Γράφει ο Χρήστος Κατσέας

Η Συρία έχει γίνει η καλύτερη, στην αγορά των «βασικών προϊόντων» της Τουρκίας, όπου όλα τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής τα εξάγει, συσκευασμένα για να καλύψει την εγχώρια κατανάλωση.

Η Άγκυρα φαίνεται ωστόσο να έχει «χάσει» κάθε αίσθηση της πραγματικότητας, σχετικά με οτιδήποτε έχει να κάνει με τη Συρία. Η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει ένα σουρεαλιστικό ταξίδι στην προσπάθειά τις να πείσει το κοινό της ότι η Τουρκία κερδίζει, και δεν χάνει στη Συρία.

Στην πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, όταν ο συνασπισμός του Συριακού στρατού, των παραστρατιωτικών δυνάμεων του Ιράν, της οργάνωσης Χεζμπολάχ (τρομοκρατική οργάνωση) και τις Ρωσικές ειδικές δυνάμεις, όλες με την υποστήριξη της Ρωσικής πολεμικής αεροπορίας, προηγούνται από τα ανατολικά του Χαλεπίου προς το Βορρά.

Το 2015, τίποτα δεν πήγε όπως η Τουρκία θα ήθελε στη Συρία. 

Μετά την κατάρριψη του Ρωσικού πολεμικού αεροπλάνου στης 24 Νοέμβριου, η Άγκυρα έχασε, ως μια ανεξάρτητη και αποτελεσματική δύναμη, στο έδαφος και στον αέρα στη Συρία. Η πολιορκία του Χαλεπίου ωστόσο, έχει θέσει σε κίνηση μια άλλη ροή προσφύγων, παρέχοντας έτσι στην Άγκυρα την ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της στη Συρία παρεμβαίνοντας στο έδαφος της.

Ορισμένοι σχολιαστές και ΜΜΕ στην Τουρκία, ενθαρρύνουν την Άγκυρα να παρέμβει γρήγορα και στρατιωτικά, βόρεια της περιοχής Azaz-Munbij (γραμμής).

Η Άγκυρα θα «πρέπει» να αντιμετωπίσει 5 βασικά ζητήματα πριν παρέμβει.

Το πρώτο αφορά, το τεχνικό θέμα της αεροπορικής υποστήριξης για τη λειτουργία της. Χωρίς την υποστήριξη από αέρα, είναι αδύνατον να ξεκινήσει μια επιχείρηση, λόγω του ότι θα μπορούσε να διαρκέσει μήνες. Η Στενή εναέρια υποστήριξη είναι απαραίτητη για την προστασία των επίγειων δυνάμεων της με δύναμη πυρός, την αναγνώριση και την επιτήρηση, καθώς και της εκκένωσης των στρατευμάτων και της κινήσεις μέσω ελικοπτέρων.

Οι Αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί και ο κίνδυνος των βομβιστών αυτοκτονίας κάνουμε τους δρόμους αναποτελεσματικούς για συχνές μετακινήσεις.

Το ζήτημα είναι τη γίνεται στη συνέχεια με τη Ρωσία, η οποία έχει κηρύξει  σε ζώνη de facto και απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη βόρεια Συρία, θα επιτρέψει τουρκικά αεροπλάνα και ελικόπτερα να εισέρχονται στον εναέριο χώρο της Συρίας.

Η παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου βόρεια της γραμμής Azaz-Munbij  στης 29 Ιανουαρίου, από ένα ρωσικό πολεμικό Su-34 ήταν ένα σημαντικό ζήτημα, και για τον προσδιορισμό της Ρωσίας στην περιοχή αυτή. Εάν η Ρωσία δεν επιτρέψει τουρκικά αεροσκάφη να εισέλθουν στον εναέριο χώρο της Συρίας, θα μπορούσε να ζητηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες να παρέχουν αεροπορική υποστήριξη για την τουρκική χερσαία επιχείρηση?.

Αυτό θα χρειαστεί πρώτα, η Άγκυρα να πείσει την Ουάσιγκτον και στη συνέχεια, η κυβέρνηση των ΗΠΑ να πείσει και τους Ρώσους.

Το δεύτερο αφορά τις επιλογές της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας. Παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να πάρει την υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και του Μπαχρέιν, η αντιμετώπιση της κατάστασης όμως από ΗΠΑ και Ρωσία στη Συρία, κάνουν τα πράγματα ποιο δύσκολα από ότι φαίνονται. Είναι απίθανο ότι η Τουρκία θα μπορούσε να ξεκινήσει μια επιχείρηση χωρίς την υποστήριξη τουλάχιστον έναν από τους δύο «παίκτες».

Το τρίτο ζήτημα αφορά ένα πραγματικά «πικρό ποτήρι» που πρέπει η Άγκυρα να μπορέσει να καταπιεί. Για να αποφευχθεί η σύγκρουση με δύο εχθρούς της στο έδαφος της Συρίας, απαιτείτε και η υποστήριξη του PYD (κουρδική ένωση δημοκρατών Συρίας) ή του καθεστώς του Άσαντ.

Το τέταρτο ζήτημα είναι οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις με το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (ΡΚΚ) στη νοτιοανατολική Τουρκία.

Το πέμπτο ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η φύση της οποιασδήποτε στρατιωτικής επιχείρησης. Οι εμπειρίες των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και το Ιράκ έχουν αποδείξει ότι δεν έχει ουσία στης μεγάλες δυνάμεις η αιτία μιας παρέμβασης και η νομιμότητά της, στον πρωταρχικό παράγοντα που πρέπει να απαντήσουν πρώτα είναι, πώς μπορούν να αποχωρίσουν  όταν χρειαστεί. Οι κίνδυνοι είναι υψηλοί και πολλαπλοί σε αποστολές στρατιωτών, σε ένα λειτουργικό έδαφος όπως της Συρίας, όπου οι συνθήκες αλλάζουν από λεπτό σε λεπτό.

Η παραμέληση μιας στρατηγικής σημασίας εξόδου συνήθως έρχεται με βαρύ οικονομικό και πολιτικό κόστος. Η Είσοδος δεν είναι από ότι φαίνεται ένα «σημαντικό» πρόβλημα για τον τουρκικό στρατό, με την προϋπόθεση οι πολιτικοί και στρατιωτικοί που παίρνουν και της αποφάσεις στην Άγκυρα, έχουν και κάποια σκέψη για το πώς θα παραμείνουν εκεί μετά την είσοδό τους, και βεβαίως πώς θα αποχωρίσουν.