Γράφει ο Γιώργος Ψωμιάδης

Ζούμε σε μια κοινωνία που στερείται επιχειρηματικής τρέλας. Φυσικά με τον όρο τρέλα δεν εννοούμε την αλόγιστη επένδυση και αόριστη εκπλήρωση φιλοδοξιών, αλλά το τσαγανό εκείνο και το όραμα που θα σε κάνει να πιστέψεις ότι μπορείς να φέρεις τα πάνω κάτω, κάνοντας την ιδέα σου πράξη. Η τρέλα αυτή στην σημερινή εποχή αποτελεί σημείο προς εξαφάνιση, και οι νέοι αυτού του τόπου, αποτελούν τους διασώστες που με τις κατάλληλες συμβουλές προσπαθήσουν να ορθώσουν την λέξη επιχείρηση ξανά στο κοινωνικό στερέωμα.

Αυτός ήταν και ο στόχος της ημερίδας με θέμα: “Επιχειρείν και Νέοι -Προκλήσεις, προοπτικές και επιλογές στην Ελλάδα της Κρίσης”, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου από το Finance Club του Πανεπιστημίου Μακεδονίας σε συνεργασία με το inefan.gr στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης. Στην εκδήλωση έξι ειδικοί στο θέμα των επιχειρήσεων έδωσαν στους νέους σημαντικές συμβουλές για τις επιχειρηματικές προοπτικές στην Ελλάδα του σήμερα.

Μια εκδήλωση που μακριά από πολιτικούς χρωματισμούς και από στόχους που σχετίζονται με απόκρυφα κίνητρα  ή με την επίρριψη ευθυνών στόχευσε σε κάτι το βαρυσήμαντο. Από την αρχή μέχρι το τέλος έδινε στοιχεία και ερεθίσματα στον νέο φοιτητή για το πως μπορεί να επιχειρήσει και να αδράξει τις ευκαιρίες του περιβάλλοντος της Ελλάδας της κρίσης.

Ο Κωνσταντίνος Μουράτης – Επιχειρηματίας, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Start-up mentor μίλησε για το πώς η επιχειρηματικότητα των νέων αποτελεί μοχλό για την επανεκκίνηση της οικονομίας.

«Πρέπει να αποδείξουμε στους νέους ότι αξίζει να επιχειρήσουμε. Επιχειρώ σημαίνει τολμώ, έχω το θάρρος να κάνω ότι περνά από το χέρι μου για να το δω να γίνεται πραγματικότητα. Οι νέοι πρέπει να τολμούν, πρέπει να κοιτάμε να δημιουργούμε ευκαιρίες εκεί που δεν υπάρχουν, να ανοίγουμε τις κλειστές πόρτες, να αναζητούμε καινούριες ευκαιρίες αλλού, να αποτρέψουμε τον κόσμο από το να κλειστεί στο καβούκι του. Για τους νέους το κομμάτι της επιχειρηματικότητας είναι ένα προσωπικό στοίχημα, είναι ένα στοίχημα που έχουμε και με τους εαυτούς μας, και με τον κόσμο εκεί πέρα έξω που περιμένει από όλους εμάς να αναλάβουμε τα ηνία. Και θα πρέπει να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ούτε παραλήπτες ούτε απλά αποδέκτες μιας τέτοιας κατάστασης, δεν είμαστε πιόνια, είμαστε παίκτες. Και πρέπει να παίξουμε και να πετύχουμε. Το κλειδί για όλα αυτά είναι η επιχειρηματικότητα. Γιατί με την επιχειρηματικότητα θα αλλάξουμε όλα αυτά που δεν μας αρέσουν και θα βελτιώσουμε όλα αυτά που μας αρέσουν.

Η απάντηση στο ερώτημα γιατί θα πρέπει κάποιος να επιχειρήσει είναι γιατί πρέπει να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος. Αυτό που βιώνουμε τώρα, οικονομική κρίση, κοινωνικός μαρασμός, όλα αυτά είναι απόρροια του ότι σταματήσαμε να δοκιμάζουμε πράγματα.»

Ο Βαλεντίνος Τζέκας – Young Entrepreneurship Influencer- μίλησε για την γέννηση της επιχειρηματικής ιδέας.

«Ήτανε καλοκαίρι του 2015 ήμουνα στο κρεβάτι και τα αποτελέσματα των πανελληνίων μου φαίνονταν απογοητευτικά. Είχα περάσει στο πανεπιστήμιο της Κέρκυρας και στο τμήμα πληροφορικής. Δεν νομίζω να πάλεψα τόσα βράδια, να ξενύχτησα τόσες φορές για αυτό. Έτσι μάλλον οι γονείς μου είχαν δίκιο, οι καθηγητές μου είχαν δίκιο, πως είμαι ένας μέτριος, που δεν θα βρει δουλειά στην Ελλάδα της κρίσης. Πέντε μήνες μετά έδινα συνέντευξη στα μεγαλύτερα περιοδικά οικονομικά του κόσμου, εφτά μήνες μετά ταξιδεύω με την ελληνική start up αποστολή στο Τέξας για να εκπροσωπήσω την χώρα στα μεγαλύτερα φεστιβάλ τεχνολογιών. Δέκα μήνες μετά την πετυχημένη εξαγορά της start up μου από έναν Αμερικάνο δημοσιογράφο ταξιδεύω σε Ελλάδα και εξωτερικό για να εμπνεύσω νέα άτομα σαν κι εμάς να κάνουν το όνειρο τους πραγματικότητα και να ξεφύγουν από την δύσκολη αυτή κατάσταση.

Αυτό που απαντάω στο καθένα που με ρωτάει πως το ‘κανα, είναι ότι δεν υπάρχει κάποια μαγική συνταγή ή κάποια φαντασμαγορική τακτική, απλά είδα ένα πρόβλημα στην καθημερινότητα  μου, είχα μια ιδέα για το πώς να κάνω μια εφαρμογή και απλά δούλεψα. Και αυτό είναι το ωραίο της επιχειρηματικότητας, για να επηρεάσεις θετικά την κοινωνία στην οποία ζεις, χρειάζεσαι απλά το vision του να βλέπεις μακριά και την ενέργεια του να συνεχίζεις γιατί θα φας πολλές σφαλιάρες.»

Ο Κώστας Βασιλείου, εκπαιδευτικός, πρόεδρος της eduACT, αναφέρθηκε στο τι σημαίνει να επιχειρείς για την εκπαίδευση και την κοινωνία.

«Ξεκινήσαμε να παίζουμε με τα παιδιά, να τους δίνουμε μια διαφορετική προσέγγιση για το τι μπορούν να πετύχουν. Και αυτό γιατί ένιωθα ότι όσες φορές μιλούσαμε για το τι είναι επιχειρηματικότητα ή για οτιδήποτε έχει να κάνει με την πραγματική ζωή πέρα από το κλειστό κλίμα του σχολείου, βλέπαμε τα παιδιά να είναι μπερδεμένα. Το ίδιο ήμουν και εγώ αλλά με διάθεση να κάνω πράγματα. Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει ένα σύστημα, μπορεί να είσαι τυχερός μπορεί και όχι, αλλά το σίγουρο είναι ότι αν προσπαθήσεις μπορεί τα πράγματα να αλλάξουν.

Έτσι και εμείς πήραμε παιδιά που είχανε όραμα, παιδιά που αρχικά ήθελαν να φύγουν, τους διασυνδέσαμε δημιουργώντας ένα πλάνο και δημιουργώντας ιστορία, δώσανε την ιστορία τους προς τα έξω, αλλάζοντας τον μικρόκοσμό τους. Δημιουργήσαμε έτσι πριν από τρία χρόνια την eduACT, και στήσαμε τους τέσσερεις πυλώνες μας. Να ανακαλύψουμε ταλέντα, να ανακαλύψουμε ηγέτες, να διασυνδέουμε μονάδες ανάμεσα μας, και κατανοήσουμε τον λόγο που μαθαίνουμε.

Ο ίδιος έκλεισε με ένα σχόλιο επάνω στην σημασία της ομαδικότητας.

«Όταν μπαίνεις σε μια επιχείρηση κανείς δεν ζητάει τον Messi όλοι ζητάνε την ομάδα στο σύνολο της. Εμείς όμως έχουμε μάθει να είμαστε ο Messi.»

Ο Μανόλης Χατζηγιάννης – Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας ΑΠΘ- μίλησε τόσο για το οικοσύστημα των επιχειρήσεων όσο και για την αναγκαιότητα της συνεργατικότητας.

«Η νομοθεσία στην Ελλάδα άλλαξε τα πράγματα στην χώρα αυτή, από το 40 μέχρι 70 ο μέσος όρος fountain επιχειρήσεων ήταν από 39 μέχρι 35 plus, όταν ψηφίστηκε ο νέος νόμος, ο μέσος όρος πήγε στο 25. Βλέπετε φυσικά πως η νομοθεσία επηρεάζει το οικοσύστημα.

Το Α.Π.Θ εφαρμόζει ένα μοντέλο ανοιχτής καινοτομίας. Αξιοποιούμε την υφιστάμενη γνώση και δυναμική μας αλλά επίσης αλληλοεπιδρούμε με το περιβάλλον μας και παίρνουμε ιδέες. Πρέπει να παίρνουμε και να δίνουμε ιδέες ώστε να τις ενώνουμε και από την διεπιστημονικότητα να βγαίνουν διάφορα εγχειρήματα. Σήμερα το πανεπιστήμιο δεν καταλαβαίνει την αγορά και η αγορά δεν καταλαβαίνει το πανεπιστήμιο, κι αυτό γιατί το πανεπιστήμιο κάνει discovering, βρίσκει νέες γνώσεις, ερευνά, ενώ αντίστοιχα η αγορά θέλει παραγωγή, ανάπτυξη νέων προϊόντων και στην ουσία κάνει applying. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να λυθεί, κάτι που πρέπει να το λύσουμε.»

Ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος – Πρόεδρος Επιμελητηρίου, Επιχειρηματίας- ανέλυσε τους λόγους παρακμής των επιχειρήσεων σήμερα αλλά και τις αναγκαίες ενέργειες για την ανάκαμψη τους.

«Ένας μεγάλος αριθμός των Ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων ήταν σε άμεση εξάρτηση από το δημόσιο. Μερίδιο στην απαξίωση της επιχειρηματικότητας και της επιχειρηματικής κουλτούρας έχουν και οι κυβερνήσεις που έδειξαν συχνά εχθρότητα στους επιχειρηματίες, δαιμονοποιώντας τη ιδιωτική πρωτοβουλία. Με τον όρο επιχειρηματική κουλτούρα εννοούμε ένα περιβάλλον που κάποιος έχει την δυνατότητα να καινοτομεί, να δημιουργεί και αναλαμβάνει κινδύνους και να μπορεί να αποκτά επιχειρηματικές δεξιότητες και ικανότητες διαχείρισης κινδύνου. Το περιβάλλον αυτό απουσιάζει από την Ελλάδα. Η Ελληνική οικογένεια, το εκπαιδευτικό σύστημα, το πολιτικό προσωπικό της χώρας δεν είχαν θέσει ποτέ ως τώρα ως προτεραιότητα την δημιουργία ενός τέτοιου περιβάλλοντος. Έτσι ένας μεγάλος αριθμός νέων έβλεπε την επαγγελματική ζωή με περιορισμένες φιλοδοξίες με έναν μισθό στρεφόμενο στον δημόσιο τομέα.

Η δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής κοινωνικής επιχειρηματικής εξωστρέφειας στην βάση της υγειούς επιχειρηματικότητας της καινοτομίας, της ποιοτικής διαφοροποίησης και της παραγωγής προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας αποτελεί μονόδρομο για την Ελληνική κοινωνία, καθώς είναι μία αξιόπιστη επιλογή να προσφέρει μακροχρόνια ανάπτυξη και επιχειρηματική επιτυχία. Αυτό που απαιτείται για το άλμα προς τα εμπρός είναι: Αλλαγή δημοσιονομικής πολιτικής λιγότεροι φόροι, ενίσχυση ρευστότητας, περισσότεροι πόροι για δημόσιες επενδύσεις, επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και σοβαρή διακυβέρνηση.»

Η Ευμορφία Τζίβα – Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομική ΑΠΘ, Διευθύντρια Εμπορικού και Οικονομικού Τομέα- μίλησε για την σημασία των νομικών στις επιχειρήσεις.

«Ένας νομικός είναι απαραίτητος, στο να δίνει λύσεις. Οφείλουμε όμως να πούμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι μόνοι μας, αλλά με συνεργασία τόσο των οικονομολόγων όσο και των νομικών. Είναι καλό να συμβουλευόμαστε τους νομικούς πριν κάνουμε την επιχειρηματική δράση και όχι μετά, γιατί η κατασταλτική νομική όπως γίνεται και με τους γιατρούς συνήθως, επιφυλάσσει πάρα πολλές εκπλήξεις. Με βάση το υπάρχον νομοθετικό καθεστώς οι νομικοί δεν μπορούν να σας προσφέρουν και πολλά πράγματα. Μπορεί να απαλύνουν λίγο την θέση σας, ή να σας δώσουν κάποιες συμβουλές αλλά όταν πάμε σε έναν νομικό εφόσον η επιχείρηση μας έχει αρχίσει να κατρακυλάει, είναι απλά αργά. Αυτό σημαίνει ότι καλό είναι ο νομικός να συζητά με τον ενδιαφερόμενο πολύ πριν αρχίσει την επιχειρηματική δραστηριότητα.»

Ο Ναούμ Μυλωνάς – Υποψ. Διδάκτορας Οικονομικό ΑΠΘ, Συνεργάτης Μονάδας Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας ΑΠΘ- στάθηκε στα απαραίτητα χαρακτηριστικά ενός νέου επιχειρηματία.

«Κάποια βασικά ερωτήματα που πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας εάν θέλουμε να γίνουμε επιχειρηματίες είναι: Έχω πραγματικά αποφασίσει να γίνω νέος επιχειρηματίας; μου αρέσει η αίσθηση του κινδύνου; Είμαι πραγματικά καινοτόμος; Πιστεύω ότι έχω την δυνατότητα να υποκινώ και να κατευθύνω τους μελλοντικούς μου συνεργάτες; Είμαι ανθεκτικός και επίμονος;

Η βιογραφία σε όλες τις μελέτες που έχουν γίνει καταλήγουν επάνω σε κάποιες διαστάσεις στην προσωπικότητα των  επιχειρηματιών. Είναι η ηγεσία, η δημιουργική προσωπικότητα, η ανάγκη για επίτευξη, το να επιτυγχάνουμε συνεχώς νέα πράγματα, η ανάγκη για αυτονομία, και τέλος η εσωτερική εστίαση.»