HYPOTOPIA-Η αρχιτεκτονική ως μέσο πολιτικής δράσης
Στον καιρό της οικονομικής κρίσης, των οικονομικών σκανδάλων,των πτωχεύσεων και των μνημονίων, το θέμα της οικονομίας απασχολεί ολοένα και περισσότερο τους πολίτες. Τη στιγμή που τεράστια ποσά από τα χρήματα των φορολογουμένων χρησιμοποιούνται για τη διάσωση του κατεστραμμένου οικονομικού τομέα, ο καθένας από μας παρακολουθεί αποσβολωμένος τις διαρκείς εξελίξεις, απορώντας για το πως αυτές θα επηρεάσουν τις ζωές μας. Ειδικότερα σε μια Ελλάδα που η απελπισία των πολιτών είναι φανερή αλλά η πολιτική απάθεια καλά κρατεί, το ερώτημα παραμένει : πώς μπορεί μια ολόκληρη χώρα να ορθώσει το ανάστημά της και να κάνει την φωνή της να ακουστεί ;
Αναμφίβολα σε καιρούς πολιτικής αβεβαιότητας η τέχνη και ο πολιτισμός μπορούν να προσφέρουν καταφύγιο στους πολίτες και να αποτελέσουν μέσο έκφρασής τους. Στην Αυστρία λοιπόν, μια ομάδα ανήσυχων και εφευρετικών φοιτητών από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης κατάφεραν να βρουν απάντηση σε αυτό το ερώτημα, εισάγοντας μια νέα μορφή διαμαρτυρίας που κάνει τα οικονομικά σκάνδαλα της Ευρώπης μια απτή πραγματικότητα.
Προκειμένου να επιδείξουν την 19 δισεκατομμυρίων ευρώ διάσωση της τράπεζας Hypo-Alpe-Adria, οι φοιτητές αυτοί σχεδίασαν και κατασκεύασαν μία μακέτα μιας πλασματικής πόλης με το όνομα “Hypotopia” ( Υπο + Τόπος ), λέξη σύνθετη που αποτελείται από το αρχικό της τράπεζας και την λέξη ουτοπία. Μέσω αυτής της ονομασίας πλασάρεται η έννοια μιας αλλαγής που έρχεται από τα χαμηλά (υπό), από τον λαό. Ενσαρκώνοντας λοιπόν μια ιδανική κοινωνία με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δημόσια παιδεία για ανθρώπους όλων των ηλικιών, το μοντέλο της πόλης αυτής θα περιείχε θεωρητικά 102.574 κατοίκους, κάνοντάς την έτσι την 6η μεγαλύτερη πόλη στην Αυστρία.
Η έμπνευση για το πρότζεκτ αυτό προήλθε από την συνειδητοποίηση πως παρά το τεράστιο κόστος της διάσωσης, ελάχιστες δημόσιες διαμαρτυρίες έγιναν καθώς επίσης η διαδικτυακή λίστα υπογραφών που απαιτούσε περαιτέρω διερεύνηση του θέματος συγκέντρωσε μόλις 150.000 υπογραφές, δηλαδή λιγότερο από το 2% του πληθυσμού της Αυστρίας. Η παθητικότητα του κοινού ήταν λοιπόν ξεκάθαρη, ίσως γιατί κανείς δεν ήταν σε θέση να συλλάβει το μέγεθος της απώλειας για την χώρα.
Συντονιστής της όλης ομάδας υπήρξε ο Lukas Zeilbauer, φοιτητής του τμήματος πολιτικών μηχανικών, ο οποίος συσχέτισε το ποσό των 19 δισεκατομμυρίων σε κτίρια. Έπειτα από υπολογισμούς, κατέληξε στο συμπέρασμα πως μια ολόκληρη πόλη θα μπορούσε να είχε κτιστεί με τα χρήματα της διάσωσης της τράπεζας. Από το σημείο αυτό και έπειτα, συγκέντρωσε μια διεπιστημονική ομάδα από συμφοιτητές του συμπεριλαμβανομένων 5 πολιτικών μηχανικών, 13 αρχιτεκτόνων, 9 σχεδιαστών αστικού τοπίου και ενός φοιτητή πληροφορικής, συγκροτώντας την ομάδα της πόλης “Milliardenstadt” ( η πόλη των δισεκατομμυρίων ) που σχεδίασε την πιθανή αυτή πόλη.
Δύο μήνες μετά, η ομάδα κατόρθωσε να σχεδιάσει μια ολόκληρη φανταστική πόλη αναπτύσσοντας και θεωρίες σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη και τον αστικό σχεδιασμό. Το κάθε κτίριο σχεδιάστηκε με ακρίβεια σύμφωνα με τον αριθμό των ενοίκων του κάθε ορόφου ώστε να συμπληρωθεί το κόστος των 19 δισεκατομμυρίων. Επαγγελματίες από διάφορα πεδία παρείχαν συμβουλές στους φοιτητές καθ’όλη την διάρκεια της προσπάθειάς τους, χωρίς όμως να δεχτούν καμία οικονομική βοήθεια και να εμπλακούν με κάποιο πολιτικό κόμμα. Μετά το πέρας του πρότζεκτ είχαν την ευκαιρία να δημοσιοποιήσουν την δουλειά τους μέσω μιας έκθεσης.
Το αποκορύφωμα του πρότζεκτ τους ήταν η υλοποίηση του σχεδίου τους σε μακέτα από μπετόν στην κλίμακα 1:100, η οποία χτίστηκε με την βοήθεια 50 εθελοντών και παρουσιάστηκε στο διάστημα 15-30 Οκτωβρίου μπροστά από τον καθεδρικό St. Charles στην πλατεία Karlsplatz της Βιέννης.
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=z-hQxbfPVeU[/embedyt]