Οι Αμερικανικές εκλογές έχουν μπει στην τελική ευθεία και η Χίλαρι Κλίντον με τον Ντόναλντ Τράμπ διεκδικούν το ανώτερο αξίωμα του κράτους και θα αναμετρηθούν οριστικά την Τρίτη 8 Νοέμβρη 2016 στις 58ες εκλογές των ΗΠΑ .Όλοι οι άνω των 18 ετών Αμερικανοί πολίτες μπορούν να προσέλθουν στα εκλογικά κέντρα ώστε να ψηφίσουν την υποψήφια των Δημοκρατικών ή εκείνο των Ρεπουμπλικάνων. Παρακάτω θα αναφερθούμε συνοπτικά στην διαδικασία που απαιτείται να λάβει χώρα ώστε να εκλεχθεί ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ,η οποία παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις ισχύουσες αντίστοιχες στην Ευρώπη.

Οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται σταθερά την πρώτη Τρίτη του Νοέμβρη, ανά 4 χρόνια ενώ την ίδια ημέρα οι Αμερικανοί  θα  ψηφίσουν και για τους 435 βουλευτές της Βουλής των Αντιπροσώπων καθώς και για το 1/3 των 100 Γερουσιαστών. Όποιος εκ των δύο υποψηφίων εκλεγεί θα αναλάβει τα καθήκοντα του από τις 20 Ιανουαρίου 2017 έως τις 20 Ιανουαρίου του 2021 και θα έχει δικαίωμα επανεκλογής μόνο μια φορά.

Εν αντιθέσει με τις Ευρωπαϊκές χώρες όπου τα πολιτικά κόμματα προτείνουν τους υποψήφιους, στις ΗΠΑ ο κάθε Αμερικάνος πολίτης άνω των 35 που έχει γεννηθεί και διαμένει εκεί τουλάχιστον 15 χρόνια μπορεί να αυτοπροταθεί ως υποψήφιος του κόμματος που επιθυμεί. Προϋπόθεσή βέβαια είναι να ψηφιστεί στις προκριματικές εκλογές ώστε να λάβει το χρίσμα του κόμματος για να συμμετάσχει στις προεδρικές. Το Σύνταγμα προβλέπει ότι οι υποψήφιοι των κομμάτων που θα διεκδικήσουν την προεδρία πρέπει να απολαμβάνουν την συνεχή στήριξη των οπαδών του κόμματός τους γι αυτό είναι απαραίτητο μέσα από εθνικές εκλογές να κερδίσουν το χρίσμα του κόμματός και να νικήσουν τους εσωκομματικούς αντιπάλους τους. Η διάρκεια των εσωκομματικών εκλογών στο σύνολο των πολιτειών διαρκεί 6 μήνες και ακολουθούν άλλοι 3 μήνες προεδρικών εκλογών. Οι υποψήφιοι για την προεδρία των κομμάτων πρέπει να ανακοινώσουν την επιθυμία τους να μετέχουν στις εσωκομματικές εκλογές περίπου ένα χρόνο πριν τις προεδρικές. Γενικότερα όλη η προεκλογική περίοδος και εκστρατεία διαρκεί σχεδόν 2 χρόνια και είναι εξαιρετικά πολυέξοδη για τους συμμετέχοντες!

Οι εκλογές διενεργούνται με έμμεση καθολική ψηφοφορία, κατά την οποία οι πολίτες εκλέγουν τα μέλη του Κολεγίου των Εκλεκτόρων και στις 50 πολιτείες καθώς και στην Περιοχή της Κολούμπια, οι οποίοι τελικά ψηφίζουν τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο. Βάσει του Συντάγματος οι εκλέκτορες μπορούν να ψηφίσουν όποιον υποψήφιο επιθυμούν κι όχι απαραίτητα τον υποψήφιο του κόμματος για τον οποίο ψηφίστηκαν οι ίδιοι. Η κάθε πολιτεία αναλογικά με τον πληθυσμό της διαθέτει και τον αντίστοιχο αριθμό εκλεκτόρων, που είναι ίσος με το σύνολο των Γερουσιαστών και των Βουλευτών της. Βέβαια η κατανομή των εκλεκτόρων μεταξύ των πολιτειών δεν είναι απόλυτα ανάλογη του πληθυσμού τους, αφού υπεραντιπροσωπεύονται μικρότερες πολιτείες, διότι διαθέτουν 2 γερουσιαστές όπως οι μεγάλες.

Στο σύνολο των πολιτειών εφαρμόζεται πλειοψηφικό σύστημα δηλαδή ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους κατακτά όλες τις ψήφους των εκλεκτόρων. Ο πλειοψηφικός χαρακτήρας του εκλογικού συστήματος έχει ως απόρροια οι υποψήφιοι να δίνουν έμφαση στις πολιτείες όπου προβλέπεται οριακό αποτέλεσμα γιατί αυτός που θα καταφέρει να κερδίσει, κερδίζει κι όλους τους εκλέκτορες. Συνολικά υπάρχουν 538 εκλέκτορες που αντιστοιχούν αριθμητικά στα 435 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων + 100 μέλη της Γερουσίας + 3 εκλέκτορες από την Περιοχή της Κολούμπια.Ο υποψήφιος Πρόεδρος πρέπει να εξασφαλίσει την στήριξη 270 εκλεκτόρων για να κατακτήσει το αξίωμα δηλαδή να έχει την απόλυτη πλειοψηφία στους 538. Αυτός που θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία των εκλεκτόρων σε όλες τις πολιτείες  και όχι των ψήφων των πολιτών, ανακηρύσσεται νικητής. Έχει συμβεί αρκετές φορές στην Αμερικανική ιστορία, να εκλεγεί πρόεδρός κάποιος που ήλθε δεύτερος σε ψήφους αλλά κατέκτησε το σύνολο των εκλεκτόρων. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμά όλων είναι η εκλογή του Τζορτζ Μπους το 2000 που ήταν η πιο οριακή νίκη σε Προεδρικές εκλογές από το 1876.

Σε περίπτωση που κανένας εκ των υποψήφιων δεν κατορθώσει να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία του σώματος, ο Πρόεδρος ορίζεται από την Βουλή των Αντιπροσώπων μεταξύ των τριών που προηγούνται σε αριθμό εκλεκτόρων. Ενώ αν υπάρξει ισοψηφία, η νέα Βουλή των Αντιπροσώπων που θα εκλεγεί την ίδια ημέρα επιλέγει τον μελλοντικό Πρόεδρο ενώ η Γερουσία εκλέγει τον Αντιπρόεδρο.

Η μεγάλη ημέρα για την Αμερική πλησιάζει και οι δύο υποψήφιοί θα διασταυρώσουν οριστικά να ξίφη τους σε λιγότερο από ένα μήνα ενώ είναι περιττό να αναφέρουμε την εξέχουσα σημασία που έχουν αυτές οι εκλογές και για την Ευρώπη. Μένει να δούμε λοιπόν ποιος εκ των δύο θα κατορθώσει να πάρει το χρίσμα και να διαδεχθεί τον Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία.