Εργασιακό Άγχος
Σε μία εποχή συνεχώς μεταβαλλόμενη, εξελίξιμη και απαιτητική, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι καθημερινά έρχονται αντιμέτωποι με το άγχος, το οποίο εμφανίζεται σε διάφορες καταστάσεις και χρονικές περιόδους κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
Τι είναι τελικά το άγχος;
Το άγχος είναι η αντίδραση που έχουν πολλοί άνθρωποι όταν υφίστανται πιέσεις σε διάφορες καταστάσεις, για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Εργασιακό άγχος.
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθώ συγκεκριμένα στο εργασιακό άγχος, διότι καθημερινά όλο και πιο πολλοί άνθρωποι πέφτουν θύματα αυτού και παλεύουν να το αντιμετωπίσουν. Τα τελευταία χρόνια παρατηρώ όλο και λιγότερους ανθρώπους να χαμογελούν και να είναι ευτυχισμένοι όταν εργάζονται. Από πολύ μικρές ηλικίες οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με το εργασιακό άγχος, από τις απαιτήσεις που μπορεί να θέσει αρχικά το σχολείο μέσω του διαβάσματος και άλλων υποχρεώσεων καθώς και αργότερα όταν το σχολείο εξελιχθεί σε μία ανώτερη σχολή σπουδών ή μία θέση στον εργασιακό χώρο.
Το άγχος στο χώρο εργασίας μπορεί να οριστεί ως μία επιβλαβής σωματική και συναισθηματική αντίδραση που εμφανίζεται όταν οι απαιτήσεις της εργασίας δεν ταιριάζουν με τις δυνατότητες, τους πόρους ή τις ανάγκες του εργαζόμενου. Το άγχος στο χώρο εργασίας μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα τόσο στο ίδιο το άτομο όσο και στην αποδοτικότητα και λειτουργικότητά του.
Η έννοια του άγχους της εργασίας συχνά συγχέεται με την πρόκληση, αλλά αυτές οι έννοιες δεν είναι ταυτόσημες. Η πρόκληση μας ενεργοποιεί ψυχολογικά και σωματικά και μας ενθαρρύνει να μάθουμε νέες δεξιότητες και να εξελισσόμαστε στις εργασίες μας. Όταν συναντάμε και αντιμετωπίζουμε μια πρόκληση, αισθανόμαστε δυνατοί και ικανοποιημένοι. Έτσι, η πρόκληση είναι ένα σημαντικό συστατικό για την υγιή και παραγωγική εργασία. Η σπουδαιότητα της πρόκλησης ταιριάζει σε αυτό που συχνά ακούμε ‘ το λίγο άγχος σου κάνει καλό’’ .
Το εργασιακό άγχος πολλές φορές αναπόφευκτα μπορεί να προκαλέσει στο άτομο κάποια συμπτώματα που αφορούν κυρίως στην υγεία του ( ψυχική και σωματική) όπως :
• Πονοκέφαλο
• Διαταραχές ύπνου
• Διατροφικές διαταραχές
• Στομαχικές διαταραχές
• Μυϊκούς πόνους
• Διαρκές αίσθημα κόπωσης
• Δυσκολία συγκέντρωσης
• Οξυθυμία
• Υπερένταση
• Απαισιοδοξία
• Κοινωνική απόσυρση
• Χαμηλή ηθική
• Μείωση σεξουαλικής επιθυμίας
• Καρδιαγγειακή νόσο
• Παχυσαρκία
• Κατάθλιψη
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι ψυχολογικά απαιτητικές θέσεις εργασίας που δεν επιτρέπουν στους εργαζόμενους να έχουν περισσότερο έλεγχο της εργασίας, αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Αντιμετώπιση του εργασιακού άγχους.
Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι λοιπόν αντιμετώπισης του άγχους. Ωστόσο θεωρώ πως ο πυρήνας του εργασιακού άγχους βρίσκεται όχι στον τρόπο που εργαζόμαστε αλλά στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη δουλειά μας σε ευρύτερο πλαίσιο. Δεν είναι η εργασία μας δηλαδή εκείνη που μας αγχώνει αλλά ο τρόπος με τον οποίο εμείς την αντιμετωπίζουμε. Θα πρέπει λοιπόν να επικεντρωθούμε στις σκέψεις που κάνουμε σχετικά με την εργασία μας.
Καλό θα ήταν να μην υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας. Μπορούμε να είμαστε πιο αντικειμενικοί με τους εαυτούς μας για το πόση εργασία μπορούμε να αναλάβουμε, εξάλλου δεν μπορούμε να είμαστε όλες τις περιόδους της ζωής μας το ίδιο παραγωγικοί και δραστήριοι.
Επιπλέον σε πιεστικές περιόδους ο αρνητισμός μπορεί να αποδειχθεί ο χειρότερος συνεργάτης μας. Φυσικά και ερχόμαστε αντιμέτωποι με πολλές αρνητικές σκέψεις αλλά μέσω αυτών των σκέψεων μένουμε στάσιμοι σε μη ρεαλιστικά σενάρια του μυαλού ή και σε υποθέσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλό είναι να αναρωτιόμαστε αν αξίζει να αγχωνόμαστε τελικά και να ‘ αναλωνόμαστε’ σε υποθετικά γεγονότα.
Οι συζητήσεις των ανησυχιών και των προβληματισμών μας με άτομα που μας καταλαβαίνουν μπορούν να ανακουφίσουν αυτό το πιεστικό συναίσθημα του άγχους. Και επίσης δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι το άγχος μπορεί να βλάψει σημαντικά την υγεία μας, την οποία είναι καλό να φροντίζουμε και να μην αμελούμε.
Προσωπικά πιστεύω πως κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και αντιμετωπίζει με το δικό του ξεχωριστό τρόπο το εργασιακό άγχος, καθώς δεν είναι όλοι οι τρόποι αντιμετώπισης το ίδιο βοηθητικοί για όλους. Κατά γενικό κανόνα, θα έπρεπε να δίνεται προτεραιότητα στη μείωση του άγχους στην εργασία. Αλλά ακόμη και οι πιο ευσυνείδητες προσπάθειες για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας είναι αδύνατο να εξαλείψουν πλήρως το άγχος όλων των εργαζομένων.
Επομένως, σίγουρα το εργασιακό άγχος δεν μπορεί να εξαφανιστεί εντελώς από τις ζωές μας. Αξίζει όμως να προσπαθήσουμε και να μάθουμε να το ελέγχουμε έτσι ώστε να μην επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό αρνητικά τα συναισθήματά μας, την υγεία μας, την εξέλιξή μας, τη ζωή μας. Εξάλλου κανείς δεν μπορεί να ορίσει ότι κάτι δύσκολο δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και ευχάριστο.
Το άγχος δεν αδειάζει το αύριο από τις λύπες του, αλλά αδειάζει το σήμερα από τη δύναμή του.
Charles Haddon Spurgeon, 1834-1892