Εθελοντισμός on fleek
Ο εθελοντισμός αποτελεί μια έννοια που ακούμε όλο και περισσότερο στις μέρες μας. Πολλοί θεωρούν ότι γνωρίζουν το εύρος που καλύπτει και δεν είναι λίγοι αυτοί που δηλώνουν ένθερμοι εθελοντές. Λόγω της δημοτικότητας που έχει αποκτήσει, αλλά και του βάρους των αξιών που πρεσβεύει, είναι σε κάθε περίπτωση ωφέλιμο να αναλύσουμε λίγο το περιεχόμενό της.
Όπως υποδηλώνει η ετυμολογία της λέξης, πρόκειται για ηθελημένη παροχή, που προσφέρει κάποιος χωρίς να περιμένει κάποια υλική ανταμοιβή. Ωσόσο, είναι δυνατόν, προς διευκόλνση του εθελοντή, ανάλογα με το αντικείμενο της παροχής, να του παρέχεται διαμονή ή κάποια πιστοποίηση. Μπορούμε να μιλάμε για επίσημο εθελοντισμό, όταν εμπλέκεται κάποιο ίδρυμα ή κυβερνητική οργάνωση, ή για ανεπίσημο, όταν πραγματοοιείται σε πιο προσωπικό επίπεδο. Όλες οι μορφές εθελοντισμού, εξυπηρετούν, κατά βάση, έναν κοινωφελή σκοπό.
Σε κάποιο βαθμό, ο εθελοντισμός είναι σύμφυτος με τους νέους. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες εθελοντικές ομάδες που συστήνονται, κυρίως, από νέους ανθρώπους, κάνουν την εμφάνιση τους και επιδιώκουν, με τις δράσεις τους, να επιλύσουν προβλήματα και να βελτιώσουν την κατάσταση που επικρατεί σε ποικίλους τομείς, όπως η οικολογία, τα ανθρώπινα δικαιώματα ευπαθών κοινωνικών ομάδων,κλπ. Ιδιαίτερα στους χώρους του Πανεπιστημίου είναι σύνηθες να δραστηριοποιούνται διαφορετικές ομάδες φοιτητών, ανάλογα με το αντικειμενο της σχολής, τα ενδιαφέροντα και τις ευαισθησίες του καθενός. Ο σκοπός, σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να είναι είτε η συνδρομή φοιτητών από το εξωτερικό ώστε να προσαρμοστούν ευκολότερα στο νέο περιβάλλον είτε η εξοικείωση των νέων επιστημόνων με επιμέρους αντικείμενα της σχολής τους.
Αντίστοιχα, σε επαγγελματικό επίπεδο, φαίνεται να έχει γίνει αντιληπτή η δύναμη αυτού του όρου από τα τμήματα του Marketing των επιχειρήσεων. Εξ ού και η ολοένα αυξανόμενη εθελοντική δράση πολλών startup εταιριών που θέλουν να καθιερώσουν μια πολιτική ευασθητοποίησης στον επιχειρηματικό κόσμο και να ενισχύσουν, μέσα από αυτό το έργο, το κοινωνικό προφίλ τους. Αυτή η δράση μπορεί να περιλαμβάνει οργάνωση εθελοντικής αιμοδοσίας για τους εργαζομένους, στήριξη φορέων που επιτελούν κοινωνικό έργο, παροχή υπαλλήλων για δενδροφύτευση,κλπ.
[widget id=”text-6″]
Ποιο είναι το ώφελος που αποκομίζει κάποιος που αποφασίζει να ασχοληθεί με τον εθελοντισμό; Καταρχήν, ηθική ικανοποίηση. Είναι ο πιο απλός και ουσιαστικός λόγος. Η προσφορά, η αφοσίωση σε ένα σκοπό, η συνειδητή αφιέρωση χρόνου και ενέργειας για την βελτίωση μιας κατάστασης, που είναι πιθανό να μην σε θίγει, είναι μια απίστευτα διδακτική εμπειρία. Αποτελεί ακόμη έναν πρακτικό τρόπο για να μετουσιώσεις τη θέληση σου για δράση, για αλλαγή. Η συμμετοχή σε ομάδα καθαρισμού, η ενασχόληση για λίγες ώρες με παιδιά με νοητική υστέρηση, η βοήθεια συμφοιτητών σου με ειδικές ανάγκες. Είναι μικρές πράξεις, που απαιτούν ένα ελάχιστο δείγμα της προσοχής σου και δεν σε επιβαρύνουν καθολου. Ίσως, σου στερήσουν μια ώρα απασχόλησης στα social media.
Ωστόσο, πέρα από τα ηθικά ωφέλη, υπάρχουν εθελοντικές δράσεις που βοηθούν τον απασχολούμενο στην καλλιέργεια και ανάπτυξη δεξιοτήτων, την τριβή με το αντικείμενο της μελλοντικής εργασίας του και την γενικότερη κατανόηση και εμβάθυνση σε ζητήματα της επιστήμης του. Μέσα από τον εθελοντισμό, ένας νέος επαγγελματίας συμπληρώνει μια ακόμη εμπειρία στο βιογραφικό του και αποκτά αρτιότερη κατάρτιση. Αντίστοιχα, ένας φοιτητής διαπιστώνει εν τοις πράγμασι την καταλληλότητα του ή μη ως προς το αντικείμενο των σπουδών του.Έχει ,με αυτό τον τρόπο, μια σαφή εικόνα ως προς τις επαγγελματικές του επιδιώξεις.
Φυσικά, ο εθελοντισμός αποτελεί και μια αξιόλογη μορφή κοινωνικοποίησης. Η δημιουργία ενός κοινού τόπου, η συνεργασία και η καθημερινή επικονωνία με διαφορετικές προσωπικότητες οδηγεί στη διεύρυνση του κοινωνικού κύκλου. Από αυτή την τριβή,είναι εδεχόμενο να αναπτυχθούν και ισχυροί δεσμοί φιλίας.
Παρ’όλα αυτά, δεν έλλειψε η κριτική σε βάρος της φιλοσοφίας και της πρακτικής της εθελούσιας παροχής εργασίας ή άλλης συνδρομής. Ο προβληματισμός έγκειται στο γεγονός ότι, συχνά, η απασχόληση εθελοντών στερεί την εργασία από κανονικό εργατικό δυναμικό. Ο στόχος,σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η εξυπηρέτηση συμφερόντων του εργοδότη μιας επιχείρησης. Εξετάζοντας κανείς παραδείγματα από συγκεκριμένους κλάδους συνειδητοποιεί ότι, πράγματι, αυτός ο συλλογισμός έχει κάποια βάση. Άλλες φορές, η κριτική έχει ως στόχο τους επαγγελματίες,οι οποίοι καταφεύγουν στον εθελοντισμό, με στόχο την προώθηση του έργου τους. Συνήθως,η πρακτική αυτή ακολουθείται κατά την έναρξη της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Δυστυχώς,όμως, έχει ως συνέπεια την επίταση του επίκαιρου προβλήματος υποτίμησης της αξίας της εργασίας πολλών επαγγελματικών κλάδων.
Είναι επιτακτικό, επομένως, να διαχωρίσουμε αυτές τις περιπτώσεις, από την γενικότερη νοοτροπία που επικρατεί στο σύνολο των εθελοντικών ομάδων. Η προσωπική αντωνυμία που χαρακτηρίζει το σκοπό των ομάδων αυτών είναι το ”αυτοί”, όχι το ”εγώ”. Οποιαδήποτε άλλη πρακτική, που δεν έχει σαν γνώμονα ένα κοινωφελή σκοπό, δεν εμπίπτει στην έννοια του εθελοντισμού.
Η Θεσσαλονίκη έχει τη χαρά να φιλοξενεί αξιόλογες εθελοντικές ομάδες και οργανώσεις. Τα αντικείμενα τους καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και επιδεικνύουν ουσιαστικό έργο. Αν σε ενδιαφέρει κι εσένα ο εθελοντισμός, μπορείς να τις αναζητήσεις στο Internet, μέσα από τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να πληροφορηθείς για τις δράσεις τους στους χώρους του Πανεπιστημίου ή από επίσημους φορείς της πόλης.
