Μαθήματα Κορεατικής Ιστορίας Χ (Μέρος Πρώτο)
“Θα πειστεί κάποτε το χοντροκέφαλο ανθρώπινο γένος
ότι μεγαλύτερη μωρία και συμφορά από τον πόλεμο δεν υπάρχει
και από τα παθήματά του θα διδαχθεί κάποτε ότι πρέπει να τον καταργήσει,
ως πάρα πολύ οδυνηρό και πανάκριβο μέσο για τη λύση διαφορών.” – Ιμμάνουελ Καντ
Ο ξεχασμένος Πόλεμος ή αλλιώς ο Πόλεμος της Κορέας (1950-1953) αποτελεί ένα από τα θερμότερα επεισόδια του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο ωστόσο τείνει να ξεχνιέται στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου και του Πολέμου του Βιετνάμ. Κατέληξε χωρίς νικητές ή ηττημένους, στο διαχωρισμό της χώρας στον 38ο παράλληλο και στη συνθηκολόγηση των δυο ιδεολογικών αντίπαλων στρατοπέδων για κατάπαυση πυρός πάνω στα πτώματα 1 εκατομμυρίου νεκρών στρατιωτών και άλλων τόσων αμάχων.
- Έτσι πέθαιναν άλλωστε οι λαοί στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και έπειτα, για την επικράτηση των συμφερόντων 2 βασικών ιδεολογικών στρατοπέδων (Δύσης–Ανατολής).
Από τη μια πλευρά ο ΟΗΕ (μαζί και η Ελλάδα) και από την άλλη η Κίνα, η Βόρεια Κορέα και η ΕΣΣΔ. Όταν η Ιαπωνία παραδόθηκε στους Συμμάχους τον Αύγουστο του 1945, ο Κόκκινος Στρατός γρήγορα κατέλαβε τη Μαντζουρία και γρήγορα προωθήθηκε στην Κορέα. Ο “πατερούλης” Ιωσήφ Στάλιν ήταν ξεκάθαρος ως προς τον έλεγχο της Κορέας για τρεις βασικούς λόγους:
- Θα εξαπλωνόταν η σφαίρα επιρροής του Σταλινισμού
- Θα έδινε πρόσβαση στους Σοβιετικούς σε στρατηγικά λιμάνια του Ειρηνικού
- Να αποτρέψει τους αντιστασιακούς Νοτιοκορεάτες να αποτελέσουν πάτημα για στρατιωτικές επιχειρήσεις στα εδάφη της Σοβιετίας στην ανατολική Ασία
Οι Αμερικανοί ανησυχώντας για τις κινήσεις των Ρώσων απώθησαν τις προελάσεις τους στον 38ο παράλληλο περιορίζοντας την επιρροή του Στάλιν στο βόρειο τμήμα και του Τρούμαν στο νότιο. Χαρακτηριστική ήταν η συγκρατημένη αντίδραση των Αμερικανών, αφού ούτε γιορτές ούτε πανηγύρια δεν στήθηκαν στην Times Square και αλλού καθώς επρόκειτο για “ειρήνη χωρίς καθαρή νίκη”.
Στον απόηχο των εξελίξεων με αμφότερους Τράμπ και Κιμ Τζόνγκ Ουν να ανταλλάσσουν απειλές περί “φωτιάς και πυρός” και στην ενδεχόμενη ανάπτυξη πλήρως λειτουργικών πυρηνικών όπλων από την πλευρά της Βόρειας Κορέας, είναι πολύ χρήσιμο να σταθούμε σε κάποια ιστορικά σημεία προκειμένου να ξεδιαλύνουμε το νήμα αυτής της μακράς ιδεολογικής-οικονομικής κατά βάση σύγκρουσης. Άλλωστε, η ιστορία μας μαθαίνει χρήσιμα μαθήματα για το πώς να χειριστούμε ανάλογες υποθέσεις στο μέλλον και μας κάνει περισσότερο προβλέψιμους ως προς τέτοιες απειλές.
Η Βόρεια Κορέα είναι μια χώρα με 25 εκατομμύρια κατοίκους εκ των οποίων οι 1.190.000 είναι άμεσα μάχιμοι. Για να καταλάβετε το μέγεθος του δυναμικού της, η Αμερική, μια χώρα πολλαπλάσια της Βορείου Κορέας έχει ενεργό δυναμικό 1.340.000 στρατιώτες. (Δες εδώ) Πρόκειται για μια από τις ελάχιστες χώρες στο κόσμο όπου στα “χαρτιά” παρουσιάζεται ως ένα αμιγές σοσιαλιστικό, μιλιταριστικού τύπου κράτος. (Και λέω στα χαρτιά γιατί κάθε νοήμων άνθρωπος του πλανήτη συμφωνεί με την κορεατολόγο Τάρα Ο πως η Βόρεια Κορέα είναι ένα αποτυχημένο” (failed) ή “υπό κατάρρευση” μετά-δικτατορικό κράτος ή μια ολοκληρωτική, μονοκρατορική, προσωπολατρική (cultish) θεοκρατία”
Η οικονομία της είναι αυστηρώς κεντρικά σχεδιασμένη (δες εδώ και εδώ) με το ΑΕΠ της να ανέρχεται σε αγοραστικές τιμές περί τα 40 δις ενώ πρόκειται για μια πλήρως βιομηχανοποιημένη χώρα με το 65% του ακαθάριστου προϊόντος να παράγεται από βιομηχανίες και υπηρεσίες. Εθνικοποιημένη στο μεγαλύτερο βαθμό αφού η παιδεία και η υγεία είναι τελείως δωρεάν ενώ η σίτιση και η στέγαση επιδοτούνται επαρκώς από το κράτος.
Αξιοσημείωτη είναι η κατάργηση της φορολογίας από το 1974…ναι καλά διαβάσατε, σε αυτή τη δικτατορία δεν πληρώνουν φόρους. Αν ωστόσο ζυγίσουμε το ότι πρόκειται για μια από τις πιο κλειστές και απομονωμένες χώρες του κόσμου (η μόνη αεροπορική γραμμή είναι για το Πεκίνο) όπου τα social media απαγορεύονται στους κατοίκους της(πέρα από κάποιες εξαιρέσεις στην Πρωτεύουσα μόνο) και που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν λογοκρισία δέκα φορές μεγαλύτερη από την “ερντογανική”, στη Δύση δεν θα λεγε κανείς πως πρόκειται για ένα προνόμιο που θα πρέπει να χαίρεται ένας Κορεάτης (μη πλυμένος εγκεφαλικά) που απολαμβάνει.
Το πολεμικό της υλικό είναι πολυάριθμο αλλά απαρχαιωμένο και στο μεγαλύτερο βαθμό αντίγραφα αντίστοιχων σοβιετικών και κινεζικών οπλικών συστημάτων. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί ημικρανίες στο Δυτικό Πολιτισμό είναι το ιδιαίτερα ανεπτυγμένο διαστημικό και πυραυλικό της πρόγραμμα που επιτρέπει την ανάπτυξη δορυφορικών συστημάτων πλοήγησης και παρακολούθησης πυραύλων, αλλά και την πιθανή ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Η ανάπτυξη των πυρηνικών στη χώρα άρχισε τη δεκαετία του 1950 που, έκτοτε, εξελίχθηκε σε βαθιά ανησυχία της διεθνούς κοινότητας. Η Πιονγιάνγκ έχει αναπτύξει κύκλο επεξεργασίας πυρηνικών καυσίμων και διαθέτει μονάδες εμπλουτισμού τόσο ουρανίου, όσο και πλουτωνίου, ικανές να παράγουν υλικό κατάλληλο για όπλα. Η συχνότητα των βαλλιστικών και πυρηνικών δοκιμών έχει αυξηθεί επί ηγεσίας Κιμ Γιονγκ-Ουν, με την περισσότερη δραστηριότητα να σημειώνεται το 2016, συμπεριλαμβανομένης της πιο ισχυρής πυρηνικής δοκιμής της χώρας μέχρι σήμερα. (δες εδώ)
Ακολούθησαν από τότε μια σειρά από πυρηνικές (???) δοκιμές (ασαφές ακόμη ως προς την κατοχή ικανών λειτουργικών βόμβων υδρογόνου παρά τις προπαγανδιστικές εξαγγελίες του καθεστώτος) αλλά και πυραυλικών υπερπτήσεων με αποκορύφωμα την εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου πάνω από τη Νήσο Χοκάϊντο της Ιαπωνίας (δες εδώ). Προηγήθηκαν απειλές για πυραυλική επίθεση στη νήσο Γκουάμ, κινήσεις εντυπωσιασμού κατ’εμέ αφού ο Βορειοκορεάτης αντιλαμβάνεται πως δεν τον παίρνει απέναντι σε μια υπερδύναμη όπως η Αμερική, με αποκορύφωμα τις ανταλλαγές μύδρων στα social media με τον Τραμπ να αποκαλεί τον Κιμ “Αφελή και χαζό rocket-man” απειλώντας τον με ολική καταστροφή της χώρας του και τον Κιμ να απαντάει σε σκληρό τόνο αποκαλώντας τον Αμερικανό Πρόεδρο “γέρο παράφρονα“.
Πόλεμος, πόλεμος, πυρηνικό ολοκαύτωμα και ένα τεράστιο δίκτυο συστημικών ΜΜΕ σε όλο το πλανήτη καλλιέργησαν όλο αυτόν τον καιρό ένα κλίμα τρομολαγνείας και ανασφάλειας κάνοντας τη ρήση του Αϊνστάιν περί παγκοσμίων πολέμων πιο συχνοπαιγμένη και από επανάληψη κωμικής σαπουνόπερας στην τηλεόραση. Είναι όμως πραγματικά έτσι τα πράγματα; Θα σας δώσω 2 λόγους για τους οποίους δεν είναι:
1.) Η Βόρεια Κορέα αν πραγματικά έχει αναπτύξει πλήρως λειτουργικά πυρηνικά όπλα, έχει μια ευκαιρία να παίζει επί ίσοις όροις με τις υπόλοιπες υπερδυνάμεις του πλανήτη. Θυμηθείτε χώρες όπως το Ιράκ του Χουσεϊν ή τη Λιβύη του Καντάφι πως ρημάχτηκαν όταν οι ηγέτες τους συμφώνησαν με τη Δύση για παύση των πυρηνικών δοκιμών και παράδοση των οπλοστασίων.
Αν θεωρώ πως τα πυρηνικά αποτελούν ένα θεμιτό μοχλό διαπραγματευτικής ισχύος; Δυστυχώς δεν ζούμε σε μια γυάλινη σφαίρα όπου όλα είναι ρόδινα. Θυμήσου ότι η πλανητάρχης χώρα αυτή τη στιγμή δαπανάει τα περισσότερα χρηματικά ποσά για στρατιωτική ενίσχυση και έχει τα περισσότερα πυρηνικά όπλα μετά τη Ρωσία. Έτσι λοιπόν, δεν είναι τόσο χαζός ο Κιμ ώστε να προκαλέσει την Αποκάλυψη (που θα αφορά αν υποθέσουμε το μέγεθος και την ισχύ των όπλων μόλις τις γύρω περιοχές) αντίθετα είναι αρκετά έξυπνος ώστε να καλλιεργεί ένα κλίμα φόβου και σεβασμού προκειμένου να καταστήσει σαφές πως θα κάθεται από δω και πέρα στο ίδιο τραπέζι με τις υπόλοιπες μεγάλες χώρες.
2.) Παρόλο που ο Τράμπ με τις απειλές του θυμίζει τον Ιούλιο Καίσαρα στο “Αν επιθυμείς ειρήνη, προετοίμαζε πόλεμο” όλοι γνωρίζουν πως μια στρατιωτική επέμβαση στη Βόρεια Κορέα θα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα επιθυμούσαν οι ΗΠΑ. Πρώτον, διότι ως θεματοφύλακας της Παγκόσμιας Ειρήνης, δεν μπορεί να είναι αυτή που φανερά θα αφανίσει ένα έθνος προκειμένου να εξοντώσει έναν “αντιφρονούντα” δικτάτορα.
Επιπλέον, πέρα του ότι πρόκειται για έναν πολύ δαπανηρό πόλεμο, μη ξεχνάμε την Κίνα και τη Ρωσία, τις δυο υπερδυνάμεις που εξοπλίζουν και στηρίζουν τη Βόρεια Κορέα. Η Κίνα, ισχυρός αρωγός της βορειοκορεατικής οικονομίας, συνεχίζει να αγοράζει άνθρακα από την Πιονγιάνγκ, οι εργάτες της Β. Κορέας συνεχίζουν να δουλεύουν σε αφρικανικά και ασιατικά κράτη στέλνοντας εμβάσματα πίσω στη χώρα και οι κυρώσεις -αν και δυσχεραίνουν την κατάσταση- δεν είναι ικανές να πλήξουν τη χώρα.
Αργά, ή γρήγορα όλοι θα καταλήξουν σε κάποια συμφωνία. Από τη στιγμή που η Βόρεια Κορέα έχει στήριξη από την τρελά αναπτυσσόμενη Κίνα και την υπερδύναμη Ρωσία και δεν επηρεάζεται από τις κυρώσεις της Δύσης(κυρώσεις το 1990, 1995, 2005, 2006 και έπειτα) θα συνεχίζει το πυρηνικό της πρόγραμμα εξασφαλίζοντας ως δορυφόρος συμφερόντων μια σεβαστή θέση στο τραπέζι των διεθνών διαπραγματεύσεων. Και παρά τον θόρυβο των ΜΜΕ δεν έχουμε να φοβόμαστε τίποτα κυρίως λόγω γεωγραφικής θέσης αλλά και γιατί ο Κιμ γνωρίζει πως με τα απαρχαιωμένα όπλα που διαθέτει δεν δύναται να κάνει επίθεση, παρά μόνο άμυνα. Αλλά αυτή η άμυνα είναι που θα του προσφέρει τη μεγαλύτερη νίκη…
συνεχίζεται…