχές της ζωής μας. Ο ψυχοθεραπευτής, λοιπόν, μπορεί να γίνει ο συνοδοιπόρος μας στο ταξίδι της προσωπικής εξερεύνησης και εξέλιξης, αρκεί εμείς να αποφασίσουμε να γυρίσουμε τη σελίδα στο βιβλίο της ζωής μας!